Artık sadece adları kaldı

Semtler genel değişimin en iyi yansıdığı, gözlemlendiği birimler. Eski semtleri yenilerle karşılaştırmak ilginç sonuçlar ortaya koyuyor.
Ben Harbiye’den Kocamustafapaşa’ya, Ayaspaşa’dan Fatih’e, Ataköy’e çeşitli semtlerde ya oturdum ya da kütüphanelerimi kurdum. Hiç kuşkusuz Babıâli, Cağaloğlu, Sirkeci gibi çalıştığım mekânların da bulunduğu yerlerin benim için önemi büyüktü.
İstanbul, tarihte birçok olayın ve yaratıcılarının tanığı. Eski zamanlarda sadece Pera ve Suriçi’nden ibaret bu şehir hem siyasal tarihimiz hem yaşama biçimimiz açısından çok önemli bilgiler içeriyor. Ama bir de köyleri var. Büyük ve doğal bir liman olma özelliğiyle ticaret ve sanayi şehri kabul edilmesinin yanında bir tarım kenti aynı zamanda.
İBB Yayınları’ndan çıkan ‘Köyleriyle İstanbul’ bu konuda bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı eser olma iddiasında. Kitap şehrin, gerçek köy statüsünde olan yerleşim yerlerini hikâyesiyle ele alırken bir zamanlar sadece ‘köy’ olarak geçen şimdilerin büyük ilçelerini anlatıyor.
‘Köyleriyle İstanbul’un sunuş yazısı Ekrem İmamoğlu’na ait. Kitabı hazırlayan Adil Bali de ‘Önsöz’de şunları paylaşıyor:
“Dünyanın en büyük şehirlerinden biri olan İstanbul’un yanı başında sıralanan bu köylerin tarihi ve hikâyeleri kent yaşamını daha iyi anlamak için bize ışık tutacak. Bir dönem şehrin sebze, meyve, balık ve hatta kömür gibi ihtiyaçlarını karşılayan köyler, kentin giderek büyümesiyle coğrafi olarak şehrin içinde kaldı.
Türkiye genelindeki birçok köy gibi İstanbul’un aldığı göçlerden dolayı kentsel alanların kırsal alanlara doğru taşıp köyleri yutmasıyla kır yerleşmeleri
yok olmaktadır.
Kitapta İstanbul köylerine ilişkin son zamanlarda yürütülen kapsamlı ve derin araştırmalar ışığında yazılan makale ve yazılar yer alıyor. İstanbul köylerinin günümüze ait fotoğraflarının yer aldığı çalışmada, geçmiş dönemlere ait eski
fotoğraflar da mevcut. Kitap, akademisyenlere ve araştırmacılara kaynak olma özelliğini de içeriyor.
Tarihine, coğrafyasına,
doğal güzelliklerine, bir zamanlar kimlerin yaşadığına, sebzelerine, çiçeklerine, yollarına, camilerine, kiliselerine, tarihi yapılarına, ünlü simalarına, okullarına, evlerine ve geleneklerine tanık olalım.”

Köyleriyle İstanbul
Hazırlayan: Adil Bali
İBB Yayınları

Bölüm başlıkları şöyle:
1. Bölüm: İstanbul Köylerine Tarihsel Bir Bakış
mYüzyılın Sonunda İstanbul Köyleri (1920-2021) mDünün Köyü Bugünün Metropolü; İstanbul’un İlçeleri mKöyden Kente Göç, Köyler Nasıl Kentlere Evrildi? mMilli Mücadele Yıllarında İstanbul Köyleri
2. Bölüm: İstanbul’a Damga Vurmuş Eski Büyük Köyler
mAtaköy mBakırköy mFlorya, ŞenlikköymKadıköy mKaraköy mTürk Danteli Üsküdar
mMarmara Kıyısında Kutsanmış Bir Yerleşim Yeşilköy mVapurlar ve Trenler İstanbul Köylerini Nasıl Değiştirdi?
3. Bölüm: İstanbul’un Günümüze Kadar Ulaşan Köyleri mArnavutköy mBaşakşehir
mYeşil Ülke: Beykoz ve Köyleri mBüyükçekmece mÇatalca mÇekmeköy mEyüpsultan mPendik mSancaktepe mSarıyer mSilivri mŞile
4. Bölüm: Popüler Kültürümüzde İstanbul Köyleri mİstanbul’un Köylerinde ve Taşrasında Yaşamış Edebiyatçılar mİstanbul’un Köylerinde Sinema Gezisi mİstanbul’un Köylerinden Unutulan Lezzetler mBisiklet Selesinden İstanbul Köyleri
İstanbul’un bir zamanlarki halinde hayali bir gezintiye çıkmak için mutlaka okunması gereken bir rehber kitap.