'Kartal Yuvası' Mardin'in geçmişine ışık tutacak

Mardin'de altı yıl önce arkeolojik kazı ve restorasyon çalışmalarına başlanan, ‘Kartal Yuvası’ olarak da bilinen Mardin Kalesi, tarihi şehrin geçmişine ışık tutacak.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlığı döneminde, talimatının ardından kalenin ören yeri olarak turizme kazandırılması için başlatılan çalışmalar sürüyor. Bu kapsamda kaledeki kaya parçalarının şehirdeki yaşam yerlerine düşme riskine karşı yaklaşık bir kilometrelik alanda yapılan güçlendirmenin ardından Mardin Müze Müdürlüğü ekiplerince başlatılan kazılar devam ediyor. Yaklaşık 33 yıldır ziyarete kapalı kalede 1860'tan önceki döneme ait yapıların yanı sıra aralarında sikke, zırh parçaları, gülle, ok uçları, kap, seramik ve pipo gibi bini aşkın taşınabilir kültür varlığı çıkarıldı. Bunların müze bünyesindeki Restorasyon Konservasyon ve Analiz Laboratuvarı'nda incelemesi yapılıyor.

"Kazı beş yıl sürecek"

Mardin Müze Müdürü Nihat Erdoğan, 11. yüzyıl ve sonrası yerleşim olduğunu bildikleri Mardin Kalesi'ndeki kazı çalışmasını titizlikle sürdürdüklerini söyledi. Kalede bir medrese kalıntısı da tespit edildiğini, alanlar açıldıkça mimari izler üzerinden kazıya yön vereceklerini anlatan Erdoğan, "Önemli olan burada toprak altında kalmış kültürel mirasın açığa çıkarılması. Buradaki çalışma ortalama beş yıl sürecek. Bu sürede geçmişin kültürel mirasını açığa çıkarıp, en azından sergilenebilecek hale getireceğiz." diye konuştu.

Kazılarda bulunan sikke, seramik, ok uçları ve benzeri varlıklar sayesinde tarihlendirme yaptıklarına işaret eden Erdoğan, "10. yüzyıl sonrasında kale kullanımı görüyoruz. Osmanlı, İlhanlı ve Hamdaniler dönemine kadar giden bir tabakayı tespit ettik. Roma dönemine kadar giden bir tabaka olup olmadığı kazılarda açığa çıkacak." dedi. 

"Eserler kalede sergilenecek"

Kalede büyük mekanların bulunduğunu belirten Erdoğan, "Çıkarılan eserleri müzeden ziyade buranın içerisindeki mekanlarda sergilemeyi planlıyoruz. Bu sayede kaleyi gezenler, orada kullanılan malzemeleri yerinde görmüş olacak." ifadelerini kullandı.

Erdoğan, "Mardin mimarisinin 19. yüzyıl ve sonrasını biliyoruz. Mardin Kalesi'ndeki konut kullanımları, şekilleri, Mardin'in 800-900 yıllık mimari geçmişinin belleğini üzerinde taşıyor. Çalışmalar bitince o görünür olacak. Bu açıdan da Mardin'in geçmişine ışık tutacak." diye konuştu. 

Kartal Yuvası

Kente hakim tepeye kurulan ve muhteşem taş yapıları taçlandıran kalenin 975 yılında Hamdaniler tarafından inşa edildiği tahmin ediliyor. Denizden bin 200 metre yükseklikte kurulan kalenin uzunluğu bir kilometreye ulaşıyor. Çeşitli zamanlarda Mardin'e uğrayan gezginlerin verdikleri bilgilerden, yapıda ambar, sarnıç, hamam ve cami gibi çok sayıda bölüm olduğu tahmin ediliyor. Bugün sadece temelleri görülebilen kale, çok korunaklı olduğu için "Kartal Yuvası" olarak da adlandırılıyor.