Ankara'nın 600 yıllık kutsal mekânı: Hacı Bayram Camii

Ankara'nın en bilinen camilerinden Hacı Bayram Camii 1427 yılında yapılmış. Yaklaşık 600 yıllık geçmişi olan tarihi yapı Ulus semtinde bulunuyor. Hacı Bayram-ı Veli’nin torunlarından Mehmet Baba tarafından 1714 tarihinde tamir ettirilen camii, tavan, mihrap-minber işçiliği süslemesi, müezzin mahfili altındaki çinileri ve tavan yapımı ile tamamen 17'nci yüzyıl sonu 18'inci yüzyıl başı Ankara camilerinin karakterini kazanmış.

Taş kaideli, tuğla duvarlı kiremit çatılı bir mabet olan Hacı Bayram Camii'nin uzunlamasına dikdörtgen olan planı, doğusunda Augustos Tapınağı duvarına, güneyde Hacıbayram Veli Türbesi'ne dayanacak şekilde yapılmış. Kuzeyde ve batıda haremin yarıdan fazlasını kaplayan son cemaat yeri sonradan ilave edilmiş. Kare taş kaideli, silindirik tuğla gövdeli ve iki şerefeli minare türbenin güneydoğu duvarında yükseliyor.

Dışta alt pencereler sivri kemerli taş nişlerle kuşatılmış. Alçı şebekeli üst pencereler ise sivri tuğla kemerli. Caminin bir diğer özelliği de ahşap tavanlı olması. Tavan, kenarlarda çeşitli çiçek desenleriyle süslü bir pervaz ile çevrili. Haremde duvarlar pencere üstlerine kadar, yenilenmiş olan çinilerle kaplı. Caminin, taklit kündekari tekniği ile yapılmış ahşap üzerine boyalı minberi kaliteli bir işçilik sergilemekte.

Caminin bahçesinde Hacı Bayram türbesi ve Osman Fazıl Paşa türbesi bulunuyor. Cami ve Türbe, taşıdığı mimari özelliğin dışında 15. Yüzyıldan itibaren Bayrami Tarikatinin de merkezi olmuş tarikatin Anadolu’ da yayılmasyla ilgili olarak anıtsal bir örnek olmuş. Caminin çevresinde farklı kültürlere ait örnekler ve kalıntılar bulunuyor. Bunlardan en önemlisi Roma dönemine ait olan Augustus mabeti.