Issız bir köyde tek başına yaşıyor! 84 yaşındaki doktorun sıra dışı hikâyesi... 'Pek çok kişinin hayatını kurtardı, buradan giderse ne yaparız?'

Gürcistan, eşsiz doğal güzellikleri, tarihi zenginlikleri ve çeşitli kültürel mirasıyla pek çok seyahat severin mutlaka görülecek yerler listesinde ilk sırada yer alıyor. Kafkas Dağları’nın eteklerinde yer alan Gürcistan; dağlık manzaraları, yeşil vadileri, kristal berraklığındaki nehirleri ve eski ormanlarıyla büyüleyici bir atmosfere sahip.

Son yıllarda ise daha çok terk edilmiş köyleri ve kasabalarıyla dikkat çekiyor. Bu köy ve kasabalar, ülkenin geçmişine ve demografik değişimlerine dair önemli izler taşıyor. Genellikle nüfus azalması, göç ve modernleşmenin bir sonucu olarak terk edilen bu yerleşimler; eski evler, kiliseler ve diğer tarihi yapılarla ön plana çıkıyor. Bu da onları kültürel ve tarihi miras açısından önemli kılıyor.

Bu köylerden en dikkat çekeni ise Bochorna… Bochorna, ülkenin ‘Tusheti’ bölgesinde izole bir köy olarak biliniyor. Kafkas Dağları’nın kuzeydoğusunda, Rusya sınırına yakın bir konumda yer alıyor. Bölge, muhteşem doğal güzellikleri, geleneksel yaşam tarzı ve dağlık manzaralarıyla ziyaretçileri kendine hayran bırakıyor. 

Günümüzde ise sakinlerinin büyük çoğunluğu, yerel tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle geçimlerini tam anlamıyla sağlayamadıkları için köyü terk etmek zorunda kaldı. Ancak 84 yaşındaki Irakl Khvedaguridze doğup büyüdüğü yeri terk etmemeye kararlı.

Irakl Khvedaguridze

‘BÖLGE İNSANININ SAĞLIĞI İÇİN BURADA OLMAM GEREKİYOR’

Avrupa’nın en yüksek ve en izole köyünün tek sakini olan Irakl Khvedaguridze, yıllarca tek yoldaşı olan beyaz atı Bichola ile köyde yaşamını sürdürüyor. Ayrıca Khvedaguridze, Tusheti bölgesindeki tek doktor. 

YouTube’da mini belgeseller yayımlayan Yes Theory kanalı tarafından hazırlanan bir içerikte Irakl Khvedaguridze, kendisini dağlardaki son yaşam alanlarını canlı tutmaya nasıl adadığını açıkladı. Khvedaguridze’ye deniz seviyesinden 7 bin 694 feet (2 bin 345 metre) yükseklikte bulunan Bochorna’dan ayrılmayı düşünüp düşünmediği sorulduğunda “Sayıları az da olsa bölge insanının sağlığı için burada olmam gerekiyor” cevabını verdi ve şöyle devam etti:

-- Bundan 55-60 yıl önce Gürcistan’ın başkenti Tiflis'te tıp okumak için bölgeden ayrılmıştım. Hayatımın en zor dönemiydi. Doktor olmak istiyordum ama süreç çok zorlayıcıydı. Okulu bitirince ülkenin başka bir yerindeki bir hastanede işe başladım. Fakat aklım hep doğup büyüdüğüm topraklardaydı. Bochorna ve Tusheti bölgesine hizmet veren önceki doktor 1979 yılında bölgeden ayrıldı. Ben de 2009 yılında emekli olmak yerine tam zamanlı olarak bölgeye taşındım. 

-- İnsanın doğup büyüdüğü yerden kopması çok zordur. Babam, dedem, bütün atalarım burada doğdu. Bu alan bize aitti. Şimdilerde 80 yaşımı geçmiş olmama rağmen hâlâ ilk günkü gibi hasta olan insanlara yardım etmeye gidiyorum. Bölge insanının sağlığı için burada olmam gerekiyor. Bu hayatta sadece kendinizi değil başka insanları da düşünmeniz gerekiyor. 

Daily Mail'de yer alan Gürcistan Seyahat Rehberi'ne göre bölgede 40 ıssız köy bulunuyor. Geriye kalan birkaç köyün ise Bochorna gibi yalnızca bir veya iki sakini bulunuyor. Fotoğraf: Alamy

KENDİ ÇOCUKLARI DAHA MODERN YAŞAM İÇİN ÜLKEYİ TERK ETTİ

Hayatını anlatan bir başka kısa filmde de ilk okul birinci sınıftayken Bochorna'da yaşayan dokuz aileyi hatırladığını ancak zamanla bu ailelerin ortadan kaybolduğunu hatta kendi çocuklarının bile daha modern yaşam tarzı için ülkeyi terk ettiğini söyleyen Irakl Khvedaguridze, “Bölgede işler artık iyice kötüye gidiyor. Dünya ve yaşam tarzı çok değişti. Artık kimse köyde yaşayıp çalışmak istemiyor. Bu böyle devam ederse bölgede kış turizmi diye bir şey kalmayacak” ifadelerini kullandı.

Köylülerin çoğu Tusheti’yi eylül ayının sonlarında terk ediyor; çünkü yüksek rakımlı kış aylarında sıcaklıklar donma noktasına tırmanıyor. Aylarca süren 1,8 metreden fazla kar nedeniyle koşullar çok zorlayıcı olabiliyor. Fotoğraflar: Instagram

‘SINIRLI BİR TIBBİ MALZEMEYE SAHİBİM’

Kış aylarında dağ zirvelerinin yoğun karla örtüldüğünü insanlara yardım etmekte çok zorlandığını söyleyen Irakl Khvedaguridze, daha önce National Geographic’e yaşadıklarına şu sözlerle anlattı:

“Bölge yaz-kış fark etmeksizin yaşamak için insanı zorluyor. Fakat kış aylarında yoğun oluşan kar hayatı daha da zorlu hale getiriyor. Ancak şartlar ne olursa olsun hasta ziyaretlerini ihmal etmiyorum. Benim için gece veya gündüz yoktur. 90 yaşında olsam bile bana ihtiyacı olan birileri olursa onlara yardıma giderim. Bu benim görevim. Tek üzüntüm sınırlı bir tıbbi malzemeye sahibim. Stetoskop, ağrı kesiciler, dikiş seti, kas spazmını hafifletmek için kullanılan enjeksiyonlar vs. Eğer daha ağır hasta olursa tedavide çok zorlanıyorum.”

MAYINA BASAN ÇOCUĞUN HAYATINI KURTARDI

Başından geçen bir olaya da değinen Khvedaguridze, “Bir keresinde 14 yaşındaki bir çocuğun avucu ortadan kesilmişti. Her yerde kan vardı, atardamardan bir çeşme gibi akıyordu. Kanaması dursun diye avucunu çok sıkı tutuyorduk ve şükürler olsun ki pilot Shamila hemen bölgeye geldi ve çocuğu aldı. Ölmek üzere olan bir çocuğa yardım etmek isteyip de yapamamak benim için gerçekten kritik bir durumdu” dedi.
 
Birkaç yıl önce de Omalo köyünden bir kişi av tüfeğiyle yanlışlıkla kendini karnından vurdu. Bu kişiye de ilk müdahaleyi Khvedaguridze yaptı. Uçakla hastaneye nakledilen hastaya eğer ilk müdahale yapılmamış olsaydı hayatını kaybedecekti. 2000'li yılların başında ise Khvedaguridze, mayına basan bir çocuğun bacağını kurtardı.

‘KHVEDAGURİDZE BURADAN GİDERSE NE YAPARIZ BİLMİYORUM’

Irakl Khvedaguridze’nin diğer köyden komşusu olan 59 yaşındaki Elza Ivachidze, Khvedaguridze’nin aynı zamanda hastası… Ivachidze, “Irakl Khvedaguridze çok iyi bir insan. Sık sık bitki çayları ve meyvelerden oluşan eski ve geleneksel tedaviler uyguluyor. Sorunu çözen şeyin her zaman hap ve antibiyotikler olmadığını söylüyor. Khvedaguridze gittikten sonra ne olacağı konusunda çok endişeliyiz. O, sahip olduğumuz en yaşlı ve en bilge kişi. Onun yerine kim gelecek?” ifadelerini kullandı.

Bugüne kadar hazırladıkları belgeseller içinde en iyisinin Irakl Khvedaguridze’nin hayatı olduğunu söyleyen Yes Theory ekibi üyesi Thomas Brag, azalan Gürcü topluluklarını keşfettikten sonra YouTube belgeselinde şu çıkarımda bulundu;

“Bir parçam, genç nesillerdeki bazılarımızın buradaki güzelliği göreceğini ve şu anda Bochorna gibi köylerin kaçınılmaz olarak yok olması gibi görünen durumu tersine çevireceğini umuyor. Ama belki de bu, böyle yerlerde yaşamın nasıl olması gerektiğine dair romantik bir bakış açısına sahip olduğum tek şey. Zaman kaçınılmazdır ve ona direnmeye çalışmak umutsuz bir arayış olabilir.”