Balık sizi kesmez, fil gibi olun

Eskiden unutkanlık gösterene “Yaşlandı, bunadı” derlerdi. Oysa bugün yediden yetmişe hepimiz balık hafızalıyız. İnsanların isimlerini, dün akşam ne yediğimizi, telefonun şifresini, yıldönümlerini, doğum günlerini, ne var ne yoksa unutuyoruz. Ama konu olumsuz bir şeyse hafıza, birden balıktan file dönüşüyor. Ayrılık, ihanet, kavga, nefret... Ne zihinden ne de kalpten göç ediyor.
Yeni tanıştığımız kişinin ismi, sesi, yüzü ve onunla ilgili daha pek çok detay beynimize işleniyor. Kişi hayatımızda kaldıkça hafızamıza, zihnimize, kalbimize kök salıyor. Ama hayatımızda çok da yeri yoksa ‘hemen unutulacaklar listesi’ne yazılıyor. Çünkü beyin kendine göre bir önem listesi yapıyor. Ve o sıraya göre başlıyor silmeye. Evet, bazen unutmak kötü ama hiç unutmadığınızı düşünsenize. Hayatına şöyle bir dokunup geçtiğiniz herkesi hafızanıza kazıdığınızı, önemli önemsiz her bilgiyi çanta gibi yanınızda taşıdığınızı... Tuhaf olmaz mıydı? İşte bu yüzden sağlıklı her insanın unutması çok normal, çok gündelik...
Ama bir de her şeyi unutmak, hafızadan silip atmak var. Modern çağın bir nimeti! Tüm gün bilgisayarla flört etmek, akıllı telefonlarla iç içe olmak, her merak ettiğimizi Yandex’e sormak... Hayatımızı kolaylaştırıyor ama hafızamızı fena halde yavaşlatıyor. Obezite, metabolik sendrom, hayat tarzı, sigara ve alkol tüketimi, menopoz sonrası hormonal bozukluklar, kanser, B12 eksikliği ve bazı beyin tümörleri de unutkanlık nedeni. Ayrıca araştırmalar gösteriyor ki, hafızasını eğitmemiş kişiler öğrendiklerinin yüzde seksenini 24 saat içinde unutuyor. Unutmayı azaltmak ve hafızayı güçlendirmek için ne yapmalı? Bu soruların peşine düştüm; Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Uzmanı Ahmet Yıldız’ın ‘Güçlü Hafıza’ kitabını kaptım ve bakın neler buldum.

İsim ve yüzleri unutmak istemiyor musunuz?

Bugünden itibaren tanıştığınız kişilerin ismini hatırlamak için önemli bir çaba sarf etmeye karar verin. Çünkü insanlar arası iletişimin en önemli kuralı karşınızdaki kişiye ismiyle hitap etmek.
Tanıştığınız kişinin ismini doğru duymaya özen gösterin.
İsimlerini tekrar etmelerini sağlayın.
Mümkünse anlamını sorun. Çünkü ismin anlamı çağrışım kurmada size yardımcı olacak.
Tanıştığınız kişinin yüz yapısına dikkat edin. Ayrıntı fazla olursa hafızaya daha kolay depolanır. Hafıza şekillerle, temsillerle çalışır ve bilgiyi resimlerle işler.
Bir ‘isim ve tanışma’ defteri tutun.

Hafıza nasıl güçlenir?

Satranç, dama gibi zekâ ve muhakeme gerektiren oyunlar oynayın.
Zekâ soruları ve bulmacaları çözün.
Dili ve düşüncesi ağır olan kitapları günde en az on dakika okuyun.
Amaçlı ve bilinçli hayaller kurun.
İç konuşma yapın.
Temiz havada ciğerlerinize oksijen çekin.
Bedeni gevşetici egzersizler yapın.
Meyve ve sebzelerden doğal glikoz alın.
Klasik müzik dinleyin. Uzmanlar Mozart’ın besteleri gibi klasik müziklerin zihin performansını arttırdığını söylüyor.
Beslenmenize dikkat edin. Kendinizi aburcubura kaptırmayın. Havuç, ananas, limon, yabanmersini, böğürtlen, soya, ceviz, fındık, fıstık, balık, ıspanak, A-E-C vitamini, kaliteli uyku, fiziksel aktiviteyle beyne bol oksijen yollamak ve olumlu düşünce de hafızayı güçlendiriyor.