Sultanahmet Ä°stanbul’a açılıyor

1950-1960 döneminde turizme açılan ve Ä°stanbul'a gelen yabancı turistlerin en çok raÄŸbet ettiÄŸi yerlerin başında gelen Sultanahmet, Ä°stanbullular'ın da gözdesi olmak için ataÄŸa geçti. Sultanahmet'te’Türk Mutfağının Misyonerleri’’ kategorisindeki Türk lokantaları bir araya gelerek yerli turiste de servis yapmak istiyor. Akbıyık Caddesi, bar ve otelleriyle geceleri ÅŸenlik yerine dönüyor. Ortaköy, Nevizade Sokak ve Kumkapı'yla rekabete hazırlanıyor.Sultanahmet yıllarca belirli bir daire içinde kaldı: Ayasofya'nın sağı solu, meydanın çevresi, caminin arkası, Divanyolu Caddesi, Piyer Loti Caddesi ve çevresi. Oysa hemen Beyazıt'a doÄŸru adım attığınızda Ä°stanbul'un en güzel evlerinin bulunduÄŸu GedikpaÅŸa vardı. Marmara'ya doÄŸru dönünce de eÅŸsiz güzellikteki Cankurtaran. Tüm dünya Sultanahmet'e akarken hemen bitiÅŸikteki Akbıyık Caddesi'nde 1985'e kadar yaprak kıpırdamıyordu.Ama ÅŸimdi dünya guide'larına giren, marka olan lokantalar, Akbıyık Caddesi'ndeki hostel, bar, otel ve restoranlar yerli turistleri bekliyor. Baba mesleÄŸini devralan eÄŸitimli gençlerin iÅŸyerleri dikkat çekiyor: House of Medusa, Antik ve Altın Kupa. Akbıyık'ta ise Sultan ile Cheers.Hasan Aral, Sultanahmet'teki Pudding Shop ve Sultan Pub'tan sonraki en eski mekanlardan biri olan House of Medusa'yı 80'li yıllarda almış. House of Medusa'nın birinci katı tipik bir Ä°stanbul lokantası, ikinci kat ÅŸark usulü döşenmiÅŸ. Bar üçüncü katta. Dördüncü kat ise tadına doyulmaz bir Marmara terası. Hasan Aral, burayı alıp restore etmeye baÅŸladığı devirlerde küçük bir çocuk olan kızı Handan Aral'ı da yanında yetiÅŸtirmiÅŸ. Handan Hanım bir yandan eÄŸitimini sürdürürken diÄŸer yandan babasının iÅŸine merak salmış. Yüksek eÄŸitimden sonra babası iÅŸi ona bırakmış. Antik Gallery'ye girdiÄŸinizde ise önce buranın bir sanat galerisi olduÄŸunu zannediyorsunuz. Mekanın sahibi Hakan Ayaz eski zaman Sultanahmetli. Antik de babasının otelinin altında. 70'li yılların başında halıcı dükkanıyken Hakan Ayaz burayı Ä°stanbul'un ilk caz barlarından birine dönüştürüyor. Leman Sam ve Kayahan gibi ünlülerin sahne aldığı Kare Caz Bar bir müddet sonra kapanarak lokantaya dönüşüyor: ‘‘Dünyanın her yanından müşteri var.’’Hakan Ayaz'ın en büyük sıkıntısı Ä°stanbullu’ların Sultanahmet'e gelmemeleri. ‘‘Zannediyorlar ki Sultanahmet pahalı. Oysa fiyatlarımız Kumkapı ve BeyoÄŸlu'ndan daha ehven’’ diyor. Kalamar dolmasının, Girit usülü çiÄŸ balığın, mantının, çökertme kebabın ve kağıtta balık buÄŸulamanın çok beÄŸenildiÄŸini söylüyor.Ayasofya'nın karşısında, Yerebatan Caddesi'nin başında bulunan Altın Kupa da açılım yapmak isteyen Sultanahmet'in iddialı otellerinden. Bu lokantada yapılan yemeklerin lezzeti, kullandıkları Türkiye'ye özgü, endemik baharatlardan geliyor. Bilinmeyen, yöresel, çoÄŸu zaman daÄŸlardan toplanan yabani baharatlar, yüzlerce yıllık lezzet ve kokuyu hem yaÅŸatıyor hem de geleceÄŸe taşıyor.OTELÄ° KAPATMA KAMPANYASI1985'te Remzi ErbaÅŸ, Akbıyık'ta bir ev alıp Sultan Hostel'i kurduÄŸunda kıyamet kopmuÅŸ. ‘‘Açık saçık giyinen’’ turistlerden rahatsız olan cadde sakinleri, aralarında imza toplayarak belediyeye baÅŸvurup, hostelin kapatılmasını talep etmiÅŸ. Belediye de bu talebi yerinde bulup gerekeni yapmış: ‘‘Kapatma yazısı bana ulaşınca hemen kapıya kilit vurdum. Ama bu arada muhtarla konuÅŸarak mahalleliyle bir toplantıda buluÅŸmak istediÄŸimi söyledim. BuluÅŸtuk. Onlara, burada açtığım hostelin ilk etapta evlerinin deÄŸerini yüzde yüz artırdığını söyledim. Hosteli kapatırsam, deÄŸerin düşeceÄŸini ve bu sokakta zenginlik içinde yoksulluÄŸun yaÅŸanmaya devam edeceÄŸini bildirdim. Buraya turist gelirse çocukların yabancı dil öğreneceÄŸini ve turizm sektöründe çalışabileceÄŸini, yatırım yapabileceÄŸini ifade ettim. Ertesi günden itibaren belediyeye gidip teker teker imzalarını geri aldılar.’’Remzi ErbaÅŸ'tan sonra çok sayıda kiÅŸi evlerini pansiyon, lokanta, bar, otel ve hostele dönüştürmüş. Akbıyık ÅŸimdi bir ÅŸenlik yerini andırıyor. Onur Alpozan, beÅŸ sene önce üniversiteye geldiÄŸinde geceleri Akbıyık'ta bir otelde çalışmaya baÅŸlamış. Üç sene sonra bu sokakta bir yer tutarak kafe-bar iÅŸletmeye karar vermiÅŸ. Kısa bir zaman içinde Cheers adını verdiÄŸi iÅŸletmesinin yurt içi ve dışından tiryakileri oluÅŸmuÅŸ. Remzi ErbaÅŸ, Akbıyık'taki iÅŸleri oÄŸlu Necip'e devretmiÅŸ. Zamanının büyük bölümünü Sultanahmet DerneÄŸi, Suriçi Ä°stanbul'un kurtarılması için yapılan projeler ve tarihi çevre üzerine çalışarak geçiriyor. Ä°stanbullular'ın Sultanahmet'e gelmemesinden ÅŸikayet ediyor. ‘‘Hepimiz yabancı dili burada öğrendik. Eskiden Ä°stanbul'un aydınları, üniversite hocaları ve öğrenciler en az haftada bir Sultanahmet'e uÄŸrar, burada kendilerine yabancı dostlar edinirdi. Simdi buradan ayaklarını kestiler. Oysa burada bulunan dünya çapında lokantalarda Türk mutfağının en leziz yemekleri yapılıyor, sokaklar karnaval alanı gibi, her milletten ve ülkeden insanlar konup göçüyor. Bir tek Türkler yok. Böyle birÅŸey olur mu? Åžimdi yeniden onları bekliyoruz. Sultanahmet'e gelmeyen bir Ä°stanbullu kendini eksik hissetmeli.’’Â