Beklediğim almanak çıktı

Her yılın sonunda kültür-sanat almanağımız olmadığından yakınır durur, eski yıllardan örnekler veririm. Nihayet beklediğim almanak Can Yayınları’ndan çıktı. Adı: Can Almanak 2015, Sansürsüz Kültür–Sanat Yıllığı. İlk defa yayınlanan fotoğraf ve makalelerle. 

Nihayet hep üstünde durduğum eksikliği gideren Can Almanak 2015, bütün aradıklarımı bulduğum bir kitap. Sadece bir yılın yorumsuz dökümünü yapmıyor, yazarlarıyla, haberleriyle bir yılın eleştirel tarihini ortaya koyuyor.
Bir yandan sanatın her türünde olup bitenleri öğreniyorsunuz, bir yandan da bu bilgilerin eşliğinde siyasal, toplumsal açmazlarımızı öğreniyorsunuz.
Türkiye’de ve dünyada sanatın seyrini aktarırken fotoğraflarla da sözün yarım bıraktığı etkiyi sürekli kılıyor.
Önsöz’den birkaç cümle aldım yazıma, almanağın hazırlanış felsefesini vermek için: “Elinizde tuttuğunuz bu almanak vazgeçmemek, teslim olmamak için hazırlandı. İnsanın kültüre, sanata ilişkin emeklerinin bu gürültüde duyulmaz sese, kaosun içindeki bir başka gürültüye dönüşmesine izin vermemek için. Bir yılın kültür-sanat alanında temelde Türkiye’de yaşananları ele aldık.”
Can Almanak 2015’i hazırlayanların adını yazmalıyım, böyle güzel bir işi başardıkları için hepsini ayrıca takdir ediyorum.
Proje: Yekta Kopan.
Emek verenler, yazanlar: Yekta Kopan, Zeynep Miraç, Sibel Oral, Emre Taylan, Ali Granit, Sırma Köksal, Can Öz, Metin Akpınar, Cem Erciyes, Haydar Ergülen, Kerem Görsev, Karin Karakaşlı, Arif Keskiner, Pınar Kür, Seçkin Selvi, Ahmet Ümit, Metin Üstündağ, Muhsin Akgün, Aret Bedik Şahumyan, Mustafa Çevikdoğan, Aylin Samancı.

* * *

BİR yıl içinde aramızdan ayrılanlar, yuvarlak yaşdönümleri, siyasetin sanata müdahalesi gibi bütün bilgiler eksiksiz yer alıyor almanakta.
Başarılar, sanatın her dalındaki gelişmeler, edebiyattan sinemaya, resme kadar uzayan bir çizgide ayrıntılı bilgi. Gün gün veriler, olayların tarihini anımsamamızı sağlayan bir toplam.
Sanata tanınan özgürlüğün derecesi tek tek olaylarla sunulunca, bu açıdan karnedeki kırıklar daha belirgin biçimde ortaya çıkıyor. Nâzım Hikmet’ten Fazıl Say’a uzayan bir panorama.
Başlıklardan, sayfalardan seçmeler, almanak hakkında olumlu bir yargıya varmanız için yeterli, ikna edici gücü taşıyor. Yılın fotoğrafı, gözaltına alının bir kızın korku dolu anlarını yansıtıyor.
Kimi başlıkları sıralamalıyım:
İstanbul Modern ile Pera Müzesi 10 yaşında
Müzeyyen Senar hangi anlayışın simgesiydi
Murathan Mungan öykü bildirisinde neyi vurguladı
En büyük yazara veda ettik: Yaşar Kemal
100 yıldır gülen yüz: Haldun Taner
1915–2015 yüz yıllık yas
Venedik Bienali’nden İstanbul Bienali’ne bir yılın görsel grafiği.
Bir yıl içinde kaybettiğimiz yazarlar, sanatçılar hakkındaki yazılar, onları gerçek kimlikleriyle tanıtıyor. Almanaklar, bir bellek tazelemesidir. Günübirlik gazetede, dergilerde okuduklarımız, televizyonda seyrettiklerimiz uçup gidiyor. Almanağın birinci işlevi bunları kalıcı tutmak.
Bu almanağın altının çizilmesi gereken özelliği, ele aldıkları olayı, bir kişiyi bütün gerçekliğiyle, çarpıtmadan vermesi.

* * *

CAN YAYINLARI gerçekten, önemli bir kitap çıkardı. Yıllardır özlemini çektiğim almanağa nihayet kavuştum. Her kitaplıkta bulunması gereken bir almanak.