Antika lambanın cini güzelliğiyle çarpar

Nilantik sekiz yıldır Bağdat Caddesi'nde faaliyet gösteren bir antikacı. Her yıl belli bir konsept üzerine sergiler açıyor. Bu yılın konsepti gaz lambaları. Nilantik'in sahibi Nil Köprek, geçtiğimiz yıl yaşanan elektrik kısıntıları sırasında kafasına koymuş gaz lambası sergisini. O sıralarda elinde 20 kadar lamba varmış. Bugün fiyatları 100 milyon ila 4 milyar lira arasında değişen 106 adet gaz lambası var sergide.

Antikacı dükkánı olan Nilantik aynı zamanda bir kafe. Yani dokunsanız kırılacak incelikteki antika eserlerin arasında çayınızı, kahvenizi içip, ev yapımı pasta ya da börekler yiyebiliyorsunuz. Aslına bakarsanız gerçeküstü bir görüntü bu. Düşünsenize, garsonu çağıracaksınız, elinizi biraz dikkatsiz sallasanız milyarlık bir antikayı kırmanız işten bile değil. Artık zararı nasıl karşılayacağınıza mı, bunca yıl gözbebeği gibi korunmuş bir sanat eserini kırdığınıza mı yanarsınız bilemem.

Aslında zücaciyeci düşmanı fil türünden bir sakar değilseniz ve gerçekten farklı, güzel bir atmosfer arıyorsanız Nilantik tam size göre bir yer.

Her şeyden önce dekor bitmek tükenmek bilmeyen güzellikler sunuyor. Detaylara dikkat ettiğinizde gerçekten dalıp gidiyorsunuz. Nilantik'te çeşitli yerlere yerleştirilmiş antikalarla saatler geçirebilirsiniz.

Türünün tek örneği

Nilantik'in sahibi Nil Köprek'in asıl mesleği iç dekoratörlük. Yani kafe içindeki antika dekorasyonunun usta işi olduğu belli. Nilantik ilk kurulduğunda bilinen antikacılar gibi açılmış. Daha sonra müşterilerin oturup dinlenmesi için masa-sandalye koymuş, sonra mutfak yaptırıp masa sayısını arttırınca antikacı kafeye dönüşmüş.

Nil Köprek ne Türkiye'de, ne de yurtdışında Nilantik türü bir antikacı-kafeye rastlamadığını söylüyor. Yani Nilantik türünün tek örneği. Nil Köprek, Nilantik'i kafe haline getirmesinin nedenini, antikayı herkese sevdirmek olduğunu söylüyor. ‘‘Burası tabii ki ticari bir işletme. Ama beğenmediğim bir antika kapıdan içeri giremez. Para kazanmak için eşya almıyorum. Antika sevmeyene de antikayı sevdirmek istiyorum. Bir çay içmek için uğrayan birinin antikayla Nilantik'te yakınlaşması amacım. İlk girdiğinizde bir an burası antikacı gibi görünmeyebilir gözünüze. Her objenin bir yeri vardır, bir dekor gibi durur.''

Türkiye'de antika biriktirmek son yıllarda yükselen bir değer. İnsanlar antika konusunda artık daha bilinçli. Antika müşterisi artıyor ama elindeki aileden kalma antikasını satanlar da yüksek fiyatlar istiyor. Sonuçta antikacılık yapmak gittikçe zorlaşıyor. Antikacılar dükkánlarına koydukları objeler için büyük paralar bağlıyorlar. Örneğin Nilantik'teki lambalar arasında fiyatı 4 milyarı bulan gaz lambaları var.

Sağlam fanus bulmak zor

Nilantik'in imza attığı ilklerden bir de sadece gaz lambası üzerine bir antika sergisi açmak. Aslında Nil Köprek her yıl daha önce yapılmamış bir sergi düzenlemeyi hedefliyor, bunu yaparken de o günlerin gündeminden yararlanıyor. Gaz lambaları elektrik sıkıntısı nedeniyle düzenlenmiş. Geçtiğimiz yıl kahve fincanlarıymış konsept. Nil Köprek bulunduğu mevkideki kafe artışını ve nescafe kültürünü düşünerek kahve fincanı sergisi açmış. Nilantik önceki yıllardaki sergilerinde ikona, şamdan, Osmanlı mücehverleri, Osmanlı elişlemeleri ve yelpaze gibi ilgi çekici konular seçmiş. Nil Köprek gaz lambası sergisi için topladığı 86 parçayı bir yılda biriktirmiş, daha önce elinde bulunan 20 lambayı da ekleyince, tam 106 parçalık orijinal bir koleksiyon oluşmuş. Koleksiyonun parçaları yurtdışından, özellikle Fransa'dan ve çoğunluğu yurtiçinden toplanmış. Gaz lambasında en büyük sorun, en hassas parçası olan fanusların orijinalini bulmak. Çünkü çok kolay kırılan bu parçalar yüzünden gaz lambaları orijinalliğini kaybediyor. Orijinal gaz lambası arıyorsanız üzülmeyin, Nilantik'te sergilenen 106 parça tamamen orijinal. Sergi 11 Kasım'a kadar devam edecek.

Nilantik, Bağdat Cad. Çınardibi Çınar Apt. 352-2 Erenköy. Tel: (0216) 360 53 78

Gaz lambalarının tarihi

Gaz lambaları 18. yüzyılda kullanılmaya başlandı. Kimin buluşu olduğu belli olmayan gaz lambaları hakkında bilinen en eski tarih 1784. Bu tarihte İsviçreli Argand çift hava akımlı lamba ile aydınlatma araçları geliştirdi. Bu buluş sonrasında gaz lambalarının kullanımı yaygınlaştı. Osmanlı'ya da aynı tarihlerde geldi ve elektrik yaygınlaşana kadar çoğu birer sanat şaheseri olan gaz lambası üretildi.