Soframız zehir olmasın

Pestisitler birbirine karıştığı zaman, daha zararlı hâle geldiklerini gösteren kanıtlar her geçen gün artmakta; buna ‘kokteyl etkisi’ adı verilmektedir. Pestisitler, habitat kaybı ve iklim değişikliği ile birlikte, biyolojik çeşitliliği etkileyen başlıca unsurlardandır. Doğrudan maruz kalan canlılarda kısa vadeli toksik etkilere veya habitat ve besin zincirinde değişime neden olarak, uzun vadeli etkilere yol açabilirler. Besin zincirinde biriken pestisitler, özellikle de endokrin sistemi bozucular, memelilere, kuşlara, iki yaşamlılara ve balıklara uzun vadeli risk teşkil etmektedir.
*
Çevre, İklim ve Sağlık İçin İşbirliği Projesi’nin hazırladığı ‘Pestisitler ve Sağlığa Etkileri’ raporuna göre, Türkiye Ulusal Zehir Danışma Merkezi’nin (UZEM) 2021 yılı verilerine göre, UZEM’e başvuran 217 bin 323 vakadan 8 bin 945’i tarım kimyasallarına maruz kalmıştır.
Araştırmalar hem çocuklarda hem de yetişkinlerde pestisitler ile kanser gelişimi arasında yakın ilişki olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra pestisitlerin depresyon, dikkat eksikliği, zeka geriliği, parkinson, alzheimer, genetik, endokrin, sinir sistemi ve üreme hastalıklarının oluşumunda rol oynadığı da belirtilmektedir.
*
Pestisit kullanımının kısa vadeli ekonomik faydaları vardır. Ancak bu, insan sağlığı ve çevre pahasına olmuştur. Pestisitle artan gıda üretimi, dünya çapında açlığı bitirmekte başarılı olamamıştır.
Bilinçsiz pestisit kullanımı aynı zamanda toprakları, tarım yapılamaz hale getirmektedir. Ayrıca, günümüzde kullanılan pestisitlerin çoğu sistemiktir, yani bitkilerin kökleri tarafından alınıp, tüm bitkiye yayılmakta, dolayısıyla, yıkamanın bir etkisi olmamaktadır.

PESTİSİT KALINTISI MİKTARINI AZALTMAK İÇİN BAZI ÖNERİLER

- Organik üretim, sentetik pestisitlerden tamamen arındırılmıştır. Mümkün olduğunca doğal ve organik beslenmeyi seçebilirsiniz. Eğer yalnızca organik beslenemiyorsanız, en çok tükettiklerinizde öncelikler belirleyebilirsiniz.
- Marul, domates, salatalık, elma gibi genelde kalıntı içeren ürünlerden uzak durmayı tercih edebilirsiniz.
- Turunçgillerin dış kabuklarında pestisit bulunmaktadır. Soymayı tercih ederek pestisit yükünü azaltabilirsiniz.
- Ürünlerin veya bitkilerin yüzeyi ve içine işleyen sistematik pestisitler hariç, kalıntılar genelde dış kabukta olduğundan yıkamayı mutlaka alışkanlık haline getirmelisiniz.
- Pestisitler çocukların IQ düzeyinde düşüşe sebep olmaktadır. Otizm ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’na karşı çocuklarınızı sağlıklı ve dengeli beslemeye dikkat edebilirsiniz.
*
Pestisitlerin zararları konusunda farkındalık yaratmak ve Türkiye’deki pestisit kullanımını azaltmak için Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği-Avrupa Pestisit Eylem Ağı ortaklığında Zehirsiz Sofralar projesi desteklenmektedir. Detaylı bilgi için proje sayfasını ve sosyal medya hesaplarını takip edebilirsiniz.
“Ee peki o zaman biz ne yiyeceğiz?” dediğiniz duyar gibiyim.
Gıda tercihlerimizi gözden geçirmek, tüketim miktarının, yani alınan dozun önemli olduğunu unutmamak, gerek üretici gerekse tüketici olarak haklarımızın farkında olarak sorumluluklarımızı yerine getirmeliyiz.
Tüm okuyucularımıza, mis gibi tertemiz ve sağlıklı pazar sofralarında mutlu hafta sonları diliyorum.