Ayşegül DOMANİÇ YELÇE
Mehmet Üstündağ
Savaş ÖZBEY
Ağrı'nın İlçeleri Neler Ve Hangi Bölgede? Ağrı'da Gezilecek Ve Tarihi Yerler
Türkiye’nin en büyük dağını sınırlarında barındırması ile ünlü şehrimiz Ağrı, gezilecek yerleriyle de misafirlerine unutulmaz hatıralar bırakıyor. Arazisinin büyük bir kısmı dağlık olan bu şehir hakkında Ağrı’nın ilçeleri neler ve hangi bölgede, Ağrı’da gezilecek ve tarihi yerler nereler gibi sorular da sık sık karşımıza çıkıyor. İşte Ağrı ile ilgili sık sorulan sorular ve sizler için derlediğimiz cevaplar.
Ağrı; dağlık arazisi, soğuk ve kuru iklimi ile dikkat çeken bir şehirdir. Bu bölge; Urartular, Selçuklu Devleti ve Osmanlı İmparatorluğu’na ev sahipliği yaptığı için çok sayıda kültürel eseri de barındırmaktadır.
Ağrı, il merkezi ile beraber toplamda 8 ilçeden oluşan ve kalabalık sayılmayan bir şehirdir. Ağrı’ya bağlı ilçeler yapılan son nüfus sayımına göre; Merkez, Patnos, Doğubayazıt, Diyadin, Eleşkirt, Tutak, Taşlıçay ve Hamur olarak sıralanmaktadır.
Ağrı Hangi Bölgede?
Ağrı, Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan bir şehirdir. Toplam nüfusu 500.000’i aşan Ağrı’nın yüz ölçümü de 11.520 kilometrekare olarak belirtilmektedir. Doğuda İran ile sınır komşusu olan Ağrı, bunun dışında; Erzurum, Muş, Kars, Van ve Bitlis ile de komşuluk etmektedir.
Ağrı Gezilecek Yerler
Ağrı hem doğal güzellik hem de tarihi yapılarıyla, turistik açıdan oldukça zengin bir şehirdir. Bölgenin karasal iklimi sebebiyle yaz ayları çok sıcak, kış ayları ise çok soğuk geçmektedir. Bu sebeple Ağrı’yı ziyaret etmek için en uygun dönem ilkbahar ve sonbahar dönemleridir. Şehri doğal güzellikleri görmek için gidenlerin ise mutlaka; Ağrı Dağı, Balık Gölü ve Meteor Çukuruna uğraması tavsiye edilmektedir.
Ağrı Dağı, Türkiye’nin en büyük dağı olma özelliği taşımaktadır. Bunun yanı sıra Nuh Tufanında kullanılan geminin de bu dağın eteklerine oturduğuna inanılmaktadır. Bu sebeple Ağrı Dağı, dini açıdan da oldukça önem taşımaktadır. Ağrı Dağı’nın en büyük özelliklerinden biri de yaz aylarında dahi zirvesinde kar barındırmasıdır. Bu sebeple de özellikle buzul tırmanışı ile ilgilenen kişiler tarafından sık sık ziyaret edilmektedir.
Meteor Çukuru, 1913 gibi yakın bir tarihte ve İran sınırına yakın bir alana düşen gök taşı sebebiyle oluşmuştur. Alaska’daki çukurdan sonra, dünyanın en geniş ikinci meteor çukuru olma özelliği taşımaktadır. Bu kapsamda meteor çukurunun genişliği 35 metre, derinliği ise 60 metre olarak belirlenmiştir.
Ağrı Tarihi Yerler
Ağrı gezilecek yerler kapsamında tarihi değer taşıyan yapılar; İshak Paşa Sarayı, Keşişin Bahçesi, Urartu Kalesi, Üç Kilise ve Ahmed-i Hani Türbesi olarak sıralanmaktadır. İshak Paşa Sarayı, Anadolu Bölgesinde bulunana ve Osmanlı döneminden günümüze ulaşabilen tek saray mimarisi olarak kabul edilmektedir. 1784 tarihinde yaptırılan saray, döneminden çok ileri bir teknolojiyle ısıtılmış ve bölge ikliminin etkilerinden uzak tutulmuştur.
Keşişin Bahçesi, dillere destan bir aşk hikayesinin geçtiği yer olarak kabul edilmektedir. Buna göre; İsfahan padişahının oğlu Kerem’in aşkı Aslı, bir keşiş kızıdır ve bu bahçede yaşamaktadır. Ağrı Doğubayazıt’ta bulunan bu bahçe, İshak Paşa Sarayı’nın tam altında yer almaktadır.
Urartu Kalesi’ne ait net bilgiler günümüze ulaşamamıştır. Çevresine inşa edilen surların yıkıldığı bu kale içerisinde Urartu mezarları ve bazı mimari kalıntılar bulunmaktadır.
Ahmed-i Hani türbesi, Ağrı çevresinde en çok ziyaret edilen türbe olarak bilinmektedir. Hani aşiretinin bir üyesi olan Ahmed-i Hani bu türbede, İshak Paşa Sarayı’nın biraz üstünde, yatmaktadır. Türbenin inşasından bir süre sonra hemen yanına bir de cami yaptırılmıştır.
Üç Kilise, özellikle Ermeniler için dini değere sahip bir yapıdır. Ermenilerin yaşadığı dönemde manastır olarak kullanılan alan, sonrasında kilise taşları kullanılarak camiye çevrilmiştir. Bazı kaynaklarda Nuh peygamberin de burada yattığı yazılmaktadır.