Köpekbalıklarının arasında bir gün...

Saat, sabahın 06.30’u. Yer, Güney Afrika’nın doğu yakasında okyanusun hırçın dalgalarının dövdüğü kıyılardan yaklaşık 10 km açıkta yer alan ‘aliwal shoal’ isimli resif bölgesi. Biz üç dalgıç, dalış botunda hazırlıklarımızı tamamlayarak rehberimizin suya giriş öncesi yapacağı son uyarıları pür dikkat dinlemeye başlıyoruz...

Israrla bize “Sakın göz teması kurmayın. Olduğunuz yerde sabit ve kollarınızı vücudunuza kavuşturarak, pasif izleyici gibi izlemeye çalışın. Size doğru yönelirlerse asla geriye doğru yüzmeyin. Aşırı yaklaşmaları durumunda ise ellerinizle başının üst tarafından temas ederek başka yöne yönlenmelerini sağlayın. Unutmayın onların ortamındasınız” diyordu. Tüm bu uyarılar hemen altımızda onlarca köpekbalığının dolaştığı noktaya dalacak olma korkusuyla birleştiğinde ister istemez tedirginlik yaratıyor. Ama içimizdeki merak ve adrenalin dürtüsü tüm bu korkuları bastırmaya yetecek kadar da güçlüydü. Artık kendimizi okyanusun soğuk sularına bırakma zamanı gelmişti.

Önce 10 metre derinliğe iniyoruz. Suyun sıcaklığı bu noktada 18 derece. Akıntı fazla ve görüş çok iyi değil. Ortamda baştan belirgin bir sessizlik ve gerginlik var. Norveç asıllı ‘Vegard’ isimli dalış rehberi, köpekbalıklarını çekmek için hazırlamış olduğu, içi sardalye dolu olan 80 cm çapındaki delikli küreyi ileri geri sallamaya başlıyor ve aynı anda etrafına da bakınarak sakin olmamızı işaretliyordu. Derken kısa bir süre sonra o beklenen an geliyor ve ortamda hareketlenmeler başlıyor.

20-30 civarındalar. Her yerdeler... Başta seri hareketlerle yanımızdan hızla geçip gitseler de ardından sakinleşip etrafımızda meraklı gözlerle dolanmaya ve daireler çizmeye başladılar. Esas odaklandıkları nokta, içi sardalye dolu küreydi. Ancak bizi süzmeye de devam ediyorlardı.
Kullandığım sualtı kamerasıyla pozlama yapmak için yaklaşma gayretlerim -temkinli hareketlerime rağmen- ister istemez dikkatlerini çekiyordu.

Grupta da benden başka fotoğraf çeken olmadığı için her defasında, her karede biraz daha yaklaşıyorlar. Burun uçlarıyla kameranın ön portuna dokunurken bazen de yaydığı elektrik sinyali nedeniyle flaşlarımı dişleriyle test ediyorlardı. Ama tüm bu temaslar sadece meraktan öteye gitmeyen bir dürtünün göstergesi. Asla ısrarcı değiller. Onların mönüsünde olmadığımızı çok iyi biliyorlar. Tabii tek bir şartla: Mesafenizi ve haddinizi bilerek sualtında onlara hak ettikleri saygıyı gösterin...

Fosil kayıtlara göre, yaklaşık 400 milyon yıldır dünya denizlerinde yaşam süren bu gizemli yaratıklar inanın bir o kadar meraklı ve sosyal canlılar. Tüm dünya denizlerinde dalan biri olarak bu canlılarla daha önceleri çok defa temasım olmuştu.

Okyanusların tek hâkimi

Ama hiçbirinde bu kadar yakın mesafe ve etkileşim yoğunluğunda olmamıştı bu temaslar. Ve ilk defa bu canlıların bizi adeta anlamaya çalıştığını hissettim. Umursamaz, kayıtsız olmadıklarını ve etkileşim kurmaya sanki meyilli olduklarını daha da net gözlemledim. Bunun yanı sıra üstünlüklerini ve okyanusların tek hâkimi olduklarını hissettirmede tereddüt etmeyen muhteşem canlılar köpekbalıkları...
Güney Afrika sahillerinde kaplan, boğa, büyük beyaz, kum kaplanı ve siyah yüzgeç türü köpekbalıklarını görebileceğiniz heyecan ve adrenalin dolu bir ortam var. Yeter ki doğru mevsimde doğru yerde olun...
Şu sıralar ülkede sonbahar başladı. Dalış sezonu da mayıs-haziran-temmuz aylarında başlıyor. Çünkü bu mevsimde hem sular daha durağanlaşıyor hem de sardalye göçü başlıyor... Birçok tür bu nedenle Güney Afrika kıyılarına akın ediyor.