Krallığın ihtişamı:Nemrut Dağı Milli Parkı...

Orman ve Su işleri Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü bünyesindeki Nemrut Dağı Milli Parkı, yakın çevresi için fiziksel ve sosyal anlamda bir eşik niteliğinde. Bu sebeple milli parkın bulunduğu bölge içinde hiçbir yerleşim birimi bulunmuyor, sosyal hayat milli parkın yakın çevresinde devam ediyor. Nemrut Dağı 1987'de UNESCO tarafından Dünya mirası alanı ilan edilmiş. 1988 yılında ise milli park sahası ilan edilmiş. Nemrut Dağı Milli Parkı 2150 m yüksekliği ile dünyanın en yüksek açık hava müzesi.

Güneydoğu Anadolu’da Güneydoğu Toroslar ile Fırat Nehri arasında kalan, batıdan Kilikia, kuzeyden Kapodokia ile sınırlı bir bölgede kurulan Kommagene Krallığı,  Asur ve Hitit egemenliklerinde yaşamış. Asur kaynaklarında Krallığın adı, Geç Hitit Dönemi’nde “Kummuh” olarak geçiyor. Büyük İskender’den sonra Selefkiler’in egemenliğinde kalmış. MÖ 162 yılında Mithridathes Kalinikos tarafından bağımsız bir devlet olarak kurulmuş. Mithridathes, ataları olan Persleri, Makedonları ve bölgedeki diğer toplulukları bir araya getirerek kurduğu bu güçlü devlete Grekçe “Genler Topluluğu” anlamına gelen Kommagene adını vermiştir. Krallığın ilk merkezi Arsameia olup, başkenti Samosata (Samsat).

 Neler Yapılır?

Uluslararası öneme sahip Cendere Köprüsü, Eski Kahta Kalesi, Arsamia, Karakuş Tümülüsü tarihi ve görsel potansiyeli açısından milli park içerisinde bulunan önemli alanlardır.

 Cendere Köprüsü

Kahta ilçemizde bulunan eski adıyla ‘Chabinas’ olan şimdiki adıyla Cendere Köprüsü MS I. yy sonlarında Samsat’ta karargah kurmuş olan 16. Roma Lejyonu Septimius Severus tarafından inşa edilmiştir. Köprü kemeri 92 adet taş blokun üst üste bindirilmesi ile hiç çimento kullanılmadan inşa edilmiş.. Deprem ve yer sarsıntılarına karşı köprü ve sütunlara esneklik payı sağlanmış.

Eski Kahta Kalesi

Kahta’nın 20 km kuzeyinde Eski Kahta Köyü (Kocahisar) yakınındadır. Hititlerden kalma bir kale olup, MÖ IX. yüzyılda yapılmış. Eski Hitit metinlerinde bu kalenin ismi geçiyor. Yavuz Sultan Selim zamanında 1516’da ele geçirilmiş, Sultan I. Mahmut tarafından da onarılmış. Bugünkü kale meydanında bu kaleden arta kalan bir cami kalıntısı, hamam, iki su sarnıcı, kral sarayı ve diğer bina kalıntıları bulunuyor.Kaleden Kahta Çayı’na inen 400 m uzunluğunda kayalar oyularak yapılmış merdivenli bir yol vardır. Kalenin kuşatıldığı sırada su gereksiniminin bu yolla sağlanması amacıyla bu yol yapılmış.

Arsamia

Anadolu’daki yazılı kayaların en büyüğü kalenin güney yamacında. Buradaki Grekçe yazıtta Kommagene Devleti’nin başkenti Arsamia, Kral Antiochos’un aile seceresi, siyasi maksatları ve dinsel inançları yazılıdır. Ayrıca I. Antiochos’un babası Kommagene Kralı I. Mithridates’in burada gömülü olduğu ve onuruna her ay merasimler düzenlendiği bu yazıttan öğrenilmekte.

Karakuş Tümülüsü

Kahta’ya 10 km mesafede ve Cendere - Eski Kahta - Arsamia ve Nemrut Dağı yol güzergahı üzerinde bulunan Karakuş Tepesi aynı zamanda Nemrut Dağı’nın milli park girişi sayılır. Kommageneler döneminde aile mezarı olarak inşa edilmiş.Tepe 40 m yükseklikte olup çevreden toplanan taşlarla meydana getirilmiş yığma bir mezar.

Nemrut Dağı Milli Parkı’nda zengin tarihi değerlerin yanında kültürel yapı da oldukça zengin bir çeşitliliğe sahip ve bu miras günümüze kadar ulaşıyor. Köy evleri, kadınların günlük hayatlarında hala kullandıkları geleneksel renkli giysiler, el sanatları ve yöreye has yemekler korunan kültürel değerlerin önemli unsurları. Bazı bitki ve hayvan türleri yöre halkı kültürünün bir parçası olarak tıbbi, aromatik ve gastronomik maksatlarla hala kullanılıyor.

Hoşgörü, dayanışma ve saygıya dayalı geleneksel hayat tarzı; yöre halkının uyum içinde yaşamasına imkan tanıyor ve bu da ziyaretçilere misafirperverlik olarak yansıyor. Yöre halkı tarafından özel anlam atfedilen efsaneler, define öyküleri ve ziyaret edilen yatır, türbe ve ziyaretgâhlar da korunan yerel kültürel mirasın örnekleri arasında yer alıyor.

Milli parkta, günübirlik kamp alanları bulunuyor. Ayrıca milli park tabiat yürüyüşleri, yaban hayatı gözlemi ve fotoğraf meraklıları için seyrine doyum olmayan Dünyaca meşhur güneşin doğuşunun en güzel seyredilebileceği manzarasıyla foto safari gibi faaliyetler için eşsiz güzellikleri gözler önüne seriyor.

 Ne Yenir?

Yemek çeşitleri bakımından yöre oldukça zengin. Yöreye has yemekler hala yaşatılıyor. Yolunuz düştüğünde çiğ köfte, içli köfte, abuzer kebabı, yaprak sarma, hıtap, domates tava, etli bulgur pilavı ve patlıcan kebabının tadına bakmadan dönmeyin.

 Nerede Kalınır?

İl ve ilçede son dönemde lüks otellerin sayısının artması sebebiyle konaklama problemi yaşanmıyor. Ayrıca Nemrut Dağı civarındaki köylerde pansiyonlar mevcut olup ziyaretçilerin hizmetine sunulmuş.

Nemrut turları büyük, normal ve küçük tur olmak üzere üç ayrı şekilde yapılmaktadır;

Büyük Tur: Güneşin doğuşunu seyretmek için Adıyaman’dan gece saat 02.00’da hareket edilir. Nemrut Dağı’nda güneşin doğuşu izlenerek, Arsameia, Yeni Kale, Cendere Köprüsü ve Karakuş Tümülüsü gezilerek dönülür. Bu tur yaklaşık 5-6 saat sürmektedir. Güneşin batışını izleyecek olan ziyaretçilerin, Adıyaman’dan saat 14.00’da Kahta’dan ise saat 14.30’da ayrılmaları tavsiye edilir.

Küçük Tur: Yalnızca Nemrut Dağı’nı kapsayan tur. Kommagene Uygarlığı’nın diğer kalıntıları görülmediği için yaklaşık 4- 4,5 saat sürer.

Normal Tur: Güneşin doğuşunu ve batışını içine almayan turlardır. Genellikle sabah çıkılmakla birlikte günün her saati uygundur. Arabaları tırmanışa uygun olanlar, kendi araçlarıyla da çıkabilirler.

 Ulaşım

Adıyaman ili Kahta ilçesinin Karadut Köyü sınırları içerisinde olup, Kahta ilçesinin 54 km kuzeyinde yer almaktadır. Adıyaman-Kahta karayolu ile ulaşım sağlanmakta olup, milli park alanı Kahta’ya 9 km, Adıyaman’a 43 km uzaklıktadır. Nemrut'a ulaşmak için Adıyaman'ın Kahta ilçesine kadar şehirlerarası otobüslerle gelinebileceği gibi, Kahta'ya 15 km mesafedeki Adıyaman Havaalanı da kullanılabilir.

 BOZKIRIN ŞENLİĞİ GÖLBAŞI GÖLLERİ…

 Adıyaman ili Gölbaşı ilçesi hudutları dâhilinde bulunan Gölbaşı, İnekli ve Azaplı Gölleri de içerisinde bulunan ‘Gölbaşı Gölleri Tabiat Parkı’ olarak ilan edilmiş sulak alan ekosistem vasfında. Yerli ve göçmen çok sayıda kuş türü için yumurtlama, yavru çıkarma ve mevsimlik yaşama alanı olup bu göller ötücü ve su kuşlarının yani sıra başta balık türleri ve sucul canlıları da bünyesinde bulunduruyor.

Gölün çevresi sazlıkların yanı sıra çeşitli otsu odunsu bitkilerle çevrili. Bu alanlarda kuşların yoğun olduğu mevsimlerde kuş gözlemlerinin yapılması için Bağlarbaşı Köyü’nde kuş gözlem kulesi, kuş gözlem evi, seyir terası ve sunum binası bulunuyor. Gölbaşı Gölü yanında ziyaretçilerin göl manzarasını seyretmek ve spor yapmak için yürüyüş yolları, oturma birimleri, çocuklar için çocuk oyun alanları var.

Gölbaşı ilçesi sınırları içerisinde bulunan alan sulak alan ekosistem vasfında. Göl, yağmur, kar ve küçük derelerin yanı sıra tabanında bulunan kaynaktan beslenir. Gölleri birbirine bağlayan kanal ilerisi için su sporları yapmaya elverişli konumda. Saha içerisinde 2 kuş gözlem kulesi, mescit, sosyal donatılar, otopark, yağmur barınağı, tanıtım merkezi, manzara seyir terası, 15 kamelya, yürüyüş yolları, büfe, 2 çeşme, 20 barbekü, 2 kuş gözlem evi, 5 ahşap köprü bulunuyor.

Ulaşım

Gölbaşı, Adıyaman’ın 63 km uzaklığında bulunan bir ilçesi. Doğu Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’yu Doğu Anadolu’ya bağlayan Gaziantep-Malatya karayolu ile Adana-Malatya demiryolu güzergâhında yer alır. Adıyaman-Gölbaşı karayolu ile ulaşım sağlanıyor ve tabiat parkı alanı Gölbaşı merkezde. Havaalanı Ankara- İstanbul olmak üzere düzenlenen seferlerle yolculuk 1-1,5 saat kadar sürüyor.

Kaynak: Orman ve Su İşleri Bakanlığı