Buda’nın ayak izleri

Yolculuk Yeni Delhi Safderceng istasyonunda gerçekleştirilen törenle başladı. Hedef Bodgaya’daki Mahabodi Tapınağı. Burası Buda’nın doğum yeri... Başka bir anlatımla Sidarta Gotama adındaki prensin yabaninciri altında kendiyle hesaplaşıp dünya gerçeklerinin bilincine vararak nirvanaya ulaşıp bilen, aydınlanmış anlamına gelen Buda adını aldığı yer.

İnanılmaz bir enerjiye sahip Mahabodi Tapınağı’nda Buda’nın ağacın altında oturduğu yerde bir taht duruyor. Buda burada 7 gün geçirmiş. Sonrasında o ağacın etrafında 6 ayrı yerde daha birer hafta meditasyon yapmış. İkinci haftayı hiç gözünü kırpmadan ayakta durarak, üçüncü haftayı ileri, geri yürüyüp volta atarak meditasyonla geçirmiş. Burası, Buda’nın ayak izleriyle ilk tanıştığım yer.
Ertesi gün Buda’nın Nirvana öncesinde ve sonrasında geçtiği yerlerden Racgir’de izlerini sürüyoruz: Durağımız Akbabalar Tepesi’ndeki stupa. Burası , Buda’nın hapsedildiği yer.

Dünyanın en güzel Buda heykeli

Tren tıngır mıngır yol alarak Varanasi İstasyonu’nda duruyor. Hedef Buda’nın ilk vaazını verdiği, gerçeğin çarkını çevirdiği Sarnath Ceylan Parkı. MÖ 3’üncü yüzyılda Budizmi canlandıran, Buda’nın tüm ayak izlerinde gezinip iz bırakan, sütunlar diktiren Kral Aşoka’nın da ayak izleri Buda’nın izlerine karışıyor burada. Duvarları Buda’nın yaşam öyküsünün resimleriyle dolu tapınaktan sonra gezdiğim Sarnath Müzesi’nde Aşoka’nın ünlü sütun başı ile birlikte bana göre dünyadaki en güzel, en anlamlı Buda heykelini gördüm.

Trenimiz Gorakpur’da duruyor. Bundan uzun bir otobüs yolculuğu ile Hindistan’dan Nepal’e geçiyoruz. Sevimsiz sınır formalitelerine rağmen fazla zaman kaybetmeden Lumbini’ye vardık. Burası Buda’nın doğduğu yer. Bu nedenle Kral Aşoka’nın Buda’nın doğduğuna inanılan yere diktirdiği sütunlar bizi karşılıyor. Üzerindeki yazısıyla yaklaşık 2 bin 265 yıllık bir anıt. Buda’nın doğduğu yerde her tarafta meditasyon yapan Budacı hacıları görüyoruz. İnsana son derece huzur veren sakin bir yer. Zaten ‘Dünya Barış Parkı’ olarak adlandırılması da bundan. UNESCO bu ulu adamın, bu barışçı adamın doğum yerini Tarih Mirası Listesi’ne almış.

Önemli olan içimizdeki ışık

Nepal’den yeniden Hindistan’a, Buda’nın yaşamını söndürdüğü, ölmeye yattığı yer olan Kuşinagar’a varıyoruz. Yol boyunca Hindistan’ın kırsal güzelliği, doğallığı hepimizi büyülüyor. Kuşinagar’da Buda’nın öldüğü yerde yapılan bir stupanın kalıntıları yakınındaki Mahaparinirvan Tapınağı’ndaki 5’inci yüzyıldan kalma bir heykel ile birlikte Buda’nın ölümünü duyumsuyoruz. Son vaazında şöyle diyor
Buda: “Önemli olan içinizdeki ışıktır. Kendiniz kendinize ışık olun.
Dışınızda olan, dışınızdan gelebilecek hiçbir şeyden destek, dayanak aramayın...”

Ardından Buda’nın yakıldığı yerdeki stupanın kalıntılarını geziyoruz. Yakılmadan geriye kalan küllerin ya da kutsal emanetin nasıl 8 parçaya bölündüğünü ve kimlere verildiğinin öyküsünü dinliyoruz. Dua yuvarlağı çevirenler, tespih çekenler... “selam olsun lotustaki cevhere” yani “selam olsun Buda’ya” anlamına gelen sözler yankılanıyor.

Buda’nın ayak izlerinde son durağımız nirvanaya ulaşma sonrasında Buda’nın mucizeler gösterdiği y er olarak bilinen Sravasti. Buda burada 999 kişiyi öldüren ve öldürdüklerinin parmaklarından yaptığı kolye ile gezinen katili ikna ederek, barışçıl bir insan olarak müridi yapmış. Tren Agra’da Tac Mahal gezisi için kısa bir süre durduktan sonra Yeni Delhi’ye dönüyor. Buda’nın yaklaşık 2500 yıllık ayak izlerinde gezmenin, Budizm ile tanışıp Budizmi anlamanın belki de en anlamlı yollarından biri Mahaparinirvan Ekspresi ile yola çıkmak, biraz da insanın kendine yolculuğu demek.

290 kilo altınla kaplı Mahabodi Tapınağı

‘Dünyanın en eski tuğla yapıları” arasında yer alıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki tapınak MÖ 250 yılları dolayında Kral Aşoka tarafından yaptırılmış. 1883 yılında o dönem İngilizlerin Hindistan’daki arkeoloji çalışmalarını yöneten Sir Alexander Cunningham başkanlığındaki heyet tarafından bugünkü konumuna ulaştırılmış. 54 metre yüksekliğindeki Mahabodi stupası Tayland’ın hediyesi olan 290 kg altın ile kaplı.

Hac yolunda 3 bin kilometre

Buda’nın yaşamında ya da Budizmin tarihinde dört önemli yer var: Doğduğu yer Lumbini, ‘Nirvana’ya ulaştığı yer Bodgaya, ilk vaazını verdiği yer Sarnath Ceylan Parkı (Varanasi) ve ölüme yattığı yer Kuşinagar. Bir Budist hacının bu 4 yere de mutlaka gitmesi gerekiyor. Bunun dışında ayrıca Buda’nın dolaşıp iz bıraktığı Racgir, Nalanda, Vaişali, Sravasti gibi yerler de Budacılar için son derece önemli. Buda’nın Yaşamını, Budizmin Tarihini konu edinen, Budist hacıların 2 bin 300 kilometresi trenle, 700 kilometresi de otobüsle olmak üzere Hindistan-Nepal arasında toplam 3 bin kilometrelik
bir yolculuk yapması gerekiyor. Bu yolculuk ‘Mahaparinirvan
Express’ adlı trenle yapılıyor.

Budizm’in 8 yolu

1. Doğru amaç
2. Tam anlayış
3. Doğru sözlülük
4. Doğru davranış
5. Geçimini doğru yolla sağlama
6. Doğru çaba
7. Tam bilinçlilik
8. Tam uyanıklık

4 SOYLU DOĞRU

1.Yaşama acı eşlik eder. İnsanlar acı, ıstırap içindedir.
2. Acının kaynağı arzulardır, bağımlılıklarıdr.
3. Arzular ortadan kaldırılırsa, acılar da ortadan kalkar.
4. Bunun da sekiz aşamalı yöntemi (Sekiz Katlı Yüce Yol) vardır.

Sarnath’da başa döndük

Hac Treni’nin son durağı Sarnath. Budizme ilk inananların yurdu Sarnath, Varanasi’nin 10 km kuzeydoğusunda Ganga ile Gomoti nehirlerinin kavşağında yer alıyor. Burası Buda’nın nirvanaya ulaşmasından sonra ilk vaazını verdiği, ‘Dört Soylu Gerçeği’ ve ‘Sekiz Aşamalı Yol’u açıkladığı, ‘Gerçeğin Çarkı’nı çevirdiği yani Budizmin teorik çerçevesini ve ilk Buda’cı cemaati (sangha) kurduğu yer.