Rekabet arttıkça farklılaştık uluslararası marketlere girdik

FONKSİYONEL gıda pazarı, Türkiye’de son yıllarda hızlı büyümesiyle dikkati çekiyor. Türkiye’de henüz dünyaya göre çok küçük boyutlarda olan sektörün, önümüzdeki yıllarda genç nüfusun da etkisiyle dünyadan daha hızlı büyümesi bekleniyor. Dünyada yılda 50 milyar dolarlık bir büyüklüğe ulaşan fonksiyonel gıda pazarının Türkiye’de henüz 50-60 milyon dolarlık bir pazar olduğu hesaplanıyor. Pazarın her yıl dünyada yüzde 10, Türkiye’de ise ortalama yüzde 15 büyüme göstereceği beklentisi, bu kategoriye olan ilgiyi artırıyor. Pazara giren firma ve marka sayısının artması da rekabeti kızıştırıyor. 18 yıldır doğal fonksiyonel gıda üreten Doğa Bitkisel Ürünler’in kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Feryal Menemenli, "Artan rekabet yüzünden yüzümüzü dışarı çevirdik ve yenilikçi ürünlere odaklandık, yeni kategoriler yarattık" diyor. İngiltere merkezli uluslararası market zinciri Tesco’nun rafına girmeyi başardıklarını belirten Menemenli, "Müsli gibi Türk beslenme kültürünün bir parçası olmayan bir kategoride Türk markalı bir ürünün, Avrupa’nın en zengin pazarında yerini almasını başarılı bir başlangıç bizim için. Doğa müsli artık Tesco’nun 110 mağazasında satılıyor" diye konuşuyor. Doğa Bitkisel Ürünler Yönetim Kurulu Başkanı Feryal Menemenli ile fonksiyonel gıda pazarı, bitkisel çayları ve Doğa’nın hedeflerini konuştuk.

Son yıllarda fonksiyonel gıdaya ilgi neden artıyor?

- Tüketici davranışlarında son yıllarda fonksiyonel besinlere yönelik köklü bir değişim göze çarpıyor. Uluslararası bir araştırma kuruluşu olan Health&Focus’un yaptığı araştırma sonuçları, dünyada her 10 tüketiciden 9’unun satın alma kararında birinci derecede ’sağlık’ kriterinin etkili olduğunu gösteriyor. Satın alma kararında artık sağlık ön sıralarda. Metabolizmaya yararlı, hastalıklardan korunmaya yardımcı, bünyenin bağışıklık sistemini destekleyen fonksiyonel gıdalara ilgi her geçen gün artıyor.

YILDA YÜZDE 10 BÜYÜYECEK

Fonksiyonel gıda pazarının geleceğini nasıl görüyorsunuz?

- Dünyadaki araştırmalara göre daha uzun bir süre fonksiyonel gıdalar gündemde kalacak. Pazarın büyüme trendinin dünyada olduğu gibi Türkiye’de de, önümüzde 5 yılda devam edeceği öngörülüyor. Dünyada yüzde 10 olan genel büyüme beklentisi, genç bir nüfusa sahip Türkiye’de ilk yıllarda yüzde 15’leri bulabilir. Bitkisel çay da aynı oranlara ayak uydurur.

Pazarda rekabet nasıl?

- Çok sayıda bitkisel çay üreten firmaların piyasaya girmesiyle doğan sıkıntıyı kendi açımızdan farklılaşarak bertaraf edebileceğimizi düşündük. Biz hiç bir zaman fiyatla rekabet etmedik. Rekabette fiyat etkin oluyor ama biz ürünlerimizi farklılaştırarak rekabeti tercih ediyoruz.

İhracat girişimleriniz nasıl gidiyor?

- Geçtiğimiz Ağustos ayından bu yana Nutridigest markası ile İngiltere Tesco’ya müsli çeşitleri ihraç ediyoruz. Son yıllarda, planlı bir biçimde gerçekleştirmeye çalıştığımız yurt dışı satış çalışmalarımız yavaş yavaş sonuç vermeye başladı. Bugüne kadar katıldığımız uluslararası gıda fuarına gönderdiğimiz yeni ürünlerimiz ’gıdanın geleceğine yön veren yenilikçi ürünler’ arasında gösteriliyor. ’Müsli’ gibi Türk beslenme kültürünün bir parçası olmayan bir kategoride Türk markalı bir ürünün, Avrupa’nın en zengin pazarında yerini almasını başarılı bir başlangıç olarak görüyor, bu alandaki yoğun çabamızı sürdürüyoruz.

Tesco raflarına girmeyi nasıl başardınız?

- İngiltere’ye ihracat projesi üzerinde bir yıl çalıştık. Yaptırdığımız pazar araştırması sonucunda çıkan raporda, özellikle diyet ve beslenme uzmanlarının görüşlerinin yer alması, ürünlerin Tesco tarafından kabul görmesini sağladı. Müsli gibi bir ürünü hakettiği fiyatla kendi markamızla Tesco’larda rafa çıkarmayı başarabildik. Daha çok başındayız.

İngiltere’ye ne kadarlık ihracat planlıyorsunuz?

- Üç çeşit müslimiz ’Doğa Nutridigest’ markası ile Tesco’nun 110 mağazasında satılıyor. Raf fiyatı 2.5 İngiliz Sterlini. İlk yüklemeyi geçtiğimiz Ağustos’ta yaptık, 2006 sonuna kadar 85 ton sattık. Gelecek yılki hedefimiz 250 ton. Toplam 1 milyon Euro’luk ihracat hedefliyoruz.

2006’da yüzde 25 büyüdük

Doğa 2006’yı nasıl geçirmişti?

- 2006’da yüzde 25 civarında bir büyüme gerçekleştirdik, bunun yüzde 5-6’sı ihracattan geldi. Perakende zincirlerinin birleşmesinin getirdiği olumsuz etkiler ve artan rekabete karşın satışlarımız arttı. Bunda kuşkusuz bu dönemde pazara dahil olan büyük oyuncuların reklam ve bilinç yaratma gücü ile pazara getirdiği ivmenin de olumlu etkisi mevcut.

Pazara giriş çıkışlar her zaman olabilir

2007’den neler bekliyorsunuz?

- Bitkisel çay pazarı biraz daha büyüyebilir. Markaların sürekliliğine bakmak lazım. Bu işi yapan, bilen ve bu nedenle marka olan firmalar yoluna devam eder. Pazara giriş çıkışlar her zaman olabilir. Pazarın büyüklüğü, büyük harcamaları tatmin eder mi onu bilemiyorum.

Yeni ortaklıklara açık olmak lazım

Satın alma veya birleşmeye nasıl bakıyorsunuz?

- Tabii ki olabilir. Akıllı olmak lazım. Şirketlerin büyümesi artık bu yollardan geçiyor. Şu anda böyle bir süreç yaşamıyoruz. Ama amacımıza uygun bir stratejik işbirliği olursa sinerji yaratır. Yeni ortaklıklara her zaman açık olmak lazım.

Doğa Sherbet’e yenilikçi ürün ödülü

Paris’te Sial Gıda Fuarı’nda yenilikçi ürün kategorisinde geçen yıl ödül alan Sherbet, bitkisel çay ve meyve suyu karışımından oluşan sıvı konsantre bir içecek. 35 gramlık poşetlerde satılıyor. Sıcak ya da soğuk olarak tüketilebiliyor. Su ve buzla ya da maden suyuyla birleşerek, yoğurda karıştırılarak da tüketilebiliyor. Doğa Sherbet’in mate&nar, kuşburnu&elma, yeşil çay&zencefil olmak üzere üç çeşidi bulunuyor.

FERYAL MENEMENLİ

Doğa Bitkisel Ürünler Sanayi ve Ticaret’in kurucusu ve Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Feryal Menemenli, Ankara doğumlu. Üsküdar Amerikan Kız Lisesi’nden sonra 1977’de Boğaziçi Üniversitesi Temel Bilimler Fakültesi Kimya Bölümü’nden mezun oldu. Aynı bölümde master yaptıktan sonra, doktorasını Boğaziçi Üniversitesi Çevre Bilimleri Enstitüsü’nde tamamladı. Eczacıbaşı İlaç Sanayi Araştırma Laboratuvarları’nda antibiyotik üretimi üzerine çeşitli projelerde görev aldı. 1989’da Doğa Bitkisel Ürünler’i kurdu. 2003’de Birleşmiş Milletler (BM) Avrupa Ekonomik Komisyonu tarafından ’En Başarılı Kadın Girişimci’ seçildi. Ardından BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) ’Özel Sektör’ kategorisi ödülüne layık görüldü.