Patronlara da vergi iadesi var

Vergi iadesinin nedeni de; mülk sahibine yıl içinde kira ödemesi yapılırken aynı zamanda Maliye’ye de (kiracı işyeri tarafından) vergi ödenmesi...

Patronların yararlanabileceği vergi iadesinin nedeni de aynı... Yıl içinde vergilemenin başlaması... Geçen yıl hissedarlarına kâr payı ödeyen şirketler, aynı zamanda Maliye’ye de stopaj ödediler. Örneğin bir patrona, ortağı olduğu şirketten brüt 100 bin lira (net 85 bin lira) kâr payı ödenmişse, 15 bin lira da Maliye’ye stopaj ödemesi yapılmıştır.

Aşağıdaki tablodan da görüleceği üzere; 2019’da net 85 bin lira kâr payı alan şirket patronu, 5 bin 200 lira da Maliye’den vergi iadesi alabilir. Şirket; yıl içinde bu kâr payı için, Maliye’ye zaten 15 bin lira ödemişti. Mart ayının sonuna kadar verilecek gelir vergisi beyannamesinde, patron için ilk başta 9 bin 800 lira vergi hesaplanır. Ödenen vergi (15 bin lira), hesaplanan vergiden (9 bin 800 lira), daha yüksek tutarda olduğundan aradaki fark (5 bin 200 lira) patrona vergi iadesi olarak ödenir.

Tablo üzerinden başkaca örnek kâr payı tutarlar için de vergi iadesi tutarları görülebilir. Brüt 461.600 liraya kadar elde edilen kâr payları için vergi ödenmesi gerekmiyor. Yıllık brüt 461 bin 600 lirayı aştığında ancak temettüler için vergi ödenmesi gerekecek.

BEYANNAME VERMEK İÇİN KÂR PAYI SINIRI

Stopaj yapılmadan önceki brüt kâr payı gelirinin yarısı, (varsa tevkif suretiyle vergilendirilmiş diğer menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile birlikte) 40 bin lirayı geçiyorsa şahsen gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekiyor.

Yurtdışındaki şirketlerden elde edilen kâr payları için koşullar farklı... 2019 için yıllık 2 bin 200 liralık beyan sınırı geçerli. 2 bin 200 liradan fazla kâr payı elde edenler, kâr payının tamamını beyanname etmek zorundalar.

PATRONLAR HİSSELERİNİ SATMIŞSA

Şirket hissedarları, hissedar oldukları sürece kâr payı elde edebildikleri gibi, hissedarlıktan ayrılmaları durumunda da kazanç elde edebiliyor. Mart ayı o kişiler için de beyan ayı...

Öncelikle; borsada işlem gören payların satışından elde edilen kazançlar için vergi ödeme ve beyanname verme yükümlülüğünün olmadığını söyleyelim. Normalde, stopaja tabi olmasına rağmen stopaj oranı sıfır olarak belirlendiğinden kesinti yoluyla da olsa vergi ödenmesi söz konusu değil.

BORSA DIŞI ŞİRKETLERİ DE İKİYE AYIRALIM

1- Anonim şirketler: Borsa dışı anonim şirket hisse senetlerini (veya hisse senedi yerine geçen geçici ilmühaberleri) iki yıl elinde tuttuktan sonra satan kişilerin, ne kadar kazanç elde ederlerse etsinler vergi ödemeleri gerekmiyor. İki yıldan önce satılan anonim şirket hisse senetlerinden elde edilen değer artış kazançlarıysa vergiye tabi.

Vergisiz hisse devri için kritik nokta, anonim şirket ortaklık paylarının hisse seneti olarak bastırılmış olması. Yani anonim şirket hisselerini devreden ortak, devir işlemini hisse seneti üzerinden yaptığında vergi ödeme yükümlülüğü doğmuyor. Şirketin bastırılmış hisse senetlerinin en az iki yıl boyunca ortağın elinde bulunması gerekiyor.

Eğer şirket hisse senetlerini bastırmamış, ortak da hisselerini senet olmadan devretmişse elde edilen kazanç üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.

2- Limited şirketler: Limited şirket paylarını devreden ortaklar, kazanç oluştuğunda her durumda (iki yıldan fazla süre geçmiş olsa da) vergi ödemek durumundalar.