“Barış için Müzik”

Öncelikle Gaziantep’ te gerçekleşen insanlık dışı terör saldırısını lânetliyorum. Bir sokak düğününün ortasında canlı bomba patlatabilen caniler, değil insan, insan müsvettesi bile olamazlar. Bu menfur saldırıda hayatını kaybedenlere rahmet, yakınlarına sabır, yaralananlara acil şifalar diliyor ve “inşallah bu son olur” diyorum.

Bu aralar, sanırım biraz da sağlığım elvermediğinden, sosyal medyayı yakından takip edemiyorum. Yalnızca, arada sırada Facebook’a girmeye fırsat bulabiliyorum. İşte böyle bir fırsat yakalayıp, birkaç gün önce Facebook’ta dolaşırken arkadaşlarımdan birinin paylaştığı video formatlı bir gönderi dikkatimi çekti. “Barış için Müzik bizleri gelecek için umutlandırıyor” sözleri ekinde gönderilmiş olan bu videoyu izledim. O güne kadar, benim için son derece önemli olan bir konuda çalışan böyle bir oluşumdan haberim yoktu. Belki benim dikkatsizliğimden kaynaklanıyordu bu habersizlik, belki de söz konusu oluşumun yeterince duyurulmamış oluşundan. Biraz araştırma yaptım ve benim gibi başkalarının da konudan habersiz olabileceğini düşünerek öğrendiklerimi sizlerle de –geleceğe biraz olsun ümitle bakabilmeniz  umuduyla–  paylaşmak istedim.

“Barış için Müzik” 2005 yılında Mimar Mehmet Selim Baki tarafından kurulmuş. Mehmet Selim Baki’nin gençlik hayali olan bu girişim, eşi Dr. Yeliz Baki’nin de yardımları ile, 2011 yılında vakfa dönüştürülmüş. Vakıf ilk çalışmalarına İstanbul Edirnekapı’daki Ulubatlı Hasan İlköğretim Okulu’nda, 6–14 yaş aralığındaki çocuklara haftada beş gün ders saatleri dışında verilen solfej ve akordeon dersleri ile başlamış. Boş sınıflarda 20 öğrenci ile başlayan müzik eğitimi, kullanılmayan kömürlüğün renkli ve çekici bir atölyeye dönüştürülmesiyle daha etkin hale gelmiş. “Barış için Müzik”in çocuklar üzerindeki sosyal, müzikal, barıştırıcı ve iyileştirici etkileri atölyeye devam eden çocuk sayısının giderek artmasını ve civardaki diğer okullardan da atölye talebi gelmesini sağlamış.

Önde gelen amacı mümkün olduğu kadar çok sayıda çocuğa karşılıksız müzik eğitimi olanağı sağlamak ve barışın sesini müzikle duyurmak olan “Barış için Müzik Vakfı”, bugüne kadar imkânları sınırlı binlerce çocuğa ortak sosyal ve kültürel yaşam alanları oluşturmuş. Bu vakfın kapıları hiçbir ayrım gözetmeden müzikle buluşmak isteyen tüm çocuklara açık.

Mehmet Selim Baki’ye projesi için ilham veren hikâye 1975 yılında Venezuela’da başlıyor. Başarılı bir ekonomist olduğu kadar iyi bir piyanist ve besteci olan Jose Antonio Abreu, 32 yaşında Caracas’ın kenar mahallelerinde ikamet eden 12 çocukla ilk gençlik orkestrasını kuruyor. Temel amacı kenar mahallelerde yaşayan bu çocukların yoksulluk ve suçla çevrili hayatlarına, o güne kadar kendilerinden esirgenmiş olan klâsik müziği dâhil edebilmek. Abreu bu amacı gerçekleştirmek için çalışmaktan hiç vazgeçmiyor. Sonuç olarak, hayata potansiyel suçlu olarak başlayan çocuklar orkestra üyesi müzisyenlere dönüşüyor. El Sistema: Müzik için Sosyal Hareket adını alan bu hareket, 2007 yılında Chavez iktidarı tarafından sahiplenilmesinin ardından kayda değer bir bütçeye ve ulusal ölçekte hedeflere kavuşuyor.

2015 itibariyle, El Sistema; yaklaşık 260 bin öğrencisi, neredeyse hepsi kenar mahallelerde yaşayan çocukların yürüme mesafesinde 270 müzik merkezi, 15 bin eğitmeni, 102 gençlik, 55 çocuk ve 30 senfoni orkestrası ile dünyaya örnek olabilecek bir müzik sistemi.

Barış için Müzik 2009 yılında, eğitim verilen okullara yürüme mesafesinde bulunan arsaları satın almış ve vakfın merkez binaları inşa edilmeye başlanmış. Çalışma kabinleri, solfej sınıfları, gösteri ve grup çalışma salonları, kütüphanesi ve yemekhanesi olan bu yeni binalarda 2010 yılında eğitime başlanmış. 2013 yılı itibariyle 4000’in üzerinde çocuk Barış için Müzik’in kendi olanaklarından ve ilköğretim okullarında kurduğu atölyelerde verilen evrensel çok sesli müzik eğitiminden yararlanmış. 2013 yılına kadar, vakıf atölyelerine devam eden çocuklar için -hiçbir yerden destek alınmadan-  2000 enstrüman satın alınmış. Başlangıçtan itibaren okullardaki atölyelerin yapılması, arsaların alımı, binaların yapımı, enstrümanların alımı, eğitmen ve personel ücretlerinin dahil olduğu tüm giderler Mehmet Selim Baki’nin kişisel imkânları ile karşılanmış.

Barış için Müzik Vakfı, 2009 yılında “Uluslararası Deutche Bank Urban Age Award” ödülüne layık görülmüş. “Urban Age Award” nüfus yoğunluğunun giderek arttığı kentlerdeki problemlere karşı geliştirilen yaratıcı çözümleri ödüllendiriyor ve her yıl Urban Age Konferansı’nın gerçekleştirilmiş olduğu kent kapsamında yapılan projelere veriliyor. Jüri ödülü Barış için Müzik Vakfı’na verirken; bu ödülün, dünya için pozitif bir model teşkil  edecek sürdürülebilir bir sistem kurmuş oldukları için kendilerine verildiğini açıklamış. Mehmet Selim Baki, 2010 yılında da Sabancı Vakfı’nın toplumsal gelişme hedefi ile hayata geçirdiği “Fark Yaratanlar Projesi” kapsamında “Barış için Müzik” ile “Fark Yaratanlar” arasında yer almış. Baki’nin ilham verici hikâyesi, proje çerçevesinde, kısa film olarak yayınlanmış.

Barış için Müzik, 2012 yılında El Sistema Hareketi’nin uluslararası düzeyde geliştirilmesi, paylaşılması ve uygulanması ilkesi ile kurulan Sistema Europe Oluşumu’nda beş kurucu üyeden biri olarak görev almış. 2013 yılında Barış için Müzik öğrencileri, İKSV’nin Lale Kart Programı üyelerinin desteği ile Avusturya Salzburg’da düzenlenen Sistema Europe Gençlik Orkestrası Yaz Kampı’na katılmış. Barış için Müzik Orkestrası ve Korosu’nun orkestra ve koro kampları olarak düzenlenen etkinliklere katılmasının ardından, kamplar süresince çalışılan parçalar toplam 400 çocuk tarafından seslendirilmiş. İkinci orkestra kampı 2014 Ağustos’unda Barış için Müzik ev sahipliğinde, İKSV işbirliği ile Boğaziçi Üniversitesi’nde gerçekleştirilmiş. Bu kampta 8 farklı ülkeden gelen yaklaşık 200 çocuk her gün atölye çalışmaları ve orkestra provalarına katılmış. Etkinlik kapsamında, ayrıca Türkiye’nin farklı illerinin yanı sıra, 11 ülkeden 50’nin üzerinde eğitmen El Sistema eğitim modelini öğrenmek ve yaygınlaştırmak amacıyla “El Sistema Modeli Eğitim Programı”na katılmış.

10 Haziran 2014’te Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde düzenlenen “El Sistema Günü”ne “El Sistema Hareketi”ni bundan 41 yıl önce Venezuela’da başlatan Jose Antonio Abreu da katılmış. Bu etkinlikte bir araya gelen Jose Antonio Aberu ile Barış için Müzik Vakfı kurucuları Mehmet Selim Baki ve Yeliz Baki arasında bir ‘dostluk antlaşması’ imzalanmış. Bu anlaşmayla Barış için Müzik “El Sistema Türkiye” olarak tanınırken, iki oluşum arasında kurulacak yeni iş birliklerinin de temeli atılmış olmuş.

Bugün Barış için Müzik çatısı altında; Barış için Müzik Senfoni Orkestraları (Beethoven, Mozart, Vivaldi), Barış için Müzik Korosu, Barış için Müzik Bakır Üflemeliler Topluluğu, Barış için Müzik Yaylı Orkestrası ve Yaylı Beşlisi, Barış için Müzik Caz Topluluğu, Barış için Müzik Flüt Orkestrası ve Tahta Nefesliler Beşlisi bulunuyor. Arzu ederseniz, “Barış için Müzik” öğrencilerinin 2014 yılında kayda alınmış bulunan konserini https://www.youtube.com/watch?v=SDeVguebCwE   adresli linkten izleyebilirsiniz.

Kurulduğu tarihten bu yana 5000 çocuğa ulaşan, 2020 yılına kadar El Sistema Türkiye Programı kapsamında Türkiye’nin farklı şehirlerinde kurulacak orkestralar aracılığıyla 10.000 çocuğa ulaşılmasını hedefleyen Barış için Müzik Vakfı’nın gerçekleştirmek istediği yeni bir hayali var şimdi: “Barış için Müzik Köy Orkestraları”…

Pek çok köye yayılması hedeflenen Barış için Müzik Köy Orkestralarının ilki İzmir’de hayata geçmeye hazırlanıyor. Bu proje için seçilen yer Seferihisar’a bağlı Turgut Köyü. Elli haneden oluşan köyde tüm halk çocuklarının müzik eğitimi alması konusunda çok istekli.

Ülke çapında kurulması hedeflenen köy orkestralarının ilk ayağı olan Turgut Köyü’nde çocuklara verilecek müzik eğitiminin yanı sıra bir enstrüman yapım atölyesi kurulması da planlanıyor.

Barış için Müzik Vakfı “Gelin siz de bir enstrüman bağışlayın, Barış için Müzik Köy Orkestralarını birlikte kuralım” diyerek sesleniyor bizlere. Bu çağrıya kulak vermek isterseniz eğer, vakfın  <http://www.barisicinmuzik.org/>  adresli web sitesinden  ayrıntıları öğrenebilirsiniz.

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz bir yaşam dileği ile…