Nurtenin konukları

Nurten ERK

Bisküvinin duayeni makarnacı oldu

30 yıl aralıksız Eti Grubu'nda çalışan Yener Büyükerşen, bisküvi sektöründen makarna sektörüne transfer oldu. Büyükerşen, makarna üreticisi Oba Şirketler Grubu'na Genel Koordinatör oldu. Büyükerşen, Oba'da ilk hedeflerinden birinin Çin pazarına girmek olduğunu söyledi.

GAZİANTEPLİ makarna üreticisi Oba, gözünü Çin pazarına dikti. 1998 yılında özellikle gıda sektöründe yeni yatırımlara hazırlanan Oba Şirketler Grubu'nun Genel Koordinatörlüğü'nü, Aralık ayı başından itibaren Yener Büyükerşen üstlendi. Yaklaşık 30 yıl Eskişehirli Eti Grubu'nda üst düzey yöneticilik yapan Yener Büyükerşen, Çin ve İtalya pazarına girmek için hazırlandıklarını söyledi. Oba Şirketler Grubu Genel Koordinatörü Yener Büyükerşen, bisküviden makarna sektörüne henüz yeni geçmesine rağmen Türk makarnasının geleceğinden endişe duyuyor. Büyükerşen'le Oba'nın hedeflerini ve makarna sektörünün için de bulunduğu durumu konuştuk.

Oba Grubu'na neden geçtiniz?

- Eti'de 30 yıl hizmet verdim. Satış elemanlığından grup başkan yardımcılığına yükseldim. Aynı sektörde bu kadar uzun süre kalan ender yöneticilerden biriyim. Ayrıldıktan sonra emekli hayatı yaşamayı düşünüyordum. Ama daha Eti'den ayrılmamın ilk haftasında değişik şirketlerden iş teklifleri geldi. Bunların ikisi bisküvide Eti'nin rakibi olan firmalardı. İş etiği nedeniyle kabul etmedim. Ve bir aile şirketi olan Oba Şirketler Grubu'nu seçtim. Bu seçimimde Oba'nın genç patronu Ali Hakan Öztahtacı'nın insanı en büyük sermaye olarak görmesi etkili oldu.

Oba'nın sektördeki konumu nedir?

- Yıllık 90 bin ton üretim kapasitesiyle sektörün liderleri arasında.

İhracatta hangi ülkelere ağırlık vereceksiniz?

- Şu anda üretimimizin yüzde 10-12'sini ihrac ediyoruz. Hedefimiz, yüzde 30-35'ini ihrac edebilmek. 98 ihracat hedefimiz 20 milyon dolar. Oba'yı dünyanın en çok makarna tüketen, üreten ve pazarlayan ülkesi olan İtalya'da yedirebilmek istiyorum. Bir diğer hedefim de Oba'nın üretiminin yüzde 10'unu Çin'e gönderebilmek.

Türkiye'nin makarna üretim kapasitesi nedir?

- Türkiye'de 30'a yakın makarna fabrikası ve toplam 750 ton üretim kapasitesi var. Buna karşılık iç tüketim 350 bin ton civarında. Kurulu fabrikalar da yüzde 50-70 kapasiteyle çalışıyor. Buna rağmen her yıl yeni yatırımlara teşvik veriliyor. Üstelik üretim ve ihracat da sorunlar var.

Üretimde ne gibi sorunlar var?

- Gerek kaliteli buğday üretimi, gerekse makarnanın pazarlamasında büyük sorunlar var. Bugün dünyada makarna üretiminde İtalyanlar'ın tek rakibi Türkler. Ama İtalyanlar her türlü desteği alıyor. Türkiye'de ise ekim alanları giderek daralıyor. Geçmişte buğday üretiminin yüzde 35'i makarnalık olurken, şimdi bu oran yüzde 10'a düşmüş durumda. Türkiye'de makarnalık buğday üretimi yok olma tehlikesiyle karşı karşıya.

Neden?

- Güneydoğu Anadolu Bölgesi durum buğdayında, yani kaliteli makarnalık buğday üretiminin merkezi. GAP projesiyle geniş bir tarım alanı oluşuyor. Ama bu geniş tarım alanı içinde makarnalık buğdayla ilgili ayrı bir proje hazırlanmazsa, kaliteli buğday üretimi yok olacak. Çünkü kaliteli makarnalık buğday üretimi fazla sulama istemiyor.

İhracatta ne gibi sorunlar yaşanıyor?

- Türkiye, pazar sorunları nedeniyle, makarna ihracatında istediği noktaya ulaşamıyor. Üretim ve ihracatta yaşanan sıkıntıların ortadan kaldırılması durumunda Türkiye'nin, makarna ihracat kapasitesi 250-300 bin tona ulaşabilir. Böylece Türkiye dünyanın en büyük ihracatçısı konumuna gelebilir. Türk makarnası, en büyük pazarı olan ABD pazarını antidamping vergileri yüzünden kaybetti. İkinci önemli pazar olan AB pazarında da yüksek oranlı vergi uygulaması sonucu ihracat sıkıntıya girdi. Türk makarnası, dünyanın en kaliteli makarnaları arasında yer almasına karşın, tanıtım ve imaj sorunları nedeniyle de ihracatta istenilen düzeye erişemedi.

Oba da bisküvi ve çikolataya giriyor

Yeni yatırımlarınız olacak mı?

- Oba, Gaziantep'te olması nedeniyle iç piyasa ve dünyaya fazla açılamamış. Bu nedenle merkezi İstanbul'a taşıdık. Gaziantep'te Üçüncü Organize Sanayi Bölgesi'nde bir gıda kompleksi kuracağız. Ürün çeşitlemesine gideceğiz. 1998'in ikinci yarısından sonra, bisküvi, soslu makarna, çikolata ve dondurulmuş gıda gibi farklı ürünler üretmeyi planlıyoruz.

Bu yatırımlarda yabancı ortaklar gündeme gelecek mi?

- Evet, bisküvi, soslu makarna, çikolata ve dondurulmuş gıda konularında İtalyan, Fransız ve Alman firmalarından gelen ortaklık tekliflerini değerlendiriyoruz. Oba Makarna'yı bir İtalyan makarna üreticisiyle evlendirmek için de görüşmelerimiz sürüyor.

YENER BÜYÜKERŞEN

1943 Eskişehir doğumlu Yener Büyükerşen, iş hayatına 1967 yılında Eti Gıda Sanayi ve Ticaret'de satış elemanı olarak başladı. 1970 yılında Bursa Bölge Müdürlüğü, 1980'de Pazarlama Koordinatörlüğü, 1985'de Eti Pazarlama ve Sanayi Genel Müdürlüğü görevlerine getirildi. 1992-1997 yılları arasında ise Eti Şirketler Grubu Başkan Yardımcılığı yaptı. Büyükerşen, Aralık ayı başından itibaren de Gaziantepli Oba Şirketler Grubu'na Genel Koordinatör olarak geçti. Ağırlıklı olarak makarna sanayiinde faaliyet gösteren Oba Grubu'nda yedi şirket bulunuyor. 30 yıldır sektörde aralıksız çalışan Büyükerşen aynı zamanda, Gıda Toptancıları Derneği (GİMDER) tarafından ‘‘Sektör duayeni’’ plaketiyle de ödüllendirildi.