Neveser Kökdeş’i hatırlar mısınız?

Cuma akşamları İstanbul Radyosu’nda onun bestelerini değişik sanatçıların sesinden dinlerdim. Onlara piyanoda Neveser Kökdeş eşlik ederdi.
Geleneksel Türk musikisi anlayışının Batı anlayışıyla bezenmiş farklı tınılar taşıyan örneği.
Neveser Kökdeş, 1904 yılında, Altunizade’de doğdu.
Kardeşlerinden biri operet bestecisi Muhlis Sabahattin Ezgi’dir. Notre Dame de Sion’da okumuş, okulda piyano çalmasını öğrenmiş, besteciliğe henüz 12 yaşında polkalar besteleyerek başlamıştır.
Eşinin şehit düşmesinden sonra, hayatını piyano dersi vererek sürdürmüştür.
Bir röportajında icracılık ve bestecilik konusunda düşüncelerini iletmiştir:
“Eserlerimi en güzel okuyan sanatkâr Sabite Hanım (Tur Gülerman)’dır. Mualla Mukadder de fena değil fakat Sabite Tur’un sesi, alafranga nağmelere daha çok gidiyor. Bu işten kırk para kazanmıyorum. Üstelik eserlerimi orkestrasyon yaptırmak için cebimden para verdiğim bile oluyor. Bestekârlık bana sıhhatimi, saadetimi, her şeyimi kaybettirdi.”
Mesut Cemil de, onun müziğimizdeki farkına değinmiştir.
Fantezi kavramını olur olmaz besteler için kullanıyoruz. Oysa gerçek, kaliteli fantezi müziğin öncüsü Neveser Kökdeş’tir.
* * *
BEN onun bestelerini, şimdiye kadar özel kayıtlarımdan dinliyordum.
Aslıhan Erkişi’nin Neveser-Neveser Kökdeş Şarkıları CD’sini bana ulaştırdıklarında, ses hazinemin zenginleşmesinin sevincini yaşadım.
Erkişi, onun bestelerine uygun bir icrayla bugünün dinleyicisine onu anımsatacak, hiç kuşkum yok sevdirecek.
Türk müziğinin farklı algılanması ile ilgilenen genç kuşak, bu CD’yi sevecek.
Bugün yapılanların, daha doğrusu yapılmak istenenlerin, yıllar önce çok daha iyisinin yapıldığını öğrenecek.
Bestelerin tümünün güftesi de Neveser Kökdeş’in.
Ona eşlik eden saz sanatçılarının ne kadar nitelikli, usta icracılar olduğunu kapakta okuyunca, CD çalarıma koymadan önce de olumlu bir yargıya varmıştım.
Önyargı da diyebilirsiniz.
Neveser Kökdeş, yaşasaydı bu icrayı beğenirdi.
Aslıhan Erkişi, 1978 yılında Köln’de (Almanya) doğdu. Şu anda İTÜ Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Türk Sanat Müziği Ses Eğitimi Bölümü’nde öğretim üyesi olarak repertuvar derslerine girmektedir.
Benim elimdeki eski kayıtlarda onun bestelerini seslendirenlerin de adlarını vereceğim:
Ahmet Çağan, Orhan Şener, Alâeddin Yavaşça, Süheylâ Kutbay, Radife Erten.
Hepsine de Neveser Kökdeş piyanosuyla eşlik etmiş.
* * *
TÜRK müziğine alafranga üslubu sokan Neveser CD’sini dinlemenizi öneririm.

Neveser-Neveser Kökdeş Şarkıları, Aslıhan  Erkişi, Orkestra: Yurdal Tokcan, Göksel Baktagir, Murat Aydemir, Derya Türkan, Baki Kemancı, Özer Arkun, Göktay Ataman, Serhan Yastıman, Bekir Sakarya, Volkan Yiğit, Cengiz Ercümer.