Ne zamandır Afgan kadınlarının burkalarıyla erkeklerin traşı hakkında tek satır yazmıyoruz. Peki burkalara ve erkeklerin traşına ne oldu merak etmiyor musunuz?
Burka cephesinde son durum şöyle: Mercedes 2001 gibi hayli Batılı markaları bulunan burkaların satışları yüzde 50 düştü. Artık daha insani örtünen kadınlar ne olur ne olmaz diye burkalarını poşette taşıyorlar. Erkekler ise, Taliban ansızın çıkagelir diye kirli sakal bırakıyor.
Taliban Kabil'den kaçınca kadınlar burkaları attı dedik diye bir kısım medya çok içerlemişti. Batılı gazetecilerin, burkasını çıkarmış birkaç kadını görüntüleyip, sanki Kabil'de bütün kadınlar başını açmış gibi dünyaya yutturmaya çalıştığı söylenmişti.
Ancak ekonomik veriler kadınların en azından yarısının artık burka almadığını gösteriyor. The Wall Street Journal'ın burka pazarının ekonomik arka perdesini inceleyen haberine göre Kabil'deki burka satışlarında yüzde 50 düşüş meydana geldi. 1996'da Taliban'ın iktidarı ele geçirmesiyle birlikte patlama yaşayan burka piyasasında şimdi tabii fiyatlar da düştü. Bir zamanlar burka fiyatları Pakistan'dan gelen (ucuz), ya da Güney Kore'den gelen (pahalı) kumaşın kalitesine göre 14-55 dolar arasında değişiyordu. Şimdi 55 dolarlık burkanın fiyatı 35 dolar cıvarında.
Taliban gelince otomobilini satıp burka işine dalan Muhammed İbrahim İslamadin adlı taksi şoförü ‘‘İşler harikaydı. Herkes burka alıyordu. Öğretmeninden doktoruna, santral memurelerine kadar herkes. Taliban'ın dini polisi de pazarlamaya yardım ediyordu’’ diyor. Şimdi ise satışların tavsaması nedeniyle işi devretmeyi ve züccaciye dükkanı açmayı düşünüyor. ‘‘Taliban yeniden gelse de gelmese de herkesin çay içmek için bardağa ihtiyacı olacak’’ diyor.
Burkayı icat eden Taliban değil. Özellikle kırsal kesimdeki Afgan kadınları yüz yıllardır burka giyiyordu. Ancak Taliban sayesinde Kabil'de yeni bir burka giyenler sınıfı oluştu. Çünkü burka giymemek adli bir suç oluşturuyordu. Mavi polyester kumaştan dikilen burkalar Seul'deki tekstil şirketi Myunhwa tarafından üretiliyor ve Mercedes 2001 gibi İslami olmayan markalarla adlandırılıyordu. Bu arada çok paradoksal bir durum da var, burkaların üzerindeki işlemeler, çalışması yasak olan kadınlara gizlice yaptırılıyordu.
KAHVERENGİ YÜKSELECEK
Burkanın global ekonomiyle de çok yakın ilgisi var. Çünkü Çin ve Güney Kore'de üretilen burka kumaşları Pakistanlı tüccarlar tarafından Afganistan'a pazarlanıyormuş. Kabil merkez çarşısında toptan kumaş satan Sadar Nuri her dört ayda bir Güney Kore'deki imalatçıdan 7 bin 280 metre lüks kumaş alıyormuş. Ancak Kabil el değiştireli beri tek santim satmamış.
Şimdi mavi polyesteri bırakıp Çin'den kahverengi kumaş almaya başlayacakmış. Kahverengi kumaş piyasasının canlanacağını düşünüyor. Çünkü televizyonda haber sunan kadınlar koyu renkte ceket ve türban kullanıyor.
Artık mavi polyester üretimine son verecek olan Seul'deki Myunhwa firmasının müdürü Park Kyung Hyun ise fazla tasalanmıyor: ‘‘Nasıl olsa daha zengin İslam ülkelerinden de müşterilerimiz var. İster burka olsun, isterse başka tür tesettür. Hepsi de bol bol kumaş gerektiriyor.’’
65 milyon dolarlık kadın
Kesinlikle tepeden inme değil. 1980'de CNN'in Washington'daki haber merkezinde işe ilk başladığında kıdemli muhabirlere kahve taşımış, ayak işlerine bakmış. Ara sıra haber yazdırdıkları da olmuş. Şu anda ise medya dünyasının en değerli ismi; Katie Couric.
Amerikan medyası, NBC'de sabah kuşağında yayınlanan Today programını sunan Katie Couric'in imzaladığı beş yıllık sözleşmenin yankılarıyla çalkalanıyor. Kesin rakam resmen açıklanmıyor, ancak sızan haberlere göre Couric yılda 13 milyon dolar alacak. Yani beş yılda 65 milyon dolar. Erkek egemen medyada bu rakama ulaşmış tek bir anchorman yok. Couric'in erkek rakipleri, NBC'den Tom Brokaw, CBS ve ABC'nin haber efsaneleri Dan Rather ve Peter Jennings ile Fox'tan Bill O'Reill yılda 6-7 milyon dolar cıvarında kazanıyorlar.
Aslında NBC, gelecek yıl mayıs ayında sözleşmesi sona erecek olan Couric'i rakiplere kaptırmamak için kesenin ağzını açmakta haklı. Çünkü Today programı televizyona yılda 400 milyon dolarlık reklam geliri sağlıyor.
Peki 44 yaşındaki Couric ne yapıyor da bu kadar yüksek reyting tutturabiliyor. Medya uzmanlarına göre Couric'in gazetecilik başarısının yanı sıra özel hayatında yaşadığı dramlar da onu seyircinin gözünde ‘‘sıcak bir insan’’ kılıyor. 1998'de, NBC'de adli haberler yorumcusu olarak görev yapan kocası Jay Monahan'ı kaybeden Couric, beş ve 10 yaşındaki iki kızıyla kalmış. Kocasının kanserden ölmesinin ardından bu yıl da Virginia eyalet senatörü olan ablası Emily Couric pankreas kanserine karşı verdiği savaşı kaybetmiş.
KATIE COURIC’İN SIRLARI
Gazeteciliğin keskin tarzıyla şovun sempatik unsurlarını birleştiren bir TV kişiliği olarak değerlendiriliyor Couric. Röportaj yaptığı kişiler arasında Bill ve Hillary Clinton, Başkan George W. Bush ve eşiyle, baba Bush ve onun eşi Barbara Bush yer alıyor. Ayrıca Columbine Lisesi katliamında ve 11 Eylül günü Dünya Ticaret Merkezi'nde yaralananlarla taze taze yaptığı röportajlar var.
NBC Haber Dairesi Başkanı Neal Shapiro, Couric'i şöyle tanımlıyor: ‘‘Katie neden büyük biliyor musunuz? Bir bakıyorsunuz senatörlerle ciddi röportajlar yapıyor, sonra aniden kimlik değiştirip Peter Pan'la konuşabiliyor.’’