Sağlık

Dr.Gündüz TEZMEN

OKUR MEKTUPLARI

Grip ilaçları tehlikeli mi ?

GEÇTİĞİMİZ günlerde tüm medya organlarında Amerikan kökenli bir haber yer aldı. Bu haberde, grip ilaçlarının içinde bulunan fenilpropanolamin adlı bir maddenin zararlı görüldüğü yazılıyordu. Bunun üzerine herkesi bir telaş aldı. Bütün yayınlar bu ilacın yasaklanması konusunda baskılar yapmaya başladılar. Sağlık Bakanı'mız ’’30 yıldır bu ilacı kullanıyorum’’ deyince, basında ’’Durmuş hapçı çıktı’’ diye başlık bile atıldı. Maalesef medyamızın bir hastalığı var. Konuyu uzmanlarına danışmadan, kaynağından ayrıntılı araştırmadan, kulaktan dolma bazı bilgilerle, eksik haber yaparak insanların kafasını karıştırıyorlar.Olayın gerçeği araştırılırsa, bir bardak suda fırtınalar koparacak boyutta bir sorun olmadığı anlaşılıyor.Fenilpropanolamin adlı madde özellikle soğukalgınlığı ilaçlarında kullanılıyor. Öncelikle burun olmak üzere solunum yolundaki içzarların şişliğini ve salgılarını azaltmak amaçlı olarak bazı soğukalgınlığı ilaçlarının yapısına katılıyor. Bu madde, başta Amerika olmak üzere bazı ülkelerde iştah kesici ilaç olarak da kullanılıyor.

İngilizce yazılışının kısaltılmışı olarak PPA diye adlandırılan bu maddenin bazı sağlık sorunları yaratma ihtimali, 1980'li yılların başında belirdi. Yapılan araştırmalar bu maddeyi suçlamaya yetmediği için çalışmalara devam edilmesi kararı alındı. Geçtiğimiz günlerde sonuçlanan araştırmalar, PPA maddesini içeren ilaçları kullanan genç kadınlarda beyin kanaması riskinin, ilaçları kullanmayanlara oranla daha yüksek olduğunu ortaya koydu. Bu risk özellikle 75 mg. veya daha yüksek dozda PPA içeren ilaçlar için söz konusu. Fenilpropanolamin, soğukalgınlığı ilaçlarında 12,5-25 mg. civarındaki dozlarda kullanılıyor.PPA ile yapılan çalışmalarda erkeklerde bir risk artışının söz konusu olmadığı Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) yetkilileri tarafından açıklanıyor.İlacın hangi mekanizma ile beyin kanaması riskini arttırdığı henüz bilinmiyor. Tedavinin başlangıcında geçici olarak tansiyon yükselmesi olduğu biliniyor ancak beyin kanamasının bu nedenle mi olduğu henüz belirlenememiş. FDA yetkilileri, dünya üzerinde çok yaygın olarak kullanılan bu ilaç nedeniyle ortaya çıkan beyin kanaması riskinin çok düşük olduğunu ancak çok seyrek de olsa ortaya çıkan tablo ciddi olduğu için uyarı yapmak zorunda kaldıklarını duyuruyorlar. Amerika şişman oranı yüksek bir toplum olduğu için yüksek dozda PPA içeren bu ilaçlar zayıflama amaçlı olarak da yaygın kullanılıyor. Amerika'da gerek iştah giderici ve gerekse soğukalgınlığı tedavisi için bu ilaçlar reçetesiz satılıyor.

Bu nedenle satışını kontrol edemeyecekleri düşüncesiyle, soğuk algınlığı ilaçlarında bu yönden riski bulunmayan pseudoefedrin adlı madde kullanılmasını önerdiler. Gerek erkekler için bir risk artışının söz konusu olmayışı ve gerekse ülkemizde iştah kesici ilaç olarak yüksek dozlarda kullanılmayışı nedeniyle, ülkemiz için önemli bir risk yok. Tabii ki söz konusu olan insan yaşamı olunca, en küçük risklerin bile göze alınmaması gerekiyor. Ancak böylesine fırtınalar koparılacak da bir durum da yok.

Benim medyaya uyarım, yazımın başında da belirttiğim gibi haber yapacakları konuyu iyice öğrenmeleri. Tıp jargonu da öğrenmeleri gereken başka bir alan. Bir hekim 'bu ilacı kullanıyorum' diyorsa, bu 'hastalarımın tedavisinde kullanıyorum' demektir. Bir hekimin 'bu ilacı 30 yıldır kullanıyorum' demesi üzerine o hekimi 'hapçı' olarak nitelendirmek, en azından yanlış başlık kullanmaktır.Halkın doğru bilgilenmesi konusunda 'biraz daha', hele konu sağlıksa 'çok daha' dikkat etmek gerekiyor.

Orta kulak iltihabı iyileşmiyor

Kocamda orta kulak iltihabı var. İki ayda bir temizletmesine rağmen yine oluyor. Su tıkaçlarını da kullanamıyor. Su kaçtıkça da iltihap oluyor. Bir çok doktora gitti ama kesin çare bulunamadı. Eşimin elinde ve ayağındaki mantarın bunda bir etkisi olabilir mi? S. ESATOĞLU

Mektubunuzda anlaşılmayan bazı konular var. Kulağını temizletmesinden, su tıkacı tavsiyelerinden bahsediyorsunuz, bunlar dış kulak yolunda bir sorun olduğunu düşündürür. Buna karşılık mektubunuzda orta kulak iltihabı teşhisini belirtiyorsunuz. Dış kulak ile orta kulak arasında kulak zarı bulunduğu için, dış kulaktaki iltihabın orta kulağı etkilemesi düşünülemez. Bunun istisnası, kulak zarının delik olduğu durumlardır. Kulak zarı iltihap veya benzeri bir nedenle delinmişse, o taktirde dış kulaktaki sorunlar orta kulağı iltihaplandırabilir. Böyle durumlarda iltihabı kuruttuktan sonra, timpanoplasti denilen ameliyat yapılarak kulak zarı onarılmalıdır.Eşinizin ellerinde mantar olduğundan da bahsediyorsunuz, bu mantar hastalığı dış kulak yolunu da etkilediyse, mantar tedavi edilmeden eşinizin rahat etmesi mümkün değildir. Eşinizin öncelikle deri hastalıkları uzmanı bir doktora başvurmasında yarar var. Elindeki mantar için merhem türü ilaçların yanısıra, hap gibi sistemik etkili bir ilaç da kullanılırsa, bunun, eğer varsa kulağındaki mantar hastalığını da tedavi etmesi mümkün olacaktır.

FAKS: (0 212) 677 01 39

E-MAİL: gtezmen@hurriyet.com.tr