Yücel SÖNMEZ / ysonmez@hurriyet.com.tr
Masalla gerçek arasında: Sri Lanka
Sri Lanka’yı 20 gün dolaştım. Her gün istisnasız bir anlığına da olsa kendimi ‘Binbir Gece Masalları’nın bir sahnesinin içine girmiş gibi hissettim. Masallarındaki Simbad’ın adaya olan ilgisini, Müslümanlar için Hz. Âdem’in cennetten indiği, Budistler içinse Buda’nın cennete çıktığı yerin neden bu ada olduğunu anladım. İşte gezegenimizde cennete en yakın yer olan Sri Lanka gezi rehberi…
Üzerine palmiye ağaçlarının eğildiği pudra beyazı bir kumsalda oturmuş, günbatımında okyanusun üzerindeki öbek öbek bulutların ve gökyüzünün renkten renge geçişini izliyordum. Gün usulca geceye devrildi, yıldızlar gökyüzünü kapladı. Sonra bir anda önümde küçük ışıklar yanıp sönmeye başladı, sayısı anbean artarak. Burası Sri Lanka… Gezegenimizde cennete en yakın yer.
Sri Lanka’ya gidiyorum” dediğimde birçok arkadaşım “Siri ney” diye yanıt vermişti. Türkiye’de çok fazla insanın bilmediği, adını garipsediği bu ülkenin bir masal diyarı olduğunu gitmeden önce biliyordum ama “Her yere masal diyarı deniyor” diye düşünüp çok ciddiye almamıştım. Yanılmışım. Şimdi şunu rahatlıkla söyleyebilirim: “Eğer şalteri indirmek istiyorsanız, doğru adreslerden biri bu masal adası.”
Bunun birden çok nedeni var: Her şeyden önce burası okyanusta bir ada ve bu adada göreceğiniz birçok şeyi başka bir yerde görmeniz mümkün değil. Turizmin yeni yeni başlamış olması nedeniyle bozulmamışlığı, insanlarının sıcaklığı, bakir tropik kumsalları, vahşi yaşamı, yemekleri, renk cümbüşü sualtı parkları, milli parkları ve elbette ki ucuzluğu...
Sürekli şaşıracaksınız
Okyanusa doğru uzanan odamın balkonuna çıktığımda suyun içinde iki adamın suya dalıp çıktığını, bir şeyler yaptığını fark ettim. Ellerinde küçük bir ağ vardı. Yanlarına indiğimde bellerine asılı küçük şeffaf torbaların içinde küçük, rengârenk balıklar olduğunu gördüm. Bunlar bizim akvaryumlarda gördüğümüz balıklardı ve satılmak üzere mercanların arasından toplanıyordu.
Biraz ileride sualtı parkında yüzerken kamyon tekeri büyüklüğünde bir kaplumbağa ile suyun içinde bir dönüş esnasında çarpışacak, tekneyle biraz açıldıktan sonra dünyanın en büyük canlısı mavi balinayı görecektim.
Ne zaman nerede neye şaşıracağınızın belli olmadığı bir ülke olan Sri Lanka’da karada da durum farklı değil. Her an bir köşeden karşınıza çıkabilecek masal kahramanı görünümünde bir insan, devasa bir fil, başınızın üzerinden uçup giden tavuskuşu ya da bir tül gibi uçtuğunda kuyruğu dalgalanan cennet kuşu, bir anda başlayan sıcak tropik bir yağmur, rengârenk meyve ve yemekler, envai çeşit baharat kokuları, karşısında bakakalacağınız bir ağaç, bir müzik...
En iyi safari ülkelerinden
Sri Lanka’nın muhteşem doğası ne yazık ki dünyanın birçok farklı noktasında olduğu gibi kalkınma adı altında hızla yok olmakta. 1920’lerdeki yüzde 50 orman örtüsü bugün yüzde 20’lere düşmüş durumda. Yine de henüz ok ve yayla günümüz insanından uzakta yaşayan kabilelerin bulunacağı kadar bakir ormanlara ve rengârenk bir deniz yaşamına ev sahipliği yapan el değmemiş kıyılara sahip.
Bu nedenle ada 25 ‘Biyoçeşitlilik Sıcak Noktası’ndan biri olarak dünyanın en iyi safari ülkeleri arasında gösteriliyor. Ülkede ‘24 Milli Park’ bulunuyor.
Adada biri denizde olmak üzere üç safari yaptım. Gezegenimizdeki en büyük panter olan ve nüfusunun 100 ile 200 arasında olduğu tahmin edilen Sri Lanka panterini (Panthera pardus kotiya) Udawalewe Milli Parkı’nda görememiş olsam da gezegenin en büyük canlısı mavi balinayı hem de yanında yavrusuyla birlikte birkaç saatlik deniz yolculuğundan sonra gördüm.
Adada geleneksel balıkçılık ise denizin içine dikilmiş sopaların üstüne oturarak oltayla avlanan balıkçılar tarafından yapılıyor. Ancak bunun artık bol miktarda turistik versiyonları bulunuyor. Fotoğraf çekeni gördüklerinde bir kişi hemen anında gelip 1000 baht (20 lira civarı) istiyor.
Kendi cennet plajınızı keşfedin
Sri Lanka’nın güneyinden batısına doğru yolculuk ederken her biri birbirinden farklı karakterde, irili ufaklı plajlar ve koylarda kaldım. Ancak gelgit hadisesi, mercan kayalıkları ve devasa dalgalar yüzünden bazı yerlerde denize girmek eğlenceli olsa da, tehlikeli yerler de yok değil. ‘Bentota’, ‘Hikkaduwa’, ‘Negombo’, ‘Unawatuna’, ‘Tangalle’, ‘ Gyombokka’, ‘Ambalangoda’ gibi muhteşem plajları olsa da kıyı boyu ilerledikçe her plajın farklı bir karaktere sahip olduğunu görerek yeryüzünde kendi cennet plajınıza rastlayabilirsiniz.
Dünyanın en güzel tren yolculuğu yapılan ülkelerinden biri burası. Bu yolculuğu güzel kılan sadece içinden geçtiği yağmur ormanları, rayların takip ettiği nehirler, aşılan dağlar değil. Trenin camından görünen gökyüzünde bulutların anbean değişen renkleri, yolculuk sırasında şarkı söyleyip dans eden yolcular...
Dünyanın en kaliteli ve çeşitli çayları, Sri Lanka’nın orta ve dağlık bölgesinde yetişiyor. Bizim Doğu Karadeniz’i andıran renkler, iklim ve biyolojik çeşitlilik de ‘Hill Country’ denen tepelik bölgesinde. Bölgeye hayatınızın en unutulmayacak tren yolculuğunu yaparak ulaşabilirsiniz.
. Bunun dışında yemek ve konaklamada yüzde 10 ‘servis’ bedelini ekleyiveriyorlar. Üzerine, hizmet edenlerin bahşiş beklentisini ekleyin. İhmal ederseniz -ki genelde 100-150 rupi yani 2-3 TL memnuniyetle karşılanıyor- suratlar asılıyor. İkram alışkanlığı yok. Çaylar bizden falan demelerini beklemeyin.
Başkente indikten sonra önce Kandy’ye, ülkenin içine doğru, ardından da bir miktar ülkenin içlerinde gezdikten sonra kıyıya, Hambantota’ya inerek, oradan başkente doğru plaj plaj yol aldım. Bu yolculuğun büyük bölümünde tuk-tuk denen, bana göre dünyanın en muhteşem ulaşım aracıyla yaptım. Yer yer tren, otobüs, taksi gibi ulaşım araçlarından faydalandım. Ne olursa olsun tren yolculuğunu mutlaka yapın ama eğer mümkünse otobüs yolculuğundan uzak durun.
Kısacık bir mesafede bile büyük bir hızla karşıdan gelen araca çarpacağız diye gözleri kapamak, şoförü 3-4 defa uyarmak, en olmadı yolda durdurup otobüsten inmek otobüs yolculuğunun rutinleri arasında yer alıyor.
Yola çıkarken
THY İstanbul’dan Male aktarmalı olarak Colombo’ya uçuyor. Uçuş toplamda 8-9 saat sürüyor. Düşük sezon-erken rezervasyonla 1500 TL’ye alabileceğiniz gidiş-dönüş bilet, 3.000 TL’ye kadar çıkabiliyor. Sri Lanka-Türkiye saat farkı +3.5 saat. Vize bedeli 30 dolar. Gitmeden önce Sri Lanka hükümetinin web sitesinden alırsanız kolaylık olur. Yanınıza mutlaka alın diyebileceğim, yüksek faktörlü güneş kremi, hem güneş hem yağmur için şemsiye ve terlik. Döviz bozdurmaktansa ATM’lerden günlük para çekmek daha pratik! Kredi kartı her yerde geçmiyor.
Ne alınır
Ülke, pek çok tekstil markasının üreticisi... Colombo’daki House of Fashions’da çeşit çeşit tekstil ürününü çok uygun fiyata alabilirsiniz. Çay ülkesinden çaysız dönmek olmaz. ‘Beyaz çay veya ‘golden tips’ gibi çok özel çaylardan tadın. Tropik ülkedeyiz malum, sivriler her yerde. Mutlaka doğal ‘citronella yağı’ndan yapılan sivrisinek kovucu alın, müthiş etkili. Hediyelik eşya için adres Odel. Havaalanında da var ama daha pahalı. Ayurveda dükkânlarından türlü baharat, yağ, doğal ilaç alabilirsiniz. Değerli ve yarı değerli taşların da cenneti Sri Lanka...