Ä°skoçya'nın viski efsanesi

Ä°skoç milliyetçiliÄŸinin sembollerinden biri olan ÅŸair Robert Burns ‘‘Özgürlük ve visko birlikte yürür’’ demiÅŸ. Viskinin öyküsü, Araplar'ın 9'uncu yüzyılda ilaç, parfüm ve iksir olarak, çiçek ve meyveleri damıtmasıyla baÅŸlıyor. Ä°rlandalı misyonerlerin damıtma iÅŸlemini 15'inci yüzyılda Ä°skoçya'ya getirmesiyle bugünlere uzanıyor.Ä°skoçya'da bilinen ilk viski 1494'te Frair John Carbought tarafından 8 fıçı maltla yapılmış. Viskinin tarihi aynı zamanda sosyal ve ekonomik olarak Ä°skoçya'nın tarihi anlamına geliyor. 5000 yıl önce de bugün de viskinin hammaddesi bataklık toprağında yetiÅŸen arpa ve suydu. Ä°skoçya'nın serin havasında yetiÅŸen arpanın, su ve maya kullanılarak damıtılmasıyla elde edilen Ä°skoç viskilerini Ä°rlanda ve Galler viskileriyle karıştırmamak gerekiyor. Bugün raflarda pek çok viski çeÅŸidi görmek mümkün. Ãœstelik bu markalar arasındaki büyük fiyat farkları, seçim yapmak isteyenleri zorluyor. Kaliteli Ä°skoç viskisini diÄŸerlerinden ayıran çok nemli farklar var. Viskinin yıllandırma süreci, içindeki maltların kalitesi, birbirleriyle uyumu gibi. Bu farklar gerçek bir Ä°skoç viskide olması gereken lezzet zenginliÄŸinin oluÅŸmasını saÄŸlıyor. Ä°ngiliz yasalarına göre ‘‘tahıl, su ve mayadan yapılarak Ä°skoçya'da damıtılmış, hacmi 700 litreyi geçmeyen meÅŸe fıçılarda en az 3 yıl dinlendirilmiÅŸ ve alkol derecesi en az 40 olan içkilere Ä°skoç viski denir.’’ Etiketlerinde ‘‘blended’’ yazan Ä°skoç viskilerin toplam yüzde 98'ini oluÅŸturan harmanlanmış viskiler, malt ve tahıl viskilerinin bir karışımıdır. BUZ TADINI BOZAR Uzmanlar kaliteli bir Ä°skoç viskisinin sek içilmesi gerektiÄŸini, iyi bir viskiye buz koymanın tadı bozduÄŸunu söylüyor. Ä°yi bir viskinin sertlik derecesi 40-43 derece olmalı. Sert ise su konmalı. Sodanın da viskinin tadını bozacağı düşünülüyor. Zaten, gerçekte viski damıtılırken içine su konuluyor. 60 derece su ile 40 dereceye düşürülüyor. Ä°skoç viskisinin tadı, kendine özgü damıtım iÅŸlemi, su, arpa, kullanılan kömür ve Ä°skoçya iklimi gibi doÄŸal öğelerin etkisi sonucu elde ediliyor. Ä°skoçya'da 100'den fazla damıtım tesisi bulunuyor. Bunların her birinin ürünü kendine özgü ve diÄŸerlerinden farklı. Böylece her bir markanın kendine özgü karakteri oluÅŸuyor.ÖrneÄŸin dünyanın en çok satan ikinci viskisi The Famous Grouse, portakal ve meÅŸe aromalarının dengelendiÄŸi kokusunun yanı sıra damakta meyvemsi bir lezzet bırakıyor. Bu viski 5 yıl meÅŸe fıçılarında dinlendiriliyor. DiÄŸer Ä°skoç viskilerinden farklı olarak evlendirme iÅŸlemine tabi tutuluyor. Bu iÅŸlemin amacı, harmanlanan karışımın uyum saÄŸlaması için ÅŸiÅŸelenmeden önce meÅŸe fıçılarda 5 ila 7 ay arası ek olarak dinlendirilmesi. Â