Özdemir Nutku’nun ardından

Özdemir Nutku da onlardan biri. Geliyor İzmir’de tiyatro bölümünü kuruyor.

Doğan Tuna, onu nasıl çağırdıklarını, konferans salonunu nasıl tiyatro seyircisi için hazırladıklarını yazmıştı.

Ben de bir açılış için İzmir’e gittiğimde orayı görmüş, Özdemir ile konuşmuştum.

Tiyatro ile ilgili her konuda ondan, yazdıklarından yararlanırdım.

Kısa bir süre önce Adalet Ağaoğlu’nun ‘Evcilik Oyunu’ üzerine yazarken, Nutku’nun nasıl kapsamlı bir çalışma yaptığına yazımda yer vermiştim.

Yetiştirdiği öğrenciler, tiyatro üzerine yazdıkları, bugün de hepimizin, özellikle genç kuşağın önemli kitapları arasında sayılır.

Aramızdan ayrıldıktan sonra yazılan iki yazı benim için kaynak niteliği taşıdı.

Biri İlber Ortaylı’nın Özdemir’in Ankara’daki başarılarını anlattığı yazısı, diğeri Deniz Sipahi’nin yazısı.

Deniz, Özdemir’le tanışmasını, İzmir’e neler kazandırdığını anlatmıştı.

‘Hocaların Hocası’ olarak nitelendirilen Özdemir Nutku’nun kitaplarını anımsatmak isterim:

Meddahlık ve Meddahlık Hikâyeleri

Gösterim Terimleri Sözlüğü

Atatürk ve Cumhuriyet Tiyatrosu

Oyunculuk Tarihi

Zaman İçinde Zaman

Tarihimizden Kültür Manzaraları

Gerçeklerin Düşleri: Tiyatro Düşünceleri

Duvar Yıkılırken Almanya’da Tiyatro

Dünya Tiyatrosu
Tarihi 1

Tiyatro Yönetmeninin Çalışması

Darülbedayi’den Şehir Tiyatrosu’na

Ve Epik Tiyatro

Sahne Bilgisi

Şiirleri:

Eller

Üç Nokta

Bölük Yaşantı

Tiyatro ve Yazar

Modern Tiyatro Akımları

Oyunları:

Köprü

Merdiven

Savaş Oyunları

Sözlük:

 Shakespeare Sözlüğü

*

ÖZDEMİR NUTKU, ‘Elizabeth Dönemi ve Shakespeare Sözlüğü’ kitabının önsözünde bakın ne demişti:

“Sekiz yıl samanlıkta iğne aradım.

Bu çılgınlığa neden ve nasıl kalktım artık anımsamıyorum; sekiz yılı aşkın bir süre samanlıkta iğne aramakla geçti. Zaman zaman bunaldığım oldu; bu çalışmadan vazgeçme raddelerine bile geldim. 1997 yılının yaz başlangıcıydı, o zamanlar çok kolay sandığım bir işe sıvandım: Eski ve orta İngilizce sözcüklerin bol kullanıldığı Elizabeth dönemi ve dolayısıyla Shakespeare metinlerinin daha iyi anlaşılması ve ayrıntıların daha bir titizlikle seçilebilmesi için bir sözlük hazırlama işine giriştim. Çalışmalarım ilerledikçe bu işin çok zor olduğunu gördüm ve büyük bir sabırla ‘mek parmak mek parmak daha, sonu selamet’ deyip çalışmamı sona erdirebildim. Şimdiye kadar ülkemizde üzerinde durulmamış, Shakespeare’in sonradan bulunan metni İki Soylu Akraba da dahil olmak üzere, tüm Shakespeare oyunlarını, Elizabeth dönemi argosunu, deyimlerini ve özdeyişlerini de tarayarak bu sözlüğü hazırladım.

Bu sözlüğün, öğrencilere, çevirmenlere ve Shakespeare’le ilgilenenlere yardımcı olacağı düşüncesindeyim. Eğer bu düşüncede olmasaydım zaten bu zorlu çalışmaya girmezdim. Özellikle İngiliz-Amerikan Dili ve Edebiyatı öğrencileri için çeviri derslerinde yardımcı bir kitap olacağını umuyorum.

Sözlükte 20.000’e yakın sözcük taranmıştır.

Bundan sonraki Shakespeare ve Elizabeth dönemi yazarlarının çevirilerinde biraz da benim katkım olması dileğiyle...”

Uzmanlar, akademisyenler dışında Shakespeare’i okumanın, anlamanın zorluğunu söylemeye, yazmaya lüzum yok.

Bugünün okuru için Elizabeth dönemi dili, argosu, deyimleri, özdeyişleri bu sözlükte bugünün okurunun anlayabileceği biçimde sunulmuş.

Shakespeare Sözlüğü, gerçekten yoğun emekle hazırlanmış bir kitap, okumalar için de temel sözlüklerden biri.

*

SEVGİYLE anıyoruz, anılarda ve kitaplarında yaşayacak.�