Yayıncılar Birliği’nin ödülü Herkül Millas’ın

TÜRKİYE YAYINCILAR BİRLİĞİ’nin Düşünce ve İfade Özgürlüğü - 2005 ödülleri geçen hafta düzenlenen törende verildi.Ragıp Zarakolu’ya Şükran Plaketi, Balıkesir’deki Dönmez Kitabevi sahibi İsmail Dönmez’e Kitapçı Ödülü, Stüdyo İmge Yayınları’nın yayıncısı Levent Erseven’e Yayıncı Ödülü, Herkül Millas’a da Yazar Ödülü verildi.Mutlu olduğum bir geceydi. Çünkü Herkül Millas ödülünü benim elimden aldı.Kitaplarını okuduğum, yararlandığım, yaşamanın, yazmanın çilesini çeken bir yazara ödül vermek alan kadar onu vereni de sevindirir.Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Sekreteri şair Metin Celál onun biyografisini okudu.1940 yılında Ankara’da doğan Millas’ın 65 yıllık ömrünün 30 yılı Türkiye’de, diğer bölümü de Yunanistan’da geçmiş.Robert Kolej’de okudu, inşaat mühendisi diploması aldı. Neden mühendislik okumuş?‘Mühendisliği seçerken, o zaman solculuğum yüzünden, belki hataydı. Ben sosyoloji ya da ekonomi tercih ederdim. Ama kapitalist ülkedeki bir Amerikan okulunda bana nasıl şeyler öğretirler diye endişe ettim.’Ankara’da Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yunan Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyeliği yaptı.Mühendislik de para etmemiş. Birçok yerde işine son verenlerin cümlesi birbirinin aynı:‘Özür dilerim, emir aldım.’ * * *HERKÜL MİLLAS epey kahramanlık yapmış. Öğrenci hareketlerine katılmış, TİP’e kaydolmuş. Varlık Vergisi günlerini anımsamıyor ama Haçopulo Pasajı’nda terzilik yapan babasının dükkánının 6-7 Eylül gecesi yağmalanışını unutmuyor.1965’te Başbakan Suat Hayri Ürgüplü’ye Cumhuriyet’te yayınlanan bir mektup yazmış, o mektup askerlik dahil birçok yerde karşısına çıkmış.Ürgüplü’nün ‘Kıbrıs’ta bir Türk öldürülürse, İstanbul’da Rumların güvenliğini sağlayamayız’ açıklaması üzerine yazmış bu mektubu.12 Mart Muhtırası’ndan sonra eşiyle birlikte şu karara varıyorlar: Bizi tanımayan cuntanın memleketi Yunanistan’a yerleşelim.Türk okuruna çok önemli kitaplar ve çeviriler kazandırdı.Ritsos, Seferis, Elitis’i Türkçe’ye çevirdi. Kitaplarından bazıları:Çağdaş Yunan Edebiyatı, Geçmişten Bugüne Yunanlılar, Tencere Dibin Kara, Yunan Ulusunun Doğuşu, Yunan Edebiyatında Türk İmajı, Türk ve Yunan Romanlarında Öteki ve Kimlik.Herkül Millas’ın kitapları, Türk ulusu ile Yunan ulusunun birbirini tanımasını sağlayan çalışmalar.* * *ÖDÜL vesile olur umarım. Onun kitaplarını okuyun, doğrusu Herkül Millas’ın burada yaşamasını isterdim. Yararlandığım kaynak: ‘Mutlu Halkların Kahramanları Olmaz!’ Celal Başlangıç, Beyoğlu Gazetesi, Sayı: 103.