Küresel şenlik başlasın
Kökleri pagan kültürüne dayanan Venedik Festivali, bir bahar karşılaması aslında. İtalya’nın, maskeleriyle ünlenen festivali bu yıl 16 Şubat’ta başlayıp 5 Mart’ta son erecek. Hindistan doğumlu Holi Festivali de baharın gelişini, iyinin kötüye üstünlüğünü sembolize ediyor. Renklerin festivali Holi bu yıl, 20-21 Mart’ta düzenlenecek. Samba okullarının birbiriyle yarıştığı, her yıl binlerce turistin Brezilya’da eğlenceye ve dansa koştuğu Rio Karnavalı ise 2-9 Mart arasında. Avrupa, Asya ve Güney Amerika’da bir aya yayılan bu küresel şenliğin bir parçası olmak istiyorsanız, planlamaya şimdiden başlayın.
FÜSUN HATTAT
Maskenin ardındaki eğlence
Hemen belirteyim; artık neredeyse dünyaya mal olan ve festival zamanı ana baba gününe dönen şehirde festivalin tadına varmak biraz çalışma istiyor. Bu yıl teması sporun şehri anlamına gelen ‘Creatum Civitas Ludens’ olarak belirlenen Venedik Karnavalı öncesi hayatınızı kolaylaştıracak notlarım...
Karnavalın geçmişi 13. yüzyıla dayanıyor. Pagan kültüründe baharı karşılamak için düzenlenmeye başlamış. İlk zamanlarda sosyal sınıf farklılıklarının maske takarak eşitlenmesi için başlatılan geleneğin üst sınıfın halkın içine karışıp bilgi toplaması için de kullanıldığı varsayılıyor. Dolayısıyla maskeler karnavalın en vazgeçilmez aksesuarı. Yapımında deri, alçı ve porselen kullanılıyor. Taş, boncuk ve tüylerle süsleniyor. Hediyelik eşya mağazalarından 5 Euro’ya alıp kalabalıklara karışabilirsiniz. Sadece gözleri kapatan, kenarından tutularak taşınan ve genellikle siyah olanına ‘columbina’, beyaz donuk bir yüzün kalıbı gibi görünene ‘buata’ deniyor. 1368’deki veba salgınında kullanılan uzun gaga burunlu çirkin ifadeli veba doktoru, ‘medico della peste’ isimli maskeler de karnavalın değişmez parçaları arasına girmiş. Kostümleri ile gezen Venediklilerin yanına gidip çekinmeden fotoğraf çektirin. Onlar için gezintinin sebebi bu ilgi zaten. İtalyan arkadaşlarım geleneklerini devam ettirmek için karnavalı çok ciddiye aldıklarını söylüyorlar.
Her yıl açılış şovunun ardından balolar, en iyi kostüm ve maske yarışmaları, halka açık etkinlikler, biletle veya davetle girilen özel kostüm partileri düzenleniyor. ‘Mascheranda Grand Ball’, ‘Moon Masquerade Carnival Ball’, ‘Casanova Grand Ball’ isimli baloların fiyatları 500 Euro’yu buluyor. Tüm eğlence tabii ki sadece para ile değil. Arsenal tersane bölgesinde havai fişek ve açık hava film gösterilerinin yapıldığı, ateş yakılıp herkesin kostümlerle dans edip eğlendiği sokak partileri de var.
Ceplere dikkat
-Gitmeden önce www.carnevale.venezia.it internet adresinden programa bakıp isteğiniz etkinliğe bilet satın alabilirsiniz. Vardığınızda, havalimanında veya tren garında broşürler bulabilirsiniz. Kostümlerinizi internetten kiralayabilirsiniz.
-Yankesicilik Venedik’te çok yaygın, dikkatli olun.
-Sokaklar birbirine çok benziyor, kaybolmamak için mutlaka harita bulundurun.
-San Marco Meydanı ve civarındaki kafe-restoranlar çok pahalı. Ara sokaklarda daha uygun fiyatlara gayet güzel yemek yiyebilirsiniz.
-Ne yaparsanız yapın, Harry’s Bar’da bir kadeh ‘Bellini’ kokteyl içmeden dönmeyin.
ONUR BAŞTÜRK
Paraya kıyın, locaya dalın
Rio Karnavalı deyince aklınıza önce ne geliyor? Gösterişli kıyafetlerle dans eden seksi kadınlar değil mi? Haklısınız, karnaval yıllarca hep bu tarz görüntülerle kazındı belleklerimize. Oysa Rio bundan çok daha ötesi.
Bu karnaval ülkenin en iyi 13 samba okulunun yarışması aslında. Akşam saatlerinde okulların resmi geçidi başlıyor ve sabaha dek devam ediyor. Çünkü her okulun gösterisi bir saat sürüyor! En iyi prodüksiyonlu gösteriyi yapan okul da birinci seçiliyor. Evet, akla hayale gelmeyecek prodüksiyonlar yapıp çılgın gibi para harcıyor okullar. Bir süre sonra algıların şaşmaya, renkler arasında kaybolmaya başlıyorsun. Sonuna kadar kalmak ve keyfini çıkarmak için asla tribünlerde izlemeyin derim bu karnavalı. Paraya kıyın, localardan birine dalın. Yoksa ı-ıh, uzaktan uzağa izlemek bir süre sonra yorucu. Deneyimle sabit, kesin bilgi.
Sambadrome denilen, 700 metre uzunluğunda, dev tribünlere sahip acayip bir stadyumda gerçekleşen karnavala geçen yıl Brezilya’nın yaşadığı siyasi çalkantılar ve yolsuzluk olayları damga vurmuştu. Bir de çocuk kaçırma olayları... Ellerindeki çantadan para taşan kurt kostümlü politikacılar da görmüştüm karnavalda, vampire benzetilen Başkan Michel Temer’i de... Bu sene hangi konu ele alınacak, meraktayım. Gidecek olanlar bu ayrıntıya da dikkat etsin derim.
Karnaval sadece Sambadrome’daki geçitleri izlemekten ibaret değil. Rio’nun hemen her köşesinden her dakika bir parti, bir kalabalık fışkırıyor. Herkes en marjinal kostümlerle ortalıkta dolanıyor. Öyle böyle değil.
Tüm yollar, anacaddeler bu yüzden kapalı. Sürekli yürümek zorunda kalıyorsun. Güvenli mi? Valla o kadar kalabalığın içine daldım, en ufak bir şey olmadı. Hiçbir şeyim çalınmadı. Ama cep telefonumu sürekli sakladım. Selfie çekme uğruna elimde tutup yürümedim yani.
Ben olsam...
-Ünlü fotoğrafçı Mario Testino’nun Rio karelerinden aşina olunan o renkli plaj sandalyelerine kurulup caipirinha içerdim. Sandalyelerin gün boyu kiralama bedeli çok ucuz, 7 Real.
-Ünlü şef Felipe Bronze’nin havalı mekânı Oro’sunda yemek yerdim ya da Olympe adlı restoranda soluğu alırdım.
-Brezilya mutfağını anlamak için bir ‘feijoda’ yerdim.
-İkonik Belmond Copacabana Palace Oteli’nin içini bir dolaşırdım.
-Sugarloaf tepesine teleferikle çıkıp oradaki restorandan Rio’yu seyre dalardım.
-Santa Marta favela turuna katılırdım.
ANIL ÜNLÜ
Orijinal bir deneyim için ülkenin kuzeyine gidin
Holi, Hindu tanrı Vishnu’nun şeytan tanrıça Holika’yı yenmesi, baharın gelişi ve iyinin kötüye olan üstünlüğünü sembolize ediyor. Orijinal bir festival deneyimi için Mathura ve Vrindavan şehirlerine gitmenizi, en az iki gün ayırmanızı öneririm. Tüm şehirle birlikte gün ve gece ayrımı olmaksızın çılgınlar gibi eğlenmeye hazır olun.
Hindistan’daki ‘turistik’ Holi kutlamalarında, bir toprak sahaya giren turistler kendilerine dağıtılan boyaları birbirlerine atarak bir süre eğleniyor, bol bol fotoğraf çekiyor ve festivali birkaç saat içinde sona eriyor. Oysa ülkenin kuzeyindeki Uttar Pradesh eyaletinin Mathura şehri ve çevresinde, gerçek kutlamalar bütün bir hafta sürüyor. Mathura, tanrı Vishnu’nun reenkarnasyonu olan tanrı Krishna’nın doğum yeri ve Holi Festivali’nin de doğduğu yer.
Mathura’da sabah erken kalkıp tapınaklardaki kutlamalara katılmak, bu festivalin aslında bir dini kutlama olduğunu görmenin en önemli yolu. Yüzlerce insan Krishna’nın heykelini görebilmek için geldiği tapınakta saatlerce dans ve dua ediyor. Sonrasında görevliler gelip heykelin önündeki çarşafı kaldırıyor ve kalabalık çılgına dönmüş halde tapınmaya başlıyor. Tapınmalar kutlamalara karışıyor ve görevliler ellerindeki tepsilerle insanların üzerine boya saçıyor. Herkes bu renk cümbüşüne katılarak sokaklara dökülüyor ve tüm şehir gün boyu kutlamalarla kendinden geçiyor. Bazı günler insanlar devasa uzunlukta bir konvoy oluşturup tüm şehri turluyorlar.
Rengârenk boyalarla, çocukların ellerindeki su tabancaları ve evlerden atılan renkli su balonlarıyla, istisnasız her sokakta kutlamayla karşılaşıyorsunuz. Dükkânların kapalı, kepenklerin rengârenk olduğu bugünlerde, yoldaki inekler dahi boyalardan nasibini alıyor. Gün içinde hangi sokağa girerseniz girin, karşıdan gelenler sizi ellerindeki boyalara buluyor. Tam biraz rahat yürürüm derken sırtınıza bir su balonu yiyip tetikte yürümeye devam ediyorsunuz. Duruma alıştıktan sonra siz de karşınıza çıkan herkesi boyamaya başlıyorsunuz.
Akşamları, şeytan tanrıça Holika’nın yenilmesini sembolize etmek için tezeklerden kurulan tepeciklerin üzerine Holika heykelleri konuluyor ve ateşe veriliyor. Ertesi gün kutlamalar aynı şekilde tekrar başlıyor.
Çare hindistancevizi yağı
-Beyaz kıyafetlerle kutlamalara katılın ve severek kullandığınız her şeyi otelinizde bırakın. Boyalar kıyafetlerden ve ayakkabılardan çıkmıyor.
-Dışarı çıkmadan önce tepeden tırnağa hindistancevizi yağı sürün. Boya deriden de çok zor çıkıyor.
-Kıymetli hiçbir şey taşımayın ve yanınıza az bir miktar para alın. Onu da diğer eşyalarınız gibi su geçirmez poşete koymayı unutmayın.
-Vücudunuzda patlayan su balonlarına karşılık olarak siz de birkaç tane bulundurun. Beklenmedik bir karşılık vermek çok keyifli olacaktır.
Fotoğraflar: Anıl Ünlü, DepoPhotos