Tek kanun, tek kurum ve dört farklı uygulama

- Tek Kanun: 3201 sayılı Kanun (yurt dışı hizmetlerin borçlandırılmasıyla ilgili Kanun).

- Tek Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK : SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı’nı tek çatı altında birleştiren kurum).

FARKLI UYGULAMA NE?

- SSK’lılar: Yurtdışında geçen hizmetlerin tamamını, diledikleri zaman borçlanabiliyorlar.

- Bağ-Kur’lular: Başvuruda bulundukları müdürlüğe göre, farklı uygulama olduğundan bazen borçlanıyor bazen de borçlanamıyorlar.

- T.C. Emekli Sandığı İştirakçisi Memurlar: 2001 ve öncesine ait hizmetlerini borçlanamıyorlar. 2001 yılı sonrasına ait hizmetleri borçlanabiliyorlar.

Gördüğünüz gibi, SSK’da bir, Bağ-Kur’da iki, T.C. Emekli Sandığı’nda bir derken, yurt dışındaki çalışma sürelerinin borçlanma yoluyla Türkiye’de değerlendirilmesine ilişkin Kanunla ilgili, "dört farklı borçlanma uygulaması" var.

İNCE NOKTALAR

Borçlanma konusunda bazı ince noktalar da var. Örneğin;

- Başvuru, sigortalı olunan son kuruma yapılabildiği için, bir gün süre ile SSK sigortalısı olan yani bir işyerinde bir gün çalışıyor gözüken vatandaş, sorunsuz olarak, yurt dışı borçlanması yapıp emekli olabilir.

- Ev hanımı ise, yurt dışında geçen sürelerin tamamını, çalışma şartı aranmaksızın, Bağ-Kur’a borçlanıp gerekli koşulları sağlayıp (bunu kabul eden müdürlüğe başvurup) emekli olabilir.

Burada, sözünü ettiğimiz "bunu kabul eden müdürlük" deyimini yadırgayan olabilir. Şöyle ki; bazı müdürlükler (örneğin İstanbul) ikametgahın Türkiye’ye getirilmesini aramayarak borçlanma talebini kabul ediyor, bazı müdürlükler de (örneğin Ankara) ikametgahın Türkiye’ye getirilmesini arayarak kabul etmeyebiliyor.

- T.C. Emekli Sandığı iştirakçisi memurlarda ise, 2001 yılından sonra olsa dahi günlük 3,5 dolar yerine 6 veya 7 dolardan, borçlanma hesaplaması yapılıyor.

Bilmeyenler için açıklayalım, günlük 3,5 dolar üzerinden hizmet borçlanması, SSK ve Bağ-Kur’lular için geçerli. T.C. Emekli Sandığı’na gelince, memurun derece ve kademesi devreye giriyor ve borçlanma için yapacağı ödeme bir kat artıyor.

KESİN DÖNÜŞ SORUNU

Yurt dışı borçlanmada, sorunlardan biri de "kesin dönüşün tanımı" ile ilgili.

Nedenine gelince, Yasa’ya göre aylık bağlanabilmesi için, Türkiye’ye kesin dönüş şart koşuluyor. Bunda da "üç farklı uygulama" söz konusu.

1- Bağ-Kur: İkametgahın, Türkiye’ye getirilmesi koşulunu arıyor.

2- SSK: Pasaporta "kesin dönüş kaşesi" ve yurt dışından ikametgaha dayalı sosyal yardım almama koşulu arıyor.

3- T.C. Emekli Sandığı ise, sadece kesin dönüş koşulu arıyor.

İşte size, tek kanun, tek kurum ve adamına göre farklı farklı uygulamalar.

Nasıl, fıkra gibi değil mi?