Bugün her yerde tiyatro var

Uluslararası bildiriler, ulusal bildiriler yayınlanıyor. Ama sanatın çoğulcu anlayışı alternatif bildirilerin de yayınlanmasını sağlıyor.
Özellikle ülkemizde sanatın özgürlüğünü, dokunulmazlığını topluma birebir aktaran sanatların başında tiyatro geliyor.
Dün yapılan toplantılar, yürüyüşler, oyunlar sanatın, hele tiyatronun; Melih Cevdet’in deyişiyle, “bir sis çanı” işlevini görüyor.
Ödenekli tiyatroların durumu nedir, geleceği ne olacaktır?
Bugün bunlar tartışılma gündemimizden düşmüyor.
İstanbul’da tiyatro salonu yokluğu had safhada. Kullanılan salonlar da onarılmıyor, yıkılıyor.
Özel tiyatrolar, küçük salonlarda oyun sergilemek zorunda. Apartman dairelerinde, hanlarda, hatta kendi evlerinde tiyatro sanatını yaşatmak için savaş veren tiyatro sanatçıları var...
Devletin tiyatro yardımlarının belirsizliği, kime hangi ölçütlerle verildiği, verileceği tartışma konusu.
Aslında devlet, yardımlar yerine tiyatro salonu yapmalı ve onu kendi denetiminde değil tarafsız bir kurul aracılığıyla her tiyatronun bu salondan yararlanmasını mümkün kılmalı.
Birçok belediyenin, salon yönünden oldukça donanımlı olduğunu biliyoruz, ama onlar sadece kendi etkinlikleri için kapıları açıyorlar.
Oysa bunları siyasal eğilimlerini gözetmeden kiraya vermeli.

***

ELEŞTİRMEN, tiyatro jürilerinde seçici kurul üyeliği yapan Hâmi Çağdaş’ın verdiği bilgiye göre şu anda İstanbul’da 200’ü aşkın oyun sahneleniyor. Tiyatro sayısı da her geçen gün artıyor, her ne kadar istatistiği yapılmamışsa da, 100’e yakın olduğu tahmin ediliyor.
Konservatuvarların yanı sıra özel üniversitelerin güzel sanatlar fakülteleri de tiyatronun çeşitli dallarında sanatçılar yetiştiriyor. Bu gençler, mezuniyet sonrasında da yurtdışında bilgi ve görgülerini arttırarak tiyatromuza taze kan getiriyorlar.
Bu gelişmeler, tiyatromuzda, kuramsal çalışmaların çoğalmasını ve tiyatromuzun yurtdışında tanınmasını da sağlıyor.
Son yıllarda oyun kitaplarının yayınlanması da, tiyatro metinlerinin bulunmasında önemli bir işlev üstleniyor.
Mitos Boyut’un bu türde yıllardır yürüttüğü yayıncılık anlayışına başka yayınevleri de dahil oluyorlar.
İKSV’nin tiyatro festivali, Adana Sabancı Tiyatro Festivali, Bursa, Konya festivalleri bu alandaki çalışmalardan önde gelenleri.
Çünkü bu festivaller uluslararası nitelik taşıyor.
“Marifet iltifata tâbidir” sözünün doğruluğunu tiyatro ödüllerinde yaşıyoruz. Çok sayıda ödül içinde, en kıdemlileri Sadri Alışık Oyuncu Ödülleri, Yapı Kredi Afife Jale Tiyatro Ödülleri sayılmalıdır.
Tiyatro dergilerinin de tiyatro seyircisini yetiştirmede, tiyatroya gitmede çok büyük etkisi olduğunu söylemek gerekir.

***

DÜNYA TİYATROLAR GÜNÜ’nde bu dala emek vermiş aramızdan ayrılan büyük ustaları saygıyla anıyorum, yaşayanlara da iyi ve özgür bir tiyatro ortamı diliyorum.