Deli dana yine gündemde

Hastalığın büyük salgınlar yapmadığı bilinse de pek çok ülke Amerika'dan et alımını durdurdu.

İNGİLTERE'de ilk ortaya çıktığı 1986 yılından beri dillerden düşmeyen ve 1990'lardan itibaren pek çok kişinin beslenme alışkanlıklarını değiştirmesine neden olan Deli Dana Hastalığı geçtiğimiz ay Amerika'da da görüldü. ABD Tarım Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, hastalığa Washington eyaletinde Holstein türü bir inekte rastlandı. Hastalık en son geçen Mayıs ayında Kanada'da ortaya çıkmıştı.

Hayvanların çabuk gelişmesi için insan sağlığına zararlı büyüme hormonları kullandığı gerekçesiyle Avrupa Birliği ülkeleri Amerika'dan et alımı yapmıyordu. Amerika'dan et alımı yapan pek çok ülke, bu olaydan sonra Amerika'dan gelen etlere yasak koydu.

DELİ DANA NEDİR

Halk arasında Deli Dana Hastalığı olarak bilinen Bovine Spongioform Encephalopathy (BSE), 2,5 yaşın üzerindeki sığırlarda görülen ve ölümle sonuçlanan bir hastalık. Yürüme bozukluğunu takiben beyin fonksiyonlarında bozukluk da görülen hayvanlar sersemleşiyor ve diğer hayvanlardan ürkmeye başlıyor.

Hastalığın insanlarda görülen şekline Creutzfeldt-Jakob Disease (CJD) deniliyor. Uzun bir kuluçka dönemi olan CJD insanlarda beyin fonksiyonlarının bozulmasına, hızlı yaşlanmaya neden oluyor ve ölümle sonuçlanıyor. Hastalığın en sık rastlanan belirtileri uykusuzluk ve hafıza kaybı. Bu bulguların ardından kısa bir sürede hızlı bir bunama, konuşamama, yürüme zorluğu ve kramplar görülüyor. Hasta 6-12 ay içinde mental ve fiziksel fonksiyonlarını kaybediyor.

Ölümle sonuçlanan hastalıkta kesin tanı beyin dokusundan biopsi yapılarak konuluyor. Hastalara şikayetleri azaltan tedaviler uygulansa da hastalığın kesin bir tedavisi henüz yok.

NASIL BULAŞIYOR

Şu ana kadar İngiltere'de bu hastalıktan yılda ortalama 20 kişi yaşamını yitirdi. İlk başlarda bir salgına sebep olacağı düşünülen hastalık beklendiği kadar etkili olmadı. Ama yine de insanlar hastalığın geçiş yolları konusunda son derece hassas davranmaya devam ediyorlar. Kesin bir kanıt olmamakla birlikte hayvanlardaki hastalığın insanlara sığır eti ve ürünleriyle bulaştığı tahmin ediliyor. Bir porsiyon hayvansal ürünle bulaşma riski 10 milyarda bir olarak veriliyor. Süt ve süt ürünleri bir risk teşkil etmezken, CJD'ye yol açan proteine en çok sakatatta, özellikle göz, beyin, ince bağırsak ve kemik iliği dokusunda rastlanıyor.
Derleyen: Ömür GEDİK

HAFTANIN KİTABI

Panik atak neredeyse çağın hastalığı haline gelmeye başladı. Bir çok kişi hastane ve doktor kapılarından ayrılamıyorlar. Bunların çoğu avuç avuç sakinleştirici kullanmak zorunda kalıyorlar. Panik ataklarla ilgili gerçekleri öğrendiğinizde siz de onlara saldırabileceğinizi ve onu alt edebileceğinizi -üstelik ilaç kullanmaya gerek kalmadan- görebileceksiniz.

Hasta Okulu devam ediyor

İstanbul Üniversitesi'nin hastalar ve hasta yakınları için ücretsiz olarak sürdürdüğü Hasta Okulu, 2004 yılında da çalışmalarına devam ediyor.

Çapa'daki İstanbul Tıp Fakültesi Tevfik Sağlam Amfisinde 7 Ocak (bugün), Multiple Sklerozlu Hastalar, 14 Ocak'ta ise Böbrek Taşı Olanlar, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Oditoryum'da 7 Ocak'da Kalp Krizi Geçiren Hastalar, 14 Ocak'da ise Kolostomili Hastalar konusunda eğitim uygulanacak. Eğitim programları her iki fakültede de saat 14'de başlıyor.