Kutu kutu Ankara

Bu hafta yazacağım kitap, bir şehri değişik bir anlayış ve yöntemle bize tanıtan bir çalışma. ‘Ankaralı Bulmacalar’ gördüğüm en yaratıcı şehir kitabı.

Şefik Kahramankaptan, Savaş Sönmez’i şöyle tanıtıyor: “Savaş Sönmez, tam da ‘çifte kavrulmuş’ bir Ankara kentdaşıdır. Eski Ankara’da kalenin eteklerinde doğmuş, büyümüş, tüm öğrenimini Ankara’da yapmıştır. Doğum yeri açısından tam bir Ankara hemşehrisidir. Yaşadığı kenti, öteki kentdaşlarının da tarihi, kültürü, çevresiyle öğrenebilmesi için bir karınca gibi çalışarak önemli katkılar sağlamasıyla da çağdaş bir Ankara kentdaşıdır.”Savaş Sönmez, bulmaca anlayışını kitabın başındaki yazıda açıklıyor: “50 yıla yakın bir zamandır bulmaca çözerim. Bunun son yirmi yılında bir yandan da bulmaca hazırlıyorum. Emekli olduğum 1996 yılına yaklaşırken çözmeye çalıştıklarımla yetinmeyip, tematik bulmacalar düzenlemeyi denedim.”Kitapta bulmaca yanıtlarının yer aldığı ikinci bölümde kimi sorularla ilgili açıklamalar yapıp, kimi fotoğraflar da eklemiş Sönmez. Bazı bulmacalar için birden çok açıklama yaparken, kimi bulmacada hiç açıklama olmaması, tamamen yazarın ‘açıklama eklemeye değer bulup bulmama’ seçimiyle alakalı. Ancak, Ankara’yı bulmaca üzerinden okumak da başlı başına bir keyif. 

Kaynak karıştırmak öğrenmektir

Kitaptaki bulmacaları çözeceklere önemli bir tavsiyede bulunuyor Sönmez, tam da sonuna kadar desteklenecek bir tavsiye: “Bulmacalarımla uğraşacaklara, internette bulunan bulmaca sitelerindeki hazır yanıtları almak yerine salık verdiğim kitapları karıştırmalarını önereceğim. Zira kaynak karıştırmak, uğraşmaktır, zamanını yararlı kullanmaktır, öğrenmektir. Zaten bir amacım da bulmaca çözerken kültür dağarcığına katkıda bulunmak.”Bir kere, bulmaca severler için ideal bir kitap bu. Hele Ankara’da yaşıyorsanız, yazarın hemşehrisi iseniz bu kitap eminim çok hoşunuza gidecektir. Diğer taraftan Ankara üzerine bilgi edinmek, Ankara tarihini daha yakından öğrenmek isteyenler için de ilgi çekici bir metot olacaktır. Bir araştırma, biraz uğraşı verilmeden gerçekleşen öğrenmeler biraz hazırlop gelir bana, kuşkuya düşerim. Sönmez’in metodu ve tavsiye ettiği kaynaklar bu ‘emek verme’ kısmını daha renkli hale getiriyor. İtiraf etmem gerekir ki, bulmacayla ilgim olmamasına rağmen, birkaç sayfayı denedim, çünkü araştırma zevkimi tahrik etti... Sizin de sinir uçlarınızı gıdıklayacağına inanıyorum. Ankara’da yaşayalım yaşamayalım. Bakalım Cumhuriyet başkentini ne kadar yakından tanıyorsunuz? Savaş Sönmez’in kitabı gerçekten keyif veren, yaratıcı bir şehir kitabı çalışması.