Dolmuşu icat eden adam

Ama bu dolmuşlar kendi kendilerine çıkmadılar ortaya. Dolmuşun “icat edildiği” bir gün, bir de “mucidi” vardı.

İşte “dolmuşu 1934’te icat eden” adam “Aşçı Halit Efendi”ydi.

Aslında aşçıydı. Ama geçinemediği için taksicilik yapıyordu.

Halit Efendi ile ilgili detaylar, 28 Nisan 1969 tarihli Hürriyet’teydi. Muhabir Zeynep Avcı, 1934’e dönüyor, dönemin tanıklarıyla konuşuyordu.

O günlerde Talimhane’den Eminönü, taksiyle 60 kuruştu. Ama müşteri bulmak her geçen gün zorlaşıyordu. Kontak açmadan eve gidildiği oluyordu.

Bu sıkıntılı günlerden birinde, Talimhane’de müşteri bekleyen taksiciler duyduklarıyla irkildi:

“Eminönü 10 kuruş... Dakikada kalkar beyler... Beklemeden gider, Eminönü 10 kuruş.”

Bu ses Halit Efendi’nindi.

Bir kişinin 60 kuruş ödemesindense, 5 kişinin 10’ar kuruş vereceği sistem bulmuştu. Vatandaşların da işine geliyordu.

Ama taksici esnafı ayaklandı. Yer yerinden oynadı İstanbul’da.

28 NİSAN 1969

KASKETLİ, KRAVATLI ŞOFÖRLER

Halit Efendi’ye ateş püskürüyordu taksiciler.

Haberde o dönemin tanıklarından taksici Emin Bey anlatıyor:

“O devir asil şoförlük devriydi. Aldık mı çok zengin müşteri alırdık. Taksi sayısı 200’ü geçmezdi bütün İstanbul’da. Ama bir gün baktık adamın biri Tepebaşı ile Karaköy arasında 10 kuruşa adam taşıyor. Eeee, o devrin kravatlı, kasketli, asil şoförü için çok düşüklüktü bu. Olmazdı, yapılmazdı.”

Taksiciler tepkiliydi ama Halit Efendi de fena iş yapmıyordu.

Baktılar iş böyle daha iyi gidiyor, taksiciler de alıştı dolmuşçuluğa.

Rakipleri artan Halit Efendi bu kez de Toros Ekspresi yolcularını getiren vapuru beklemeye başladı Galata’da. Bu kez de oradaki yolcuları toplayıp götürüyordu. Böyle böyle yayıldı dolmuşçuluk. Hemen her semtte taksi-dolmuş işi başladı.

O zaman dolmuşun mucidi Halit Bey ile ilgili son sözü de Emin Bey söylesin:

“Aşçı Halit o kadar sempatik adamdı ki, yarattığı usule önceleri itiraz ettikse de, akıllılığına diyecek olmadığı için zamanla biz de kabul ettik.”

ÇİÇEK PASAJI MÜDAVİMİ BİR BAŞBAKAN

Çiçek Pasajı, İstanbul’un simge mekanlarından. Bir hafıza mekanı.

Adı ilk kuruluş yıllarından. O dönemde çiçek satılan sergiler açılıyordu burada.

Zamanla tek tük ayakta bira satılan mekanlar başlıyor. Kısa sürede çiçekçilerin yerini alıyor restoranlar. Çiçekçilerin de bir tek ismi kalıyor pasajda.

Bir dönemin edebiyatçıları, müzisyenleri, tiyatrocuları, tüm sanat dünyası burada buluşurdu.

“Kıdemli müdavimleri” vardı pasajın.

Erdoğan Kıral, 1969’da Hürriyet’te yayınlanan haberinde, Çiçek Pasajı’nın tarihini ve müdavimleri anlatıyordu.

13 OCAK 1969

Ancak haberde az bilinen bir detay vardı:

“Gür saçlı, ince uzun boylu bir genç, çok zaman sessiz sakin bir masaya oturur ve bira ile şiş kebap söyleyip etrafı seyrederdi. Bazen yanında arkadaşları ile gelir, diğer üniversitelilerin şakalaşmaları, gürültülerine pek katılmaz, yine çevresi ile meşgul olurdu. O zamanlar, masasında daima küçük hesaplar ödenen gencin bir gün Türkiye’nin başbakanı olacağını hiç kimse düşünmemişti.”

Kıral’ın sözünü ettiği isim, Süleyman Demirel’di.

Demirel de gençliğinde bir dönem Çiçek Pasajı’nın müdavimleri arasında yer almıştı.

Bu haber yayınlandığında başbakandı.

BIÇAK DEĞMEYEN YERİ KALMAMIŞ

Demi Moore 90’lı yılları birbirine katan, adından en çok söz edilen Hollywood yıldızıydı.

Mavi Ay ile meşhur olan Bruce Willis ile evlendi.

Hayalet, Ahlaksız Teklif, Taciz, Striptiz filmleri o döneme damga vurmuştu.

Demi Moore bugünkü kuşak için çok hatırlanan bir isim değil. Ama, 59 yaşına gelen ünlü yıldız, geçtiğimiz aylarda kendinden söz ettirmişti.

Yaptırdığı estetik operasyon sonucu “abartılı elmacık kemikleri ve dudak yapısı” onu yeniden gündeme getirdi. Yüz ifadesi bile değişmişti.

Oysa estetik yaptırdığını hep reddediyordu.

1993 yılında, tam da Ahlaksız Teklif filminin rüzgârının estiği sıralarda Hürriyet’in sayfalarına konuk olmuştu ünlü yıldız.

Haberin başlığı “Estetik mucizesi.”

12 MAYIS 1993

Henüz 30 yaşında olduğu o tarihte “Vücudunda bıçak değmemiş yer kalmadı” denilerek peş peşe sıralanıyordu yaptırdığı estetik müdahaleler.

Önce göğüslerini büyütmüştü.

Sonra karnındaki yağları aldırmıştı.

Belini inceltip, diz, kalça ve bacaklarındaki yağları vakumlatmıştı.

Ünlü yıldızın güzel yüzünde de birçok neşter darbesi vardı.

Demi Moore, 59 yaşında ulaştığı estetik seviyesine gelmek için 30 yıl önce mesaiye başlamıştı.

DEMI MOORE / 2021