Elmas çemberin peşinde dünyayı dolaşıyorlar
Güneş tutulması sırasında oluşan taç katmanını görmek için meraklıları binlerce kilometre yolculuk yapıyor. 14 Ekim’de yaşanacak ve karadan sadece Avustralya’da izlenebilecek tutulma için şimdiden bavullar hazırlandı... Bu gezginlerden biri de gökyüzü fotoğrafçısı Kubilay Akdemir. 1998’den bu yana tutulmaları izleyen Akdemir’in “Tutulma Avcıları” başlıklı sergisi bugün İzmir’de açılıyor...
Elektriğin icat edilmediği, TV’nin yayına başlamadığı çağlarda insanoğlunun gözü hep gökyüzündeydi. Yıldızlar, gezegenler, özellikle de Güneş yakından izlenirdi. Azteklerden Budistlere, Çin mitolojisinden Hinduizme pek çok inançta Güneş tanrısı vardı. Yılda iki kez, gündönümlerinde Güneş’in özel ışıklarıyla onurlandırması için dev tapınaklar yapılırdı.
Tek tanrılı dinlerden sonra insanoğlunun Güneş’le gönül bağı zayıfladı. Bilimadamlarının dışında şamanistler ve Yezidiler gibi küçük gruplar kaldı...
Son yıllarda Güneş’e ilgi tekrar artıyor. Astronominin hobi olarak yaygınlaşması evrenin ışık kaynağını heyecanla izleyen amatörlerin uluslararası bir grup oluşturmalarını sağladı. Özellikle nadir yaşanan güneş tutulmaları turizm temasına dönüştü. Meraklıları elmas çemberi görmek için artık kıtalar aşıyor.
Peki elmas çemberi sıradışı kılan ne?
Güneş’in korona adı verilen, en güzel renkleri barındıran atmosferi en rahat tutulmalar sırasında gözlemlenebiliyor. Bazı uzmanlara göre bu tabaka öylesine güzel ki, göreni büyülüyor. Bulaşıcı ve tedavisi olmayan bir tutkuya dönüşüyor.
TÜRKİYE 1996’DA TANIŞTI
1996 Ağustosu’nda gerçekleşen 6 dakika 39 saniyelik tam tutulma ilk büyük gözlem turizmi dalgasını yaratmıştı. NASA’nın “Kaçırırsanız 2132’ye kadar beklemeniz gerekir” açıklaması ilgiyi artırmış, pek çok meraklı yollara düşmüştü. Dünyada en iyi izleneceği noktalardan biri de Kastamonu - Şırnak arasındaydı. Türkiye de bu sayede elmas halka meraklılarıyla tanıştı. Sadece o gün için Türkiye’ye gelenlerin sayısı bilinmese de Çin’in Yangtze deltasına gidenlerin sayısı 30 bini bulmuştu.
Ardından 29 Mart 2006’daki tutulma geldi. Yine NASA en iyi gözlem noktası olarak Yunanistan ve Mısır’ın yanı sıra Türkiye’yi işaret etti. Antalya’da turizm seferberliği ilan edildi. 2663’e kadar gerçekleşecek en etkileyici tutulma 3 dakika 45 saniye sürdü, Antalya, Konya, Efes, Kapadokya’da düzenlenen turlara çok sayıda amatör gözlemci katıldı.
17 EKİM’E KADAR AÇIK
Günümüzde artık astronomik olaylar üzerine uzmanlaşan seyahat acentaları var. Arizona’daki Travelquest International’ın sahibi Aram Kaprielian “Tam Güneş tutulması insanın hayatını değiştirebilecek bir deneyim. Bu nedenle bizim için gayet verimli bir turizm teması. Müşterilerimizin yüzde 50’si bizimle daha önce bu gözlem turlarına katılanlar” diyor. Kaprielian’ın firması pazar günü yaşanacak tutulma için Avustralya’da 500 kişilik bir kruvaziyer turu düzenliyor. Ayrıca 200 kişiyi de karadan gözlem yapmak üzere okyanus aşırı yolculuğa çıkarıyor. Tur fiyatı konaklama seçeneklerine göre 2 - 26 bin dolar arasında.
14 Ekim’deki tutulma Avustralya’nın kuzey doğusunda Cairns ile Darwin kentleri arasındaki bölgeden başlayacak. Toplam 14 bin 500 kilometre uzunluğunda, 200 kilometre genişliğinde bir şeritten izlenebilecek. Bu şerit içindeki tek kara parçası Avustralya. Geri kalan bölüm okyanusta...
Gökyüzü fotoğrafçısı Kubilay Akdemir de 1998’den bu yana dünyanın dört bir yanındaki tutulmaları, bunların kültür üzerindeki etkilerini belgeliyor. Bugüne kadar Sri Lanka, Türkiye, Çin ve Güney Afrika’dan gözlemlenen ay ve güneş tutulmalarını fotoğrafladı. Koleksiyonundan seçmeleri “Tutulma Avcıları” adıyla bir araya getirdi. Karşıyaka’daki CarrefourSA Alışveriş Merkezi’ndeki sergi 17 Ekim’e kadar sürecek.
Gelecek Ay ve Güneş tutulmalarının tarihleri, gözlemlenebilecekleri alanlar için NASA’nın web sayfasından bilgi alabilirsiniz. (http://eclipse.gsfc.nasa.gov)