Sedef Batı
Erdal Fernergiz
Hürriyet Seyahat | Fotoğraflar: Alamy
Büyük Mavi Çukur'un gizemi! Ünlü kaşifin torunu dalış yaptı, öyle şeyler çıktı ki...
Büyük Mavi Delik, orijinal adıyla Great Blue Hole, Orta Amerika’nın küçük sahil ülkesi Belize ile özdeşleşmiş bir sualtı obruğu. Bugüne kadar gizemini korumayı başardı. muazzam dairesel yapısı, koyu mavi rengi, 300 metre çapı ve 125 metre derinliğiyle insanoğlu için hem olağan üstü heyecan verici hem de biraz ürkütücü bir jeolojik oluşum. Ünlü bilim insanı ve kâşif Jaques Yves Cousteau tarafından keşfedilen Mavi Çukur’a Cousteau’nun torunu ve birkaç bilim insanı dalış gerçekleştirdi. Karşılaştıkları şeylere inanamayacaksınız…
Orta Amerika ülkelerinden Belize açıklarında bulunan ‘Büyük Mavi Çukur’ gezegenin en iyi dalış noktası sayılıyor. 1971'de ünlü bilim insanı Jaques Yves Cousteau tarafından adı tüm dünyaya duyuruldu… Peki Jaques Yves Cousteau kim?
Denizlerin gizemli perdesini aralayan, insanlığı deniz altının büyüleyici güzelliklerine bir adım daha yaklaştıran kaptan olarak biliniyor. Aslında onu sadece kaptan sıfatıyla anmak da büyük haksızlık olur. Hem bir okyanus uzmanı ve kâşif, hem bir bilim insanı hem de iki Oscarlı bir sinema yönetmeniydi.
Hâlâ gizemini koruyor
Büyük Mavi Çukur havadan bakıldığında okyanusun ortasında geniş, koyu mavi, mükemmel yuvarlak daire şeklinde gözüküyor. Belize kıyısından biraz uzakta bulunan ve berrak suya sahip. 300 metre çapında ve 124 metre derinliğe sahip olan çukur, Belize Barrier Reed Reserve Sistemi’nin bir parçası…
Büyük Mavi Çukur havadan bakıldığında okyanusun ortasında geniş, koyu mavi, mükemmel yuvarlak daire şeklinde gözüküyor. Belize kıyısından biraz uzakta bulunan ve berrak suya sahip. 300 metre çapında ve 124 metre derinliğe sahip olan çukur, Belize Barrier Reed Reserve Sistemi’nin bir parçası…
Her ne kadar dalma meraklılarının çok iyi bildikleri bir yer olsa da, bölge yerlileri için hâlâ gizemini koruyor. Bilim insanları Büyük Mavi Çukur’un Buz Çağı'nda, deniz seviyesinin henüz düşük olduğu bir dönemde, bir mağara olarak oluştuğunu, deniz seviyesinin yükselmesiyle yavaş yavaş sular altında kaldığını ve sonunda basınca dayanamayan mağara tavanının çökmesiyle oluştuğunu açıklıyorlar.
Bir zamanlar Maya medeniyetinin bir parçası olan bölgenin yerli halkıysa bu açıklamayı kabul ediyor. Yalnız hikâyenin bir bölümünde mağarada yaşadıkları varsayılan ‘Tanrı’ların, insanlara küstüklerini ve mağarayı terk etmeleri sonucu mağaranın çöktüğünü anlatıyor.
Derinliklerinde neler yattığı bilinmiyordu
Bugüne kadar Büyük Mavi Çukur’un düzgün bir haritası bile çıkarılmadı. Bu büyük gizemi çözmek için iş insanı Richard Brasson, Kaptan Cousteau’nun kendisini okyanusları korumaya adamış torunu Fabien Cousteau ve Aquatica Vakfı’ndan bilim insanları devreye girdi.
Bugüne kadar Büyük Mavi Çukur’un düzgün bir haritası bile çıkarılmadı. Bu büyük gizemi çözmek için iş insanı Richard Brasson, Kaptan Cousteau’nun kendisini okyanusları korumaya adamış torunu Fabien Cousteau ve Aquatica Vakfı’ndan bilim insanları devreye girdi.
Pilot Erika Bergman liderliğindeki ekip, ek ışıklarla donatılmış ‘Aquatica’ denizaltıyla deliğin karanlıklarına indi. Hatta bu anlar Discovery Channel’dan da canlı olarak yayınlandı. Keşif, 1971’de deliği keşfeden Kaptan Cousteau ve ekibinin ‘Mavi delik bir zamanlar bir mağaralar sistemiydi’ saptamasını doğruladı.
Maceraya atılan ekip ilk önce 10 dakika boyunca daldı, sonra sarkıtlardan oluşan devasa duvarları, ardından da yüzyıllar önce oluşmuş ürkütücü hidrojen sülfür tabakasını geçti. Daha da aşağılara indikçe oksijen yetersizliği sebebiyle sadece ölü yengeçler, deniz kabukları gördüler.
İnsanlığın dünya üzerinde varlığından haberdar olmadığı Mavi Çukur gibi pek çok yer bulunuyor. Hatta birçoğu oluşumları hakkında bilinmezliğini koruyor. işte o ilginç yerler...
Kan Şelalesi, Antarktika
Antarktika'da bulunan bu kan kırmızısı şelale, ilk olarak 1911 yılında keşfedildi. Antarktika'nın Taylor Buzulu'nda yer alan bu şelale, devamlı bir akış halinde ve suyu Bonney Gölü'ne karışıyor. Bilim insanları uzun seneler boyunca suya bu rengi verenin kırmızı yosun olduğunu düşündüler. Fakat daha sonra elektromanyetik alıcılar vasıtasıyla Kan Şelalesi üzerinde yapılan taramalar, şelalenin altında çok daha büyük bir yeraltı su kaynağı bulunduğunu ortaya çıkardı.
Antarktika'da bulunan bu kan kırmızısı şelale, ilk olarak 1911 yılında keşfedildi. Antarktika'nın Taylor Buzulu'nda yer alan bu şelale, devamlı bir akış halinde ve suyu Bonney Gölü'ne karışıyor. Bilim insanları uzun seneler boyunca suya bu rengi verenin kırmızı yosun olduğunu düşündüler. Fakat daha sonra elektromanyetik alıcılar vasıtasıyla Kan Şelalesi üzerinde yapılan taramalar, şelalenin altında çok daha büyük bir yeraltı su kaynağı bulunduğunu ortaya çıkardı.
Yapılan araştırmalar, tahminen 5 milyon yıl önce deniz seviyelerinin yükseldiğini ve Doğu Antarktika'yı sular altında bıraktığını; bunun da tuzlu bir göl oluşumuna yol açtığını gösteriyor. Şelalenin altındaki büyük su hazneleri yerin 185 metre derinliğinde saklanıyor. Suların yeraltı akıntıları halinde Güney Kutup Denizi'ndeki derin körfezlerden biri olan Ross Körfezi'ne döküldüğü tahmin ediliyor.
Eternal Flame Falls / Sonsuz Yanan Alev (Amerika, New York)
Chestnut Ridge Parkı’nın bir bölümünde yer alan şelale, dünyanın dört bir yanında kendiliğinden yanmakta olan yüzlerce ateşten birine sahip. ABD’nin Indiana Üniversitesi’nde araştırmacı olan Arndt Schimmelmann, yüzyıllar, belki de binlerce yıl önce yerli kabileler tarafından yakıldığı düşünülen ateşin, aslında dünyadaki örneklerinden farklı olduğunu belirtti. OurAmazingPlanet sitesine konuşan Schimmelmann, mağaradaki ateşin yerin derinliklerinde yer alan, antik ve son derece sıcak killi şist kayalarından geldiğini düşünüyor. Schimmelmann, killi şist içindeki karbon moleküllerinin parçalanarak küçük doğal gaz molekülleri ortaya çıkması için, sıcaklığın suyun kaynama noktasında veya daha sıcak olması gerektiğini belirtti. Ateşi besleyen gazın geldiği kayaların, içtiğimiz çay veya kahve kadar sıcak ve jeolojik olarak sanıldığından çok daha genç olduğu belirtildi. Bulgular, ateşi besleyen gazın farklı bir süreçten geçtiğini, bir çeşit katalizörün, gazı kayalardaki organik moleküllerden ortaya çıkardığı ifade edildi.
Chestnut Ridge Parkı’nın bir bölümünde yer alan şelale, dünyanın dört bir yanında kendiliğinden yanmakta olan yüzlerce ateşten birine sahip. ABD’nin Indiana Üniversitesi’nde araştırmacı olan Arndt Schimmelmann, yüzyıllar, belki de binlerce yıl önce yerli kabileler tarafından yakıldığı düşünülen ateşin, aslında dünyadaki örneklerinden farklı olduğunu belirtti. OurAmazingPlanet sitesine konuşan Schimmelmann, mağaradaki ateşin yerin derinliklerinde yer alan, antik ve son derece sıcak killi şist kayalarından geldiğini düşünüyor. Schimmelmann, killi şist içindeki karbon moleküllerinin parçalanarak küçük doğal gaz molekülleri ortaya çıkması için, sıcaklığın suyun kaynama noktasında veya daha sıcak olması gerektiğini belirtti. Ateşi besleyen gazın geldiği kayaların, içtiğimiz çay veya kahve kadar sıcak ve jeolojik olarak sanıldığından çok daha genç olduğu belirtildi. Bulgular, ateşi besleyen gazın farklı bir süreçten geçtiğini, bir çeşit katalizörün, gazı kayalardaki organik moleküllerden ortaya çıkardığı ifade edildi.
The Silfra Rift / Kıtaları Ayıran Çatlak (İzlanda)
İzlanda’da bulunan iki kıtayı birbirinden ayıran ‘Silfra Yarığı’ denilen bu bölge, dalış yapmayı sevenler için görülmesi gereken yerlerden başında geliyor. Kuzey Amerika ve Avrasya kıtasını birbirinden ayırıyor.
İzlanda’da bulunan iki kıtayı birbirinden ayıran ‘Silfra Yarığı’ denilen bu bölge, dalış yapmayı sevenler için görülmesi gereken yerlerden başında geliyor. Kuzey Amerika ve Avrasya kıtasını birbirinden ayırıyor.
Yonaguni Monument / Yonaguni Anıtı (Japonya)
Dünyanın en ilginç yerlerinden biri olan Yonaguni Anıtı için bilim insanları doğallığı konusunda bir karara varmış değiller. Beş bin yıllık bir geçmişe sahip olduğunu ve uzaylılar tarafından yapıldığı bile söyleniyor.
Dünyanın en ilginç yerlerinden biri olan Yonaguni Anıtı için bilim insanları doğallığı konusunda bir karara varmış değiller. Beş bin yıllık bir geçmişe sahip olduğunu ve uzaylılar tarafından yapıldığı bile söyleniyor.
Lençois Maranhenses National Park / Lençois Maranhenses Ulusal Parkı (Brezilya)
Şaşırtıcı bir şekilde dışarıdan çöl gibi görünse de, Brezilya’nın milli parklarından biri. Kumul benzeri yapılarla çevrili birçok görülmeye değer küçük havuzu var.
Şaşırtıcı bir şekilde dışarıdan çöl gibi görünse de, Brezilya’nın milli parklarından biri. Kumul benzeri yapılarla çevrili birçok görülmeye değer küçük havuzu var.
Red Beach / Kırmızı Plaj (Çin)
Çin'de, Panjin kasabasının çevresinde garip kırmızı plaj var. Liao He Nehri'nin deltasında bulunuyor. Olağandışı kırmızı renk, nadir bulunan kırmızı su bitkilerinden kaynaklanmakta... Plaj doğa rezervi Shuangtai Hekou topraklarında bulunuyor Her yıl sonbahar başında kırmızı renge bürünüyor ve su bitkileri zayıf kalıyor.
Çin'de, Panjin kasabasının çevresinde garip kırmızı plaj var. Liao He Nehri'nin deltasında bulunuyor. Olağandışı kırmızı renk, nadir bulunan kırmızı su bitkilerinden kaynaklanmakta... Plaj doğa rezervi Shuangtai Hekou topraklarında bulunuyor Her yıl sonbahar başında kırmızı renge bürünüyor ve su bitkileri zayıf kalıyor.
Salar de Uyuni (Bolivya)
Burası dünyanın en büyük tuz golü. İnce bir su tabakası yüzeyde toplandığından, dünyanın en büyük doğal aynası olma özelliğine sahip.
Burası dünyanın en büyük tuz golü. İnce bir su tabakası yüzeyde toplandığından, dünyanın en büyük doğal aynası olma özelliğine sahip.
Kuzey Sentinel Adası
İnsanlık için güvenli olmayan gizli bir ada burası. Adanın küçük ve dar plajına yaklaşmak bile cesaret istiyor. Çünkü son 60 bin yıldır Sentinelliler, dışarıdan yabancı insanları kabul etmiyorlar ve alışkın olmadıklarından bunu ciddi bir tehlike olarak görüyorlar.
İnsanlık için güvenli olmayan gizli bir ada burası. Adanın küçük ve dar plajına yaklaşmak bile cesaret istiyor. Çünkü son 60 bin yıldır Sentinelliler, dışarıdan yabancı insanları kabul etmiyorlar ve alışkın olmadıklarından bunu ciddi bir tehlike olarak görüyorlar.
Şafşavan (Chefchouen), Fas
Fas’ın kuzeybatısında Rif Dağları’nda konumlanan Şafşavan, dünyada her yeri mavi renk olan tek yer. Medina olarak bilinen kasabanın sakin ve sessiz bölümü, mavinin farklı tonlarıyla ziyaretçilerine adeta gökyüzünün ihtişamını yaşatıyor.
Fas’ın kuzeybatısında Rif Dağları’nda konumlanan Şafşavan, dünyada her yeri mavi renk olan tek yer. Medina olarak bilinen kasabanın sakin ve sessiz bölümü, mavinin farklı tonlarıyla ziyaretçilerine adeta gökyüzünün ihtişamını yaşatıyor.
Baykal Gölü, Rusya
Baykal Gölü, dünya üzerindeki en eski ve en büyük göl olarak biliniyor. Dünyadaki taze suyun yüzde 20’sini bünyesinde barındıran gölün içerisinde, dünya üzerinde başka hiçbir yerde bulunmayan sayısız deniz canlısı türü yaşamakta.
Baykal Gölü, dünya üzerindeki en eski ve en büyük göl olarak biliniyor. Dünyadaki taze suyun yüzde 20’sini bünyesinde barındıran gölün içerisinde, dünya üzerinde başka hiçbir yerde bulunmayan sayısız deniz canlısı türü yaşamakta.
