Hatay İnsanını Başka Türlü Kılan 11 Şey

1. Rengi

Hatay’ın, günlük yaşamında Sünni- Alevi, Türk- Türk olmayan, Müslüman- Hristiyan gibi derdi pek yok. Türk, Arap, Nusayri, Ermeni, Rum, Maruni, Yahudi kültürleri her gün buranın ılık rüzgarıyla birlikte yüzünüzü okşuyor. Bunlar mesele değil, renk. Bir gayrimüslimin kendini hiçbir yerde buradaki kadar evinde hissettiğini sanmıyorum.

2. Rahatlığı

Yukarıdaki madde diğer tüm güzelliklerin kaynağı. Rahat, özgür ortamda büyümüş insanlar, güzel iklimin etkisiyle Güneyli olmanın tüm rahatlığını yansıtır. Stressiz, gerilimsiz, muhabbetçidir. Aynı iklimde, 50-60 kilometre mesafedeki yerlerden gelen üçüncü sayfa haberleri Antakya’dan gelmez.

3. Ağız Tadı

Burası bir meze imparatorluğu. Bu konudaki tek rakibi Ege’nin meze kültürü ot üzerineyken, burada baharat yıldızlaşıyor. Acının bin bir tonu var. Mesele ne kadar dayanabileceğiniz! Bir Hataylı gurbette en çok iki şeyi özler: 1. Künefe 2. Antakya- İskenderun döneri. Künefe akıllara zarar verecek kadar iyi yapılır. Buradaki ustaları başka yerde bulmak zordur. Gurbetteki Hataylı, evinde künefe yapacaksa malzemesini buradan getirtir. Döneri enfes biber salçasıyla, çıtır çıtır lavaşa sararak yenir. Nar ekşisi, zahter de sembol ürünler. Bir Hataylı, insan içine çıkabilmek için gurme olmaya mahkumdur.

4. İçki Adabı

Alkol rahatça, utanıp sıkılmadan, saklamadan tüketilir. Rakının bu kadar kolay alınamadığı dönemlerden kalma bir gelenek boğma rakı. Evlerde damıtılan bu sert rakıyı tüketmeniz şart değil ama denenebilir. Şişede rakıyı herkes içer! Yemek - içmek burada bir iddiadır.

5. Denizle Barışıklığı

İskenderun’dan Arsuz’a kadar dağ taş yazlık… Hatta bazıları artık kışlıkları kapamış, doğrudan yazlıkta yaşar olmuş. Denizi güzelliğiyle şaşırtır. Berrak, sıcacık, tuzlu suyu Kızıldeniz’i andırır. Boğulmak için çaba harcamak gerekir. Hataylılar iyi yüzücüdür. Kazasıyla, şakasıyla, deniz anıları bitmez. Son yıllarda kulağıma gelen Arsuz’un muhteşem ev partilerini de ilk fırsatta görmekte yarar var. İskenderun’un sahil şeridi, İzmir’in Kordon Boyu’yla karşılaştırılıyor.

6. Tarih Bilinci

İsmini bile “Büyük İskender’den sevgilerle” almış. İskender’in adını verdiği iki şehirden biri Alexandria yani İskenderiye; diğeri ise Alexandretta yani İskenderun. Hataylı bu mirasın gururunu taşımayı beceriyor.

7. Tatlı Rekabetçiliği

Antakya- İskenderun çekişmesini tam çözebilmiş değilim ama nedense hoşuma gidiyor. Antakya Hatay’ın il merkezi. Rekabette buradan yürüyor. İskenderun ise daha büyük ve zengin. Yani Antakya siyasi, İskenderun sanayisiyle, nüfusuyla ekonomik merkez. Bu rekabet duygusu tüm bu keyif atmosferine ayrı bir tat katıyor.

8. Esnafı

Uzun Çarşı muhteşem bir yer. Hatay’dayken içimde hep bir şekilde oraya gitme isteği duyuyorum. Uçağa yetişmeden önce son bir kez burada dolaşmak için, Kanat’ın (Atkaya) insan tüketen dırdırını bile göze aldım. Bu çarşıda turist tuzağı dükkanlar, agresif satışçılar görmüyorsunuz. Gerçekten otantik, kaliteli yerler. Esnafı da kadını, erkeğiyle güler yüzlü, incelikli insanlar.

9. İyiliği

Melek gibi insanlar görüyorsunuz. Bunda Alevi kültürünün, panteist ögelerin, çok kültürlülüğün etkileri var sanırım. Karıncayı incitmeyecek, hiç yalan söylemeyen belgesellik, nadide insanlar çıkıyor karşınıza.

10. Sembolleri

Başka yerlerde kahramanlıklar, savaşlar, fetihler öne çıkarılır. Hatay’ın ise futbol kafası bile başka. İskenderunspor’un renkleri turuncu mavi. Mevsiminde kenti turuncuya boyayan portakalın turuncusu, denizin mavisi… Antakya’nın takımı Hatayspor’un renkleri ise bordo, beyaz ve defne yaprağı yeşili! Bordo asaleti, beyaz temizliği, defne yaprağı yeşili barışı simgeliyor.

11. Neşesi

Kızlı, erkekli, medeni bir hayat var Hatay sokaklarında. Gazetede yan yana çalıştığım İskenderunlu arkadaşım Yenal Bilgici, İstanbul’a üniversite okumaya geldiğinde buranın kafa olarak Hatay’ın ne kadar gerisinde olduğunu hissettiğini anlatmıştı bana. “O ne der, bu ne der” baskısıyla büyümeyen insanlar, etraflarına sıkıntılarını, dertlerini değil, neşelerini saçıyor…

Yani hayatınıza Hatay’ı ve Hataylıları katın. Müptelası olacaksınız!