Yayla günleri yaklaÅŸtı

Haziranda köylerin ahalisi yaylaların yolunu tutacak. Saranoy gibi eÅŸsiz güzelliklerle dolu yaylalara yine hayat gelecek. ValiliÄŸin turizme açmaya hazırlandığı yaylaları DoÄŸu Karadeniz’in Ayder ve Uzungöl’üne dönmeden görmekte yarar var.Saranoy Yaylası kadar güzelini görmedimGümüşhane, hem Karadeniz hem de DoÄŸu Anadolu’nun özelliklerini barındıran farklı bir coÄŸrafyaya ve klimaya sahip. Yaylalar, bu coÄŸrafyanın kente en büyük armaÄŸanı. Haziranda, vadilerdeki karlar eridiÄŸinde baÅŸlıyor yayla mevsimi. Büyük kentlerdeki Gümüşhaneliler de köylerine yayla zamanı gelmeyi tercih ediyor. Bugüne kadar çok yayla gördüm, Zigana Köyü’nün yakınlarındaki Saranoy Yaylası kadar güzeline rastlamadım. Yaylanın kuzeybatısındaki 12 taÅŸ yapıdan bazıları kısmen yıkılmış. Evler iki katlı. Çok ince bir taÅŸ ve ahÅŸap işçiliÄŸiyle inÅŸa edilmiÅŸ. Gümüşhane ValiliÄŸi, bu yerleÅŸim alanını yayla turizmine açmak istiyor. Valilik, eÄŸer iyi bir talep gelirse, evlerin restorasyonunu yapıp bölgeyi turizme açmayı hedefliyor. Astıma ÅŸifa Karaca MaÄŸarasıGümüşhane maÄŸaralarıyla ünlü. İçlerinden en önemlisi Torul Ä°lçesi’ne baÄŸlı Cebeli Köyü’ndeki Karaca MaÄŸarası. Åžehir merkezine 17 kilometre mesafede, denizden 1550 metre yükseklikte. MaÄŸara, Gümüşhane turizminin lokomotifi. Gümüşhane-Trabzon karayolunun 12. kilometresinden sapıp, 4 kilometre daha gitmek gerekiyor. MaÄŸara damlataşı ÅŸekillerinin en güzel ve en görkemli örneklerine sahip. SaÄŸlık turizmi yönünden özellikle astım gibi solunum yolu rahatsızlıklarına iyi geliyor. Gümüşhane Devlet Hastanesi’ndeki uzmanların denetiminde her gün aralıklarla iki saat süren 21 günlük kürlerle iyileÅŸme saÄŸlanıyor. MaÄŸara 1996’da turizme açılmış ve bu güne kadar 600 bin yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret edilmiÅŸ. Åžu anda altıda biri, 1500 metrekarelik bölümü açık.Santa Harabeleri ve Ä°mera ManastırıSanta, ÅŸehir merkezine 80 kilometre mesafede, Dumanlı Köyü’nde. 15 asırlık geçmiÅŸi olduÄŸu sanılıyor. Yedi mahallesi var. Her birinde taÅŸtan inÅŸa edilmiÅŸ tek katlı konutlar, taÅŸ cepheli iki kilise, her sokak başında bir çeÅŸme bulunuyormuÅŸ. Tarihi eser yönünden zengin olan Santa, doÄŸal konumu itibarıyla yayla özelliÄŸi de taşıyor. Ä°mera Manastırı ise Olucak Köyü’nde. Ä°l merkezine 38 kilometre uzakta. Yapı kubbeli ve üstü tonozlarla örtülü. Kitabesinden 1350’de yapıldığı anlaşılıyor. Çevresi sit alanı ilan edilmiÅŸ. Örümcek Ormanı’nın rekortmen ladinleriKürtün Ä°lçesi sınırlarında yer alan Örümcek Ormanları’nda, boyu 62 metreye ulaÅŸan Avrupa’nın en yüksek göknarları ve Türkiye’nin en uzun ladinleri (57,6 metre) var. Orman, il merkezine 60 kilometre mesafede. Karayoluyla kolayca ulaşılıyor. Ormanın 69 metreyle en uzun ladini yedi yıl önce kesilmiÅŸ, dip kütüğü hálá duruyor. Çevre nadir rastlanan rengarenk mantarlarla dolu. Bir kısmı zehirli. Her sezon köylüler tonlarca mantar toplayıp ihracatçılara satıyor. Ormandaki yabani arıların balının ÅŸifalı olduÄŸuna inanılıyor. Artabel Gölleri ve Tomara ÅželalesiTorul Ä°lçesi’nde, Artabel Deresi’nin kaynağındaki göl grupları ‘Artabel Gölleri Milli Parkı’ içinde. Yıldız gölleri, BeÅŸ göller, Karanlık göller gibi adlarla anılıyorlar. Gümüşhane il merkezine yaklaşık 60 kilometre uzaktaki park alanı yer ÅŸekilleri, bitki ve hayvan çeÅŸitliliÄŸiyle tam bir cennet. Gülaçar Köyü’ne baÄŸlı Artebel Mahallesi’nden sonra orman yolu ile ilk ÅŸelaleye ulaÅŸmak mümkün. Sonrasında 90 dakikalık yürüyüşle Karanlık Göl’e ulaşılıyor. Volkan bacasının ağız boÅŸluÄŸundaki göl volkanik aktiviteyle ÅŸekillenen kayaç topluluklarıyla çevrili. Limni Gölü ise Zigana Köyü yakınlarında, Saronay Yaylası’nın altında. Köyden yaklaşık 15 kilometre Zigana DaÄŸları’nın zirvesine doÄŸru yol alınca ulaşıyorsunuz. Zirvesi her mevsim karlarla kaplı daÄŸların eteÄŸinde nadir kardelenlere, yabani lalelere, sümbüllere ve süsenlere rastlıyorsunuz.Tomara Åželalesi, Åžiran Ä°lçesi’ne 25 kilometre mesafedeki Seydibaba Köyü’nde. 15-20 metre geniÅŸliÄŸinde bir alandan çıkıp 30 metre yüksekten süt renginde dökülüyor. Sesi iki kilometre öteden duyuluyor. Vadi içinde oluÅŸturduÄŸu akış kıvrımları raftinge uygun parkur oluÅŸturuyor. Åželale ve çevresinin zengin florası, peyzajı görülmeye deÄŸer. Åželale çevresinde lokantalar bulunuyor.Kelkit’in antik kenti: SatalaKelkit bölgesi antikçaÄŸda önemli yerleÅŸim birimlerinden biriydi. Satala Kenti’nden çıkarılan Fidyes’in ünlü heykeli Afrodit bugün British Museum’da sergileniyor. Son yıllarda organik tarım projesiyle ön plana çıkan Kelkit, ekoturizmde de iddialı bir projeye hazırlanıyor.Antik kent, Kelkit’in 17 kilometre güneydoÄŸusunda. Åžimdiki Sadak Köyü, antikçaÄŸda Satala adını taşıyordu. Satala, Roma Ä°mparatorluÄŸu’nun doÄŸudaki en önemli askeri karargahı. Anadolu ve Kapadokya’dan Karadeniz’e geçen askeri yolların birleÅŸtiÄŸi bir kent. Çevresindeki tiyatro, yapı kalıntıları, motifli tuÄŸlalar, sütun baÅŸlıkları, hayvan heykelcikleri, yazıtlar, Roma ve Erken Bizans dönemine ait. Antik kentten günümüze ulaÅŸan, ünlü Yunan heykeltıraşı Fidyes’in heykeli Afrodit, ÅŸu anda Londra’daki British Museum’da.Bir Gümüşhaneli olan Aydın DoÄŸan, tüm kente damgasını vuracak eserler yapmış. Kapalı spor salonları, ÅŸehir stadyumu, okullar, üniversite... DoÄŸum yeri Kelkit’e daha büyük yatırım yapmış. Üç yıl önce temeli atılan ve 30 milyon dolara mal olan DoÄŸan Organik Ãœrünler Ä°ÅŸletmesi ilçenin kaderini deÄŸiÅŸtirmiÅŸ. 1564 dekara kurulan iÅŸletme çevresinde gelecek yıl ekoturizm baÅŸlatılacak. Kelkit’in taÅŸ evlerle kaplı, binbir çeÅŸit çiçeÄŸin açtığı köylerinde baÅŸlayacak projeye ilgi büyük. Åžimdiden çok sayıda yerli ve yabancı turist organik tarım alanında konaklamak, köylülerle birlikte çalışmak, tamamen doÄŸal ortamda yetiÅŸen sebze ve meyveden tatmak için DoÄŸan Organik Ãœrünler Ä°ÅŸletmesi’ne baÅŸvuruyor.ALIÅžVERÄ°ÅžKelkit’in Zilli Kilim’iTarihi Orta Asya’ya uzanan kilimler günümüzde sadece Kelkit’te ve çok büyük ebatta, tek parça üretiliyor. Kilimin ismi pahalılığını ifade ediyor. Kaymakamlığın açtığı ‘Kilim Projesi Uygulama Merkezi’ sayesinde unutulmak üzere olan bu sanat yeniden hayata döndü. Zilli Kilim dokumacılığı heybe, yastık, yolluk, duvar süsleri, nazarlık, isimlik, seccadede kullanılıyor. Motifleri sanat deÄŸeri taşıyan kilimler ABD, Kanada, Fransa, Ä°ngiltere ve Japonya’dan gelen turistlerin gözdesi. Bütün renklerde kök boya kullanılıyor. Åžiran’ın Ala Kilim’iÅžiran’ın hemen hemen tüm köylerindeki evlerde el tezgahında dokunan ‘Ala Kilim’ yöreye has el sanatları içinde büyük bir öneme sahip. Bu sanatın da kökleri çok eski Anadolu uygarlıklarına kadar uzanıyor. Yapılan arkeolojik kazılarda Ala Kilim’in Åžiran’da yaklaşık bin 500 yıldır dokunduÄŸu ortaya çıktı. Kilimin iÄŸmeleri keçi kılından, örgüsü yünden yapılıyor. Tabii ki üretim aÅŸamasında bölgede yetiÅŸen otlar, kökler, yapraklar ve yemiÅŸlerin kabuklarından elde edilen kök boyalar kullanılıyor.NASIL GÄ°DÄ°LÄ°R?En yakın havaalanı 100 kilometre uzaktaki Trabzon’da. Erzurum 200, Erzincan ise 135 kilometre uzaklıkta. Erzincan Havaalanı sadece yaz aylarında iÅŸlek. Trabzon’dan Gümüşhane’ye neredeyse her saat başı otobüs bulmak mümkün. Havaalanından otomobil kiralanabiliyor. Karayoluyla Ä°stanbul’a 1117 km, Ankara’ya 788 km, Bayburt’a 76 km, Giresun’a 102 km.Uçak ÅŸirketleri THY Trabzon: (0462) 325 99 52 - 321 16 80 Erzurum: (0442) 218 19 04 Erzincan: (0446) 223 53 82, Atlas Jet Trabzon: (0462) 325 86 87 Erzurum: (0442) 235 65 16 Onur Air Trabzon: (0462) 3256292 Erzurum: (0442) 3273917Otobüs firmaları Gümüşhane Seyahat: (0456) 213 19 30, Ulusoy Turizm: (0456) 213 17 64, Efes Tur: (0456) 213 28 28, Süzer Turizm: (0456) 213 44 44, Turay Turizm: (0456) 213 17 59, KanberoÄŸlu Turizm: (0456) 213 56 46NEREDE KALINIR?Zigana Dağı Turizm Tesisleri Gümüşhane-Trabzon yolunun 50. kilometresindeki Zigana tüneli yakınında. 3.5 km stabilize yolla, ana yola baÄŸlanıyor. 800 metre teleski kayak eÄŸitimi tesisi, lokanta, kır kahvesi bulunuyor. Yazın çim kayağı, kışın kayak turizmine uygun. Tel: (0456) 629 10 05Çimenler Otel 3 yıldızlı, 40 odalı. 4 süiti ve 90 yatağı var. Otelde kondisyon salonu, sauna, 100 kiÅŸilik toplantı salonu, cafe ve barın yanında 80 kiÅŸilik bir restoran da mevcut. Tel: (0456) 213 81 10Gümüş Otel 34 oda, 3 süit ve 65 yatağı var. 200 kiÅŸilik restoranında yöresel yemekler sunuluyor. Oyun salonu, snack-bar, sauna ve otoparkı bulunuyor. Tel: (0456) 213 76 23DiÄŸer oteller: Hotel Kelkit (0456) 317 23 23 Kelkit Murat Oteli (0456) 317 10 21, Kelkit Meydan Oteli (0456) 317 37 27, Kelkit AyvazoÄŸlu Oteli (0456) 317 32 82, Otel Atalay (0456) 213 29 03, Åžiran Belediye Oteli (0456) 511 72 72Gerekli telefonlarValilik: (0505) 478 38 50, Belediye: (0456) 213 73 00 - 213 10 62, Turizm Danışma: (0456) 213 34 72, Ä°l Emniyet Müdürlüğü Tel: (0556) 213 14 67, Ä°l Jandarma Tel: (0456) 213 10 51NE YENÄ°R?Gümüşhane’nin dut pestili, duttan yapılan kömesi meÅŸhur. Mutfağında ise kuÅŸburnu, mantı ve gendime çorbası, fırın eriÅŸtesi, ıspanakla yapılan boranisi, evelik yaprağıyla sarılan evelik dolması, burma tatlısı, kanzılı böreÄŸi ve süzme bal, hamurlu bir yiyecek olan, süzme, ceviziçi ve tereyağıyla yapılan siron gibi çeÅŸitler mevcut. ÖzdenoÄŸlu Konağı Åžair Åžinasi ÖzdenoÄŸlu, ailesine ait konağı ValiliÄŸe bağışlamış. Valilik bu güzel binayı onararak turistik bir iÅŸletme olarak hizmete açmış. Yerel yemek mönüsü zengin. Her akÅŸam canlı müzik var. Karşıyaka Mahallesi, Vadi Sokak. Tel: 0454 213 69 19Mescitli Dinlenme Tesisleri Gümüşhane’nin 10 kilometre dışındaki Mescitli Köyü kentin çevresindeki en güzel yerleÅŸim alanlarından. 500 yıllık camilere, 200 yıllık konaklara sahip. Köydeki restoran, mantı çorbası, kuymak, yöresel yemek siron ve alabalıklarıyla iddialı. Mescitli Tüneli Yanı Tel: 0456 244 51 01 Lezzet Lokantası Atatürk Caddesi No: 31 Tel: (0456) 213 11 53, Gümüşsaray Lokantası: (0456) 233 75 30, Sevenin Yeri Tel: (0456) 213 56 15, Atalay Kebap Salonu: (0456) 242 20 41Pestil ve kömeciler: Kral Pestil (0456) 213 26 97, Yöre Pestil (0456) 213 58 98, PadiÅŸah Pestil (0456) 213 17 50, Lezzet Pestil (0456) 213 77 76, Gümüş Pestil (0456) 213 41 41, Gümüşhane Pestil (0456) 213 71 71, Gümüşsu Pestil (0456) 242 20 41Â