Canlı bombadan canlı performansa

ÜNLÜ piyanist ve orkestra şefi Daniel Barenboim’in (1942) yönettiği genç Arap ve İsrailli müzikçilerden oluşan West-Eastern Divan Orkestrası’nın CD’sini dinliyorum.

CD’de, 75-100 gencin yer aldığı orkestra Çaykovski’nin Beşinci Senfoni’sini, Verdi’nin La Forza del Destino (Talihin Kudreti) operası uvertürünü, Sibelius’un Valse Triste’ini (Hüzünlü Vals) seslendiriyor.

İsrail’den, Filistin’den hep canlı bomba, kan haberleri alanlar, bu CD ile müziğin -düşmanları demeyeyim- karşıt düşünce ve siyasal anlayışta olanları bir araya getirdiğini sevinçle göreceklerdir.

Çünkü ülke halkları birbirlerini sanatçı, müzikçi, edebiyatçı aracılığıyla tanıyabilirler.

CD, Warner Classics arasında çıktı, kapakta Barenboim-Said, EuroArts yazılı. Ayrıca Cenevre’deki konser CD’sinin yanı sıra, konserin DVD kaydı ve Daniel Barenboim ile Edward Said’in (1935 - 2003) karşılıklı konuşması yer alıyor.

Arjantin asıllı, İsrailli Daniel Barenboim ile Filistinli yazar, eleştirmen Edward Said 80 dakikalık bir görüşmeden sonra Ortadoğu ülkelerindeki genç müzikçileri bir orkestrada bir araya getirmeye karar vermişler. Böylece hem İsrailliler ile Araplar arasında sanat ortamında bir diyalog gerçekleştirecekler, hem de genç sanatçıların birbirlerini yakından tanımalarını sağlayacaklar.

Genç müzikçiler sadece çalarken birlikte olmayacaklar, amaç bu kadar kısıtlı ve sınırlı değil... Müzik zevkini, kaldıkları yerdeki yaşamı bölüşecekler.

Orkestranın çalmadığı zamanlarda oda müziği yapacaklar, birlikte yemek yiyecek, yüzecek, futbol oynayacaklar, siyasal gerçekleri, kimliklerini tartışacaklar.

ORKESTRA NEDEN WEIMAR’DA KURULDU

İLK
olarak bir atölye çalışması özelliği taşıması düşünülen bu proje Weimar’da gerçekleştirildi. Yıl 1999’du.

O yıl, Weimar, Avrupa Kültür Başkenti idi, Johann Wolfgang von Goethe’nin (1749-1832) doğumunun 250. yıldönümüydü.

Yazar ve şair Goethe, Weimar’da yaşamıştı İslam unsurları taşıyan eserler onu adeta büyülemişti. Arapça okudu, Fars şiirini keşfetti. West-östlicher Diwan (Doğu-Batı Divanı) adlı kitabını yayımladı.

Orkestra da adını bu kitaptan aldı.

İlk atölye çalışmasına Daniel Barenboim, Edward Said, ünlü çellist Yo-Yo Ma Staatskapelle Berlin, Berlin Filarmoni Orkestrası, Şikago Senfoni Orkestrası’ndan da müzikçiler katıldı.

Orkestranın şimdi sabit bir yeri var. Sevilla’da (İspanya) Fundacion Tres Culturas del Mediterraneo’nun (Akdeniz’in Üç Kültürü Vakfı) korumasında çalışmalarını sürdürüyor. Sevilla’yı Endülüs’ün kalbi olarak nitelendiriyorlar. Çünkü o kentte, yedi yüzyıldır, Müslümanlar, Hıristiyanlar ve Yahudiler barış içinde bir arada yaşamışlardır.

* * *

DOSTLUK orkestrasına ilişkin yazımı yarın da sürdüreceğim.
Yazarın Tüm Yazıları