Paylaş
TRT Belgesel kanalında ise salı günleri 23.30, çarşamba günleri 15.30, perşembe günleri de 04.30’da tekrarı yayımlanıyor.
Kerime Şenyücel’in yönettiği belgesel sekiz bölümden oluşuyor:
1. Bölüm: Çocuk Padişah
2. Bölüm: Genç Başkumandan
3. Bölüm: Kontantiniyye
4. Bölüm: Bir İmparatorluk Kuruluyor
5. Bölüm: İmparatorluk Yolunda
6. Bölüm: Bir Rönesans İmparatoru Olarak Fatih
7. Bölüm: Karaların ve Denizlerin Hâkimi
8. Bölüm: Büyük Kartal Öldü
Belgeselde İlber Ortaylı, Fatih’in şu özelliklerini vurguluyor:
“Fatih Yunancayı biliyor, İtalyancayı biliyor, Arapça, Farsçayı çok iyi biliyor. Bu tip bir Rönesans aydını yok. Ve bilinçli olarak bir İngiliz’in tabiri ile ‘world historical individual’. Yani dünya tarihini tayin eden portrelerden biri olduğu kanaatinde ve bunun için uğraşıyor, bir inşacı yanı var. Bir yeni Büyük İskender olma konumunda. Bunun için uğraşıyor, sırf savaşçı değil. Çok iyi savaşçı tabii, 21 yaşında, bir konvansiyonel ateşli silahlar ordusunun komutanı, mareşali ama aynı zamanda da bu dünyaları, bu kültürleri bir araya getirmeye çalışan biri.”
Kerime Şenyücel, belgesel hakkında kısa notlar verdi.
Belgeselin ön çalışması ve çekimi 4 buçuk yıl sürmüş.
Belgeselin danışmanı ve metin yazarı, Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Mehmet Kalpaklı. Belgesel hazırlanırken Halil İnalcık, Semavi Eyice, Serpil Bağcı, Cemal Kafadar, Gülru Necipoğlu, Mehmet Akif Aydın, Mehmet İpşirli, Mustafa Soykut, Felix Körner gibi önemli isimlerin yer aldığı 40 bilim adamına danışılmış.
Belgeselin dikkat çeken taraflarından diğeri ise gizli Vatikan Belgeleri’nin de kullanılması.
Vatikan Kütüphanesi’nde, Papa II. Pius’un Fatih’e yazdığı, dünya hâkimiyeti için güç birliği teklif ettiği, ancak aynı zamanda Fatih’i Hıristiyanlığa davet ettiği mektubu. Daha doğrusu 100 sayfalık risaleyi ilk kez bu belgeselde göreceksiniz. Bunun haricinde yaklaşık 8 önemli belge de yer alıyor. Bunlar içinde en dikkat çekenleri:
Bertrand de la Broqier’e ait bir 15. yy. İstanbul haritası,
Fetih üzerine kardinaller arasında yazışmalar,
Fetihten sonra Roma’ya gelenlerden kalan belgeler.
Bu arada Venedik Correr Müzesi’nden Fatih’in yakın hizmetkârı Angiolello’nun anıları, Venedik Marciana Kütüphanesi’nden 17 yaşında evlendiği ama hiç sevemediği ilk karısı Dülkadiroğlu Süleyman Bey’in kızı Sitti Hatun’un tek görüntüsü de ilk kez bu belgeselde görüntülenmiş oldu.
Müziklerini Fahir Atakoğlu yapmış.
* * *
SEKİZ bölümü seyrettim. Önemli belgelerin, nitelikli araştırmaların ışığında bir Fatih portresi kotarılmış.
TRT’nin hazırladığı projeye özel kitap, hem belgeseli hem Fatih’i özlü biçimde tanıtıyor. Kitapta her bölüm hakkında verilen bilgi, hiç kuşkusuz onu daha bilerek, ayrıntıya inerek seyretmemizi sağlıyor.
Tarihi belgesellerin ne kadar zor hazırlandığını biliriz. Seçilecek uzmanlar, görselliğin kalitesi, müzik bütün bir belgeselin başarısı için çok önemli unsurlardır. Mehmet Kalpaklı’nın danışman ve metin yazarı olması, belgeselin başarısında önemli bir seçim. Kerime Şenyücel, zor bir işin içinden başarıyla ve iyi bir neticeyle çıkmış.
* * *
FATİH belgeselini seyretmediyseniz, DVD’sini alın.
Paylaş