Bin 200 yıllık Tibet Kilisesi'nin saklı tarihi gün yüzüne çıkartılıyor

Artvin’in sakin şehir (cittaslow) ünvanlı Şavşat ilçesindeki yaklaşık bin 200 yıllık tarihe sahip olan Tibet Kilisesinde arkeolojik kazı çalışmaları başladı. İlçe merkezine 8 kilometre uzaklıktaki Cevizli köyünde bulunan kilisede “Tibet Manastırı Temizlik ve Koruma Çalışması” projesi adı altından başlanan kazı çalışmalarıyla ilgili bilgi veren Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Osman Aytekin, Tibet Kilisesi’nin bölgedeki en önemli manastır yapılarından birisi olduğunu kaydetti. Aytekin, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından desteklen ve Erzurum Müzeler Müdürlüğü Başkanlığında yürütülen projeye bilimsel danışmanlık yaptığını kaydetti.

Projede çok farklı üniversitelerden, arkeolog, sanat tarihçi, mimar, konservatör gibi 15 bilim adamının projede görev aldığını kaydeden Aytekin, “Proje yaklaşık 4 yıl olarak planlandı. Cevizli Köyü’ndeki bu manastır oldukça harap olmasına rağmen halen görkemini korumakta ve bölgeye çok sayıda yerli ve yabancı turist çekmektedir. Bu tarz yapıların 9. Yüzyılla 12. Yüzyıllar arasında yapıldığını biliyoruz. Tibet Manastırı da günümüze sadece kilisesi ile ulaşmış olsa da çevresi ile birlikte manastır olarak hizmet verdiğini ön araştırmalarla tespit edilmiştir” dedi.
Kilisenin kubbesinin 1950’lili yıllarda çöktüğünü kaydeden Aytekin, yapının 1988 yılında taşınmaz kültür varlığı olarak kayıt altına alındığını dile getirdi.

Manastır çevresi önemli bir destinasyon merkezi olacak

Artvin Valiliği, Şavşat Kaymakamlığı ve Şavşat Belediyesi’nin de projeye çok büyük katkıları olduğunu belirten Aytekin, “ Görülecek ki 4 yıl sonra bu manastır çevresi ile birlikte yeniden ortaya çıkacak kültür tabakalarıyla önemli bir destinasyon merkezi olacak” diye konuştu.
Aytekin, bölgenin Osmanlı Devleti egemenliğine geçmesi sonrası yapının camiye dönüştürüldüğü ve 1885 yılına kadar da cami olarak kullanıldığının yüzey araştırmalarıyla tespit edildiğinin altını çizdi.

Köy muhtarı Bayram Dursun da yaptığı açıklamada, kilisenin arkeolojik kazı çalışması sonrası restore edilerek turizme kazandırılması için yıllardır mücadele ettiklerini söyledi. Dursun, “Tibet Kilisesi köyümüze değer katan bir yapı. Bu proje ile bu tarihi yapı saklı zenginlikleriyle yeniden gün yüzüne çıkacak. Köy halkımızda bu projeden çok memnun. Bu projede emeği geçen herkese teşekkür ediyoruz. Kiliseye ilgi çok fazla. Özellikle Gürcistan gelen yabancı turistler ağırlıklı. Yerli turistler geliyor. Kazı çalışmaları sonrası ilginin daha çok artacağını düşünüyorum ” ifadelerini kullandı.