Geleneksel müzeciliğe alternatifler

Yılın müzesi ödülünü aldı
Odunpazarı Modern Müze, Eskişehir
Bozkırın ortasındaki vaha Eskişehir’in tam ortasındaki Odunpazarı Modern Müze (OMM) tasarlanırken semtteki evlerin bir uyarlaması olmasına özen gösterilmiş. Müzenin kurucusu Erol Tabanca, 1950’lerden günümüze dek hem Türkiye’den hem dünyadan topladığı önemli sanatçıların eserlerini burada sergiliyor. Süreli sergiler ve atölyelerin olduğu müze, kentin uğrak noktası. OMM, müze ve kültürel miras alanlarında dünya çapında girişimleri öne çıkarmak için İngiltere’de yapılan Müze ve Kültürel Miras Ödülleri organizasyonunda geçen ay ‘Yılın Uluslararası Projesi Ödülü’nü kazandı.

Akılda kalıcı ve öğretici
Oyuncak Müzesi, İstanbul
Yazar Sunay Akın’ın bir ahşap köşkte kurduğu İstanbul Anadolu Yakası’ndaki İstanbul Oyuncak Müzesi’nde, 1700’lerden günümüze sayısız oyuncak sergileniyor. Oyuncakların çoğu Sunay Akın’ın 1990’dan bu yana dünyanın pek çok yerinden biriktirdiği eserler… Gezilmesi çok kolay, akılda kalıcı ve öğretici bir yöntemle tasarlanan müzenin iç dizaynı sahne tasarım sanatçısı Ayhan Doğan’ın imzasını taşıyor.

Gelenekselle modern bir arada
Baksı Müzesi, Bayburt
Bayraktar Köyü’nün eski adını taşıyan Baksı Müzesi, Bayburt şehir merkezine yaklaşık 45 kilometre uzaklıkta kurulmuş. 40 dönümlük geniş bir araziye yayılan müze, Bayburtlu sanatçı Prof. Dr. Hüsamettin Koçan’ın hayallerinin gerçekleşmesiyle hayat bulmuş. Çoruh Vadisi’ne bakan bir tepe üzerindeki müzede çağdaş eserlerden geleneksel el sanatlarına dek pek çok eser bir arada sergileniyor. Müze alanında sergi salonları, atölyeler, konferans salonu, kütüphane ve konukevi var. Gönüllü sanatçılar ve koleksiyonerlerin katkısıyla zaman içinde muhteşem bir müze oluşmuş.

İmitasyon buluntular
Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi Müze Evi, Samsun
Samsun’un Tekkeköy ilçesindeki Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi 1977’de sit alanı ilan edilmiş. Açık hava müzesi olan bu bölgede Hitit Yolu ve Frig Kalesi var. Ayrıca buradaki Rum evlerinden biri restore edilerek imitasyon müzesi haline getirilmiş. Müzede, mağaralarda ve çevresinde yapılan kazılarda çıkarılan paleolitik ve kalkolitik materyaller, heykeller, çömleklerin bire bir kopyaları sergileniyor.

Otomobilin hikâyesi
Key Museum, İzmir 
1880’lerin sonundan yakın tarihimize dek pek çok motorlu aracın sergilendiği müze, Türkiye’nin en büyük otomobil müzesi. Koleksiyoner iki kardeş, Murat ve Selim Özgörkey’in tutkuları zamanla bu müzeyi açmalarına neden olmuş. İzmir’in Torbalı ilçesindeki müze, alanında dünyanın sayılı müzeleri arasında. İçinde sayısız klasik otomobil, motosiklet, maskot ve model otomobil ve otomobillere ait çeşitli eşya var. Müzede 1886’da üretilen ilk otomobilden bugüne otomobil dünyasının 100 yılı aşkın hikâyesini anlatan Mercedes-Benz, Ford, Cadillac, BMW, Porsche gibi markaların ilk modelleri sergileniyor.

Türkiye’nin ilki
Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi, İstanbul
2001’de açılan Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi, Türkiye’nin ilk özel çağdaş sanat müzesi. Çağdaş-güncel sanat üzerine devlet ve vakıf müzelerinin olmadığı dönemde, ülkenin eksiğini gidermek, çağdaş sanatın gelişmesini sağlamak amacıyla koleksiyoner çift Sevda ve Can Elgiz tarafından kurulmuş. Yaklaşık 2 bin metrekarelik bir alanda dönemsel sergiler düzenlenmesinin yanı sıra Türk ve yabancı pek çok ustayla genç sanatçıların eserleri de sergileniyor.

Devrimin doğduğu yerde
Şapka Müzesi, Kastamonu
Mustafa Kemal Atatürk’ün şapka devrimini yaptığı Kastamonu’nun en çok ziyaret edilen müzelerinden biri burası. Şapka inkılabının Kastamonu’da ilan edilmesi nedeniyle 2008’de dönemin valisi Mustafa Kara tarafından, Mimar Vedat Tek Kültür ve Sanat Merkezi’nde açılan Türkiye’nin tek şapka müzesinde 800’den fazla şapka sergileniyor. Müzenin bir bölümünde Hunlardan Cumhuriyet dönemine kadar şapkalar, diğer bölümünde Cumhuriyet döneminden günümüze kullanılan şapkalar görülebiliyor. 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in “Kimseye vermem” dediği şapkasının yanı sıra eski başbakanlardan Bülent Ecevit, MFÖ, Safiye Soyman, Filiz Akın gibi ünlü isimlere ait şapkaları da görebilirsiniz.

Avrupa’nın da en büyüklerinden
Çamlık Tren Müzesi, İzmir
Türkiye’nin en eski demiryolu hattı, İzmir-Aydın demiryolu. İşte bu yolda Selçuk yakınlarındaki Çamlık İstasyonu’nda kurulu Çamlık Tren Müzesi, açık havada sergilenen buharlı lokomotifleriyle Avrupa’nın en büyük buharlı lokomotif koleksiyonlarından biri. Amerikan, Fransız, Alman, İngiliz, İsveç ve Çekoslovak yapımı buharlı lokomotifler sergileniyor. Ayrıca burada Atatürk’ün Çamlık’a gelirken seyahat ettiği vagonu da görebilirsiniz. Odunla çalışan ve dünyada yalnızca iki tane olan İngiliz yapımı bir lokomotif, müzenin en dikkat çeken
parçalarından biri…

Tarih canlanıyor
Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesİ, İstanbul
Bir başka sanat tutkunu Nejat Çuhadaroğlu’nun küçük yaşlarda başlayan koleksiyonerlik sevdası sonucunda hayata geçmiş bu müze. Osmanlı ve Anadolu Selçuklu Devleti, Roma, Kurtuluş Savaşı, Birinci ve İkinci İnönü Muharebeleri dönemine ait askeri ve etnografik tarihi eserler sergileniyor içinde. Tarihten kesitlerin canlandırıldığı dioramalar yani üç boyutlu modellemeler müzenin en çarpıcı ve heyecan verici yanı. 1.500 metrekarelik alanda kurulu altı katlı müzede her katta birbirinden farklı tarihi dönemler diorama tekniğiyle canlandırılıyor.

Batıklar, amforalar...
Bodrum Sualtı Müzesi, Muğla
Aziz John şövalyelerinin 1406-1523 yıllarında inşa ettiği Bodrum Kalesi’ndeki Sualtı Arkeoloji Müzesi, dünyanın en önemli sualtı arkeoloji müzeleri arasında gösteriliyor. Kalenin inşa edildiği kayalık, antikçağda bir adaymış. Sonraları kente bağlanarak yarımada haline getirilmiş. Dünyanın en eski batık gemi kalıntısının sergilendiği müzede Yassıada, Şeytan Deresi ve Serçe Limanı batıklarını da görebilirsiniz. Dünyanın en zengin Doğu Akdeniz amforaları koleksiyonu da bu müzede…