Gezerken müziği anımsamak

Birkaç hafta önce yazdığım Lintu’nun Sibelius icraları ödül kazandı.

Yurtiçinde ve dışında gezerken, orayla ilgili müzikler belleğinizde canlanır mı?

Benim çok sık başıma gelir, yürürken müziği mırıldanmaya başlarım.

O yerin edebiyatı ve müziği birleşince, yürümek bana bütünsel bir zevk verir.

Bach’ın Brandenburg Konçertoları’nı dinledim.

Six ‘Brandenburg’ Concertos

ARS REDIVIVA ENSEMBLE

Soloists anda Chamber Orchestra

Conductor Milen Munclinger

Berlin’de Brandenburg Kapısı’ndan geçerken müzik bana eşlik etti. Siyaset tarihinde de açılışından beri yer alan bir kapı.

KAHİRE’DE AIDA

GIUSEPPE VERDI’nin Aida Operası da Kahire’de geçiyor.

Mısır’a bir kongreye gittiğimde piramitlerde temsil edileceğini öğrenince çok heyecanlandım. Operayı Ekmeleddin İhsanoğlu ile birlikte seyrettik.

Müthiş bir seyirci yoğunluğu vardı. Sahnede gördüğümde operayı zihnimde canlandırırdım.

Burada ise seyretmiyorsunuz, yaşıyorsunuz.

Askerlerin zaferden dönüşü sahnesinde sanki siz de ordunun içinde hissediyorsunuz kendinizi.

Aşkın aryasında da gerçekten kahramanların acısını kalbinizde duyuyorsunuz.

TOPKAPI SARAYI’NDA SARAYDAN KIZ KAÇIRMA

MOZART’ın Saraydan Kız Kaçırma operası da uzun yıllar Topkapı Sarayı avlusunda sahnelendi.

Yalnız Türkler değil yabancı konuklar da bu operayı seyrederlerdi.

Sarayda temsil edilmesi hiç kuşkusuz İKSV’nin düzenlediği Müzik Festivali’nin önemli bir adımıydı.

Festival zamanı Sultanahmet semti canlanırdı.

ŞAKİR ECZACIBAŞI’NIN GİRİŞİMİ

ŞAKİR ECZACIBAŞI, Sultanahmet Camisi’nin avlusunda dini müzik festivali düzenlemek istemiş, müsaade alamamıştı.

Oysa Mısır’da kongreye gittiğimizde, Nevzat Atlığ’ın yönettiği devlet korosu, Kavalalı Mehmet Ali Paşa Camisi’nin avlusunda konser vermişti.

Sultanahmet’te birçok konserler verilirdi.

Ramazanda açık havada dini müzik eserlerinden oluşan konserler düzenlenmeli.

Çünkü iftar saatinden sonra böyle bir etkinlik ilgi görür.

Sultanahmet’te iftar saatinden sonraki etkinlikler ne yazık ki denetlenmeye muhtaç. Mevlevi ayinlerinin taklitleri yapılıyor.

MÜZİK SİZDE NE ÇAĞRIŞIM YAPAR

GEZDİĞİNİZ gördüğünüz yerlerin müziğini dinlemelisiniz. Bestecisine esin kaynağı olan yerleri görünce o müzikten daha çok zevk alırsınız. Gezinizin fon müziği sizi hiç bırakmaz.

İstanbul’un mesire yerlerinin hemen hemen hepsi için besteler yapılmıştır.

İstanbul dışında ise daha çok türküler size eşlik edecektir.

Yeni tatil yörelerinin besteleri ise sanırım pop müziğin sınırları içinde kalır.

Bodrum’a giden ya da orada sürekli yaşayan kaç kişi Halikarnas Balıkçısı’nın söylediği türküleri bilir.

İstanbul’da Adalar’a gidiyorsunuz, Boğaz’ı geziyorsunuz. O semtlerden birinin müziğini kaç kişi anımsıyor. Kısıtlı çalışmalar yetersiz kaldı. Bence semt monografilerinde müziği, bestecisi mutlaka yer almalı.

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Beş Şehir’ini başyapıtlardan biri olarak anmamın nedenlerinden biri bu mükemmel anlayıştan kaynaklanır.

İstanbul’da Tab’i Mustafa Efendi, Erzurum’da bir uzun hava tamamlayıcıdır.

Ayrıca birçok eleştirmenin dediği gibi Huzur’un kahramanı İstanbul’dur.

Ama ulaşabileceğiniz iki bestecinin adını anımsatayım:

Osman Nihat Akın ve Yesari Asım Arsoy.

İstanbul ve müzik, uzun, kapsamlı bir çalışmayı hak ediyor.

Yazarken, Brandenburg Konçertoları bana eşlik etti.