Ä°ÅŸte domuz gribinin bilinmeyenleri
Tüm dünya ile birlikte Türkiye'yi de etkisi altına alan domuz gribi hakkında bildikleriniz ne kadar doğru?
Domzu gribinin bilinmeyenlerini Amerikan Hastanesi Klinik Laboratuvar'dan Dr. Erhan Palaoğlu ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Birsen Çetin anlattı.
Önceden sadece domuzlarda görülüyordu
Domuz gribi nedir?
Domuzlarda hastalığa yol açan bir mikrorganizma olan influenza tip A virüsünün (ortomiksovirüslerin) insanlarda oluÅŸturduÄŸu solunum yolu hastalığıdır. Virüs ÅŸimdiye kadar insanlarda hastalığa yol açmamakta, sadece domuzlarda görülmekteydi. Ancak, mikrorganizmadaki deÄŸiÅŸime baÄŸlı olarak ortaya yeni bir formu (Ä°nfluenza tip A H1N1) çıkmıştır ve solunum yolu ile özellikle yakın temas, öksürmek ve hapşırmak suretiyle insandan insana bulaÅŸabilmektedir.Â
Â
Kış aylarında görülen gripten (mevsimsel influenza) farkı nedir ?
H1N1, kış aylarında görülen grip etkeni ile benzer özelliklere sahiptir. Hastalığın bulaÅŸma yolu ve belirtileri de benzerlik göstermektedir. Ancak, yeni H1N1 tipinde virüs; insanları, kuÅŸları ve domuzları etkileyen bir genetik özelliÄŸe sahiptir.Â
Â
Domuzlarda hastalık en sık ne zaman görülmektedir ?
Domuzlar arasında salgınlar bütün yıl boyunca görülmekle birlikte ılımlı bölgelerde sonbahar ve kış aylarında görülme sıklığı artmaktadır. Bir çok ülke domuz topluluklarını domuz gribine karşı aşılamaktadır.
Domuz gribinin insan sağlığına etkileri nelerdir?
Ä°nsanlar arasında domuz gribi enfeksiyonu, tek tek vakalar olarak ya da salgınlar halinde görülebilir. Klinik belirtileri gribe (mevsimsel influenzaya) benzerdir. Bunlar; ateÅŸ, baÅŸ aÄŸrısı, boÄŸaz aÄŸrısı, öksürük, genel vücut aÄŸrısı, halsizlik ve bitkinlik ÅŸeklindedir. Ancak bazı vakalarda hiçbir belirti görülmezken, bazıları ölümle sonuçlanabilmektedir.Â
Domuz eti ve domuz ürünlerini yemek güvenli midir?
Domuz gribinin, usulüne uygun hazırlanan domuz eti veya diÄŸer domuz ürünlerinin yenmesiyle bulaÅŸtığına dair bulgu yoktur. Domuz influenza virüsü, 70 ºC derece ısıtılınca ölmektedir.   Â
Â
Hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat edeceklerin neler yapması gerekiyorr?
Dünya Sağlık Örgütü tarafından yayınlanmış seyahat kısıtlaması yoktur. Mümkün olduğunca kapalı ve kalabalık ortamlarda bulunulmaması, bulaşma riskini azaltacaktır. Solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklar için olduğu gibi, başta sabunla el yıkama gibi kişisel hijyen önlemlerini uygulamak son derece önemlidir. Gidilen ülkelerin yerel otoritelerinin öngördüğü tedbirlere uyulması ve gerektiği durumlarda basit cerrahi maske kullanılması hastalığın bulaş riskini azaltacaktır. Ayrıca grip belirtileri görüldüğünde en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Â
Hastalığın görüldüğü ülkelere seyahat olduysa ne yapmak gerekir?
Son iki hafta içinde hastalığın görüldüğü ülkelere ziyarette bulunmuşsanız ve başta 38 ºC’den yüksek ateş, öksürük, boğaz ağrısı, vücutta ağrı, yorgunluk/ kırgınlık, baş ağrısı, üşüme, kusma ve ishal gibi grip benzeri belirtileriniz varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir. Böyle belirtiler sadece grip ya da domuz gribi hastalıkları sonucu ortaya çıkmaz. Zatürre, nezle, bronşit gibi başka birçok solunum yoluyla bulaşan hastalık da benzer belirtiler gösterebilir. Bu durumların ayırt edilebilmesi için en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak gereklidir.
Çocuklarda acil tıbbi yardım gerektiren durumlar şunlardır:
• Hızlı nefes alma ya da solunum güçlüğü
• Mavimsi cilt rengi
• Yeterince sıvı alamama
• Uyanamama ya da uyaranlara cevap verememe
• Huzursuzluk
• Grip benzeri semptomlara ek olarak ateş ve şiddetli öksürük
• DöküntüÂ
Yetişkinlerde acil tıbbi yardım gerektiren durumlar şunlardır:
• Solunum güçlüğü veya nefes darlığı
• Göğüs ya da karın içinde ağrı veya basınç
• Ani baş dönmesi
• Konfüzyon
• Şiddetli bulantı ve kusma Â
Â
Â