Aşırı kilo ve ortopedik sorunlar

“Obezlik ve aşırı kilonun en sık kullanılan tanımı, vücut kitle endeksine (VKİ) göre yapılır. VKİ 18.4 veya altı ise zayıf, 18.5-24.9 normal, 25-29.9 aşırı kilolu, 30-39.9 obez, 40-49.9 morbid obez, 50 ve üzeri süper obez olarak kabul edilir. Ortopedistlerin ve hastaların kas iskelet sistemi üzerinde obezitenin ve cerrahi öncesi ve sonrası oluşabilecek komplikasyon risklerinin artışı konusunda açık bir iletişime sahip olmaları gereklidir. Obezite ortopedik sorunu olan hastalar arasında artan yaygın bir durumdur. Bireysel olarak hastayı etkilediği gibi sağlık sistemini ve neredeyse vücuttaki tüm organları etkiler. Kemik ve eklem sağlığını kötü etkileyen en yaygın durumlardan biridir.

Aşırı kilolunun ve obezitenin cerrahi sonuçlar üzerindeki olumsuz etkileri ve komplikasyon oranları tıbbi literatürde çok kez ele alınmıştır. Bu etkiler arasında enfeksiyon/iltihaplanma oranının artışı ve protezin gevşemesi/vücudun protezi reddetmesi öne çıkmaktadır. Obezite, artroz (eklem kireçlenmesi) gibi kas iskelet sistemi hastalıklarını belirgin şekilde artırmak ile; diyabet (şeker hastalığı), kalp hastalığı, uyku apnesi, karaciğer hastalığı, pankreatit, bazı tümörler ve psikiyatrik sorunlara da yol açar. Ortopedik ameliyat öncesi ve sonrası komplikasyonlarını önemli oranda artırmasa da bu hastalıklar ile sonucu kötü etkilemektedir. Ameliyat öncesi ve sonrası komplikasyonlar arasında: pıhtı atması/emboli, yara iyileşmesi, enfeksiyon/iltihaplanma, kan kaybı ve protez çıkıkları görülebilmektedir.

Obez kişiler fitness etkinliklerinde normal kilolu kişilere göre alt taraf (leğen kemiği, kalça, uyluk, diz bölgesi, baldır, ayak) kemiklerinde stres kırığı, kemik iliği ödemi, menüsküs yırtıkları, omuzda rotator kas ve biseps kası yaralanmalar, topuk kırıkları ve ayak bileği burkulmaları konusunda daha fazla risk taşımaktadırlar. Düşük enerjili düşmeler, dizde spontan patella çıkıkları ve diğer komplikasyonlara daha sık yol açabilir. Ayak bileği kırıkları da daha sık ve daha ciddi olarak görülür.

Normalden daha yüksek vücut kitle indeksine sahip travmaya bağlı yaralılarda tanı koyma ve ameliyat esnasında radyolojik olarak yeterli görüntüleme zordur. Obezitede MR tetkiki yapmak bazen mümkün olamamaktadır. Motorlu taşıt kazaları veya diğer künt travma yaralanmaları yaşayan obez hastalarda tıbbi komplikasyon riski, hastanede kalış süresi, mortalite oranı ve çoklu organ yetmezliği riski yüksektir. Ayrıca bu hastalarda implant yetersizliği (çivi, vida, plak kırılmaları) daha sık görülür. Yara iyileşmesi yavaştır ve derin ven trombozu (emboli) oluşumu daha fazladır. Vücut kitle indeksi arttıkça, cerrahi girişim süresi ve hastanede kalış süresi artmaktadır.

BELLİ BAŞLI RİSKLER

* Omuz: “Rotator cuff” yaralanması ve onarımı sonrasında işlev bozukluğu. Başarısız sonuç. * Omurga: Komplikasyon ve enfeksiyonlarda artış. * El: Tutuş/kavrama gücünde azalma. * Kalça ve diz: Artroplasti/protez ameliyatları komplikasyonlarında önemli oranda artış. Ama obez kişilerde ameliyat sonrası işlev cerrahiden sonra ameliyat öncesine göre daha iyi olur. Risk almaya değer mi tartışılır. * Ayak-ayak bileği: Fazla kilo düz tabanlığa, taban çöküklüğüne yol açabilir. Bu durumda topuk dikeni ve aşil tendiniti ve yürüme ile artan ağrılı durum ortaya çıkar.

Normal kilolu travma mağduru çocuklara göre obez/aşırı kilolu travma mağduru çocuklarda özellikle eklem çevresi kırık görülme oranları daha yüksek olmaktadır. Bu el bileği, distal radius, baldır kemiği, distal tibia, uyluk kemiği distal femur olarak karşımıza çıkar. Obez çocuklarda alt taraf yaralanmaları ve ağrı daha çok görülür. Travma olmadan da obez çocuklarda kalçada femur bazı epifiz kayması sıklıkla iki taraflı olarak karşımıza çıkmakta ve cerrahi tedavi gerektirebilmektedir. Vücut kitle indeksi artıkça komplikasyon oranları artsa da ortopedik cerrahi işlemler obez hastalara önemli kemik ve eklem rahatlığı ve işlev kolaylığı sağlar."