Tarih kokan kent: Uşak

Anadolu’da tarihi dokusunu koruyan, doğal güzellikleri, yöresel yemekleriyle dikkat çeken bir kent Uşak. Son günlerde gezginler bu tarih kokan kente daha çok ilgi gösteriyor. Okurumuz Aynur Koç izlenimlerini yazdı.

Uşak’ı gezmeye ’Uşak Tarihi Kent Müzesi’nden (usakkenttarihimuzesi.com) başladım. Tarihi mirasın korunmasında aktif rol oynayan bu müze Uşak Belediyesi’nin desteğiyle, arkeolog İsa Aydoğdu ve Haydar Doğan’ın özverili çalışmasıyla son haline getirilmiş. Elektriği ilk kullanan kent Uşak’ta, elekriğin üretildiği 100 yıllık bina müzeye ev sahipliği yapıyor. Geçen yıl açılan müzenin bahçe duvarında pano olarak, ana bina girişinde de fotoğraf olarak çok tanıdık bir görselle karşılaşıyorum. 1933’te Uşak’ta çekilen ‘Cumhuriyet’i biz böyle kazandık’ fotoğrafının orijinali burada sergileniyor.
Ana binaya girişte, sağ tarafta müzenin önemli parçalarından biri duruyor: Taksim Cumhuriyet Anıtı’ndaki bronz heykelleri yapan İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica imzasını taşıyan Atatürk büstü. 1929 yılında yapılan büst, Uşak Cumhuriyet Meydanı’nda 1970 yılına kadar kalmış. Bölümler arasında Uşak halılarından örnekler, halıların yabancı ülkelerdeki fotoğrafları var. En son bölümde hediyelik eşya ve yaklaşık 30-40 kişilik toplantı salonu yer alıyor.

Kurtuluş Savaşı sırasında karargâh olarak kullanılan Kaftancılar Konağı bugünün Atatürk ve Etnografya Müzesi. Mavi boyalı iki katlı bir yapı. Üst katında Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı esnasında önemli kararları aldığı çalışma odası, yatak odası ve misafir odası eşyalarıyla aynen korunmuş. Müzede çok özel bir köşe dikkat çekiyor. İki koltuk arasındaki levhada ‘’Mustafa Kemal Paşa; General Trikopis’in kılıcını 3 Eylül 1922 tarihinde burada teslim almıştır’’ yazıyor. Bu bilginin izinden gezimin son gününde generalin esir alındığı tepeye gittim. Uşak’a 15 dakikalık mesafede Gövem/Göğem Köyü’nün içinden Çakmaklı Tepe’ye çıktım. Anıtı çevreleyen mermer üzerinde Trikopis’in esir alınma öyküsü ve burada şehit düşen Mehmetçiklerin adları yazıyor.

YÖRÜKLERİN MİRASI HALICILIK

Orta Asya’dan göç edip buraya yerleşen Yörükler Uşak’ta halıcılığı başlattılar. Önceleri aile arasında dokunan halılar 16. yy’dan sonra Uşak ekonomisine katkı sağlamaya başladı. Atatürk Müzesi’ne yakın Halı Kilim Müzesi’nin yetkilisi Veli Yıldız her halının önünde durarak tüm özelliklerini anlattı. Sergilenen halılar aynı zamanda metrekaresi 3 bin TL’den satılıyor. Bu iki müzenin bulunduğu Bozkurt Mahallesi’ndeki korunmaya alınmış Uşak evlerinin arasından şehrin merkezine çıktım. Ulu Cami, onun doğusundaki Burma Cami ve giriş kısmında II. Abdülhamid’e ait tuğra bulunan Çakaloz Cami gezilmeye değer. Merkezde bulunan belediye otoparkının etrafı pek çok tarihi yapıyla dolu. Önce Dönertaş Çarşısı‘ndaki “Döner Sütun”u keşfettim. Rivayete göre döndüren yedi yıl Uşak’ta kalıyormuş. Uşak’ta gördüğüm en iyi yapılardan biri olan Paşa Han, bugün Dülgeroğlu Ailesi tarafından otel (0276 227 37 73) olarak işletiliyor. Kurtuluş Mahallesi’ndeki tarihi evler özellikle Latife Hanım evini görmek istedim. Meydanın arkasındaki caddenin sonunda Karaağaç Evi ve hemen karşısındaki Yörük Evi‘ni buldum. Yörük Evi, bugün “Latife Hanım Kültür ve Sanat Merkezi” olarak hizmet veriyor.

UŞAK ARKEOLOJİ MÜZESİ

Arkeoloji Müzesi’ne giden Meydan üzerinde heykeltıraş Prof. Dr. Tankut Öktem tarafından tasarlanan , 1998’de yapılan ‘’Atatürk ve Kurtuluş Anıtı’’ tüm heybetiyle duruyor. 30 metre uzunluğunda ve 17 metre yüksekliğindeki anıtın özelliği tek kaide üzerinde üç ana grupta farklı figürlerin yer alması. Dünya’da bu tip anıt örneğinin az olduğu söyleniyor.

Uşak’ta tüm müzeler bedava, sadece Arkeoloji Müzesi‘ne giriş 5 TL. Müze, yakında tarihi Uşak Gar Binası’nın yanında yapımı devam eden yeni yerine taşınacak. Müze’nin en önemli eseri tabii ki Uşak -İzmir yolu üzerinde Güre Köyü yakınında Lidya Tümülüsleri’nden çıkarılan ‘’Karun Hazineleri ‘.

DÜNYANIN İKİNCİ BÜYÜK KANYONU

Uşak’ın çevresini gezmeye üç gün yetmedi. Sadece Ulubey Kanyonu yarım gününüzü alıyor. Yaklaşık 45 dakika süren yolculukla Uşak’a 35 km uzaklıktaki Ulubey ilçesinin içinden geçerek milli park ilan edilen kanyona geldim. Seyir terasından sonsuzluğa bakakaldım, manzara muhteşemdi. Ulubey Kanyonu, ABD’deki Arizona Büyük Kanyon’dan sonra dünyanın ikinci büyük kanyonu. Her yıl haziran ayında burada festival düzenleniyor. Kanyon boyunca antik dönemlerden kalma su kanalları, kaya mezarları ve mağaralar var.

NASIL GİDİLİR: Sadece Bora Jet uçuyor. Tüm otobüs firmaları buradan geçiyor. İzmir, Manisa, Afyon, Konya’da tren seferleri var.
NE ALINIR: Halı, battaniye, Uşak tarhanası, tahin helva, haşhaş süzmesi, susam süzmesi, haşhaşlı ekmek .
NEREDE YENİR: Mehmet Yaşin’in Hamurişi Tapınakları dediği Halime Abla’nın Döndürme Evi (0 276 716 12 55 ), Nesrin Ev Hamur İşleri (0 276 224 79 26 ), İlyas Usta (0 276 215 18 15), Ezo Gelin Kebap Salonu (0 276 222 22 22)