Nabucco sonrası Putin ve dosyası

Sürprizler, ani tırmanışlar, beklenmedik fırsatlar, habersiz bastıran çöküntüler birbirini izleyecek. Bugüne kadar olduğu gibi.

Hiçbir konu tek başına ele alınamayacak. GerçeÄŸi anlamak için ona kuyrukları deÄŸen yüzlerce unsuru da hesaba katmak gerekecek. Â

Rusya Başbakanı Putin Perşembe günü Türkiye’ye yapacağı bir günlük ziyaretin perde arkasını araştırırken bunları düşündüm.

Önce ziyaret tarihini belirlemenin kolay olmadığını söyleyeyim.Â

Putin’in koşulları vardı.

Nükleer santral ihalesi sonuçlandırılmadan Rusya Başbakanı’nın Türkiye’ye gelmeyeceği duyurulmuştu.

Türkiye de, ihaleye katılan Rus firmalarının fiyat kırmasını istiyordu.

Sürece henüz son nokta konmadı. Ama herhalde taşlar yerine oturmaya başladı ki Putin de Türkiye’ye gelmeye karar verdi.

Tahmin edileceÄŸi gibi Putin’in bir günlük ziyareti sırasında bu konu gündemin önemli maddeleri arasında.Â

Türkiye’nin enerji piyasasında Nabucco ile tehdit algılayan Rusya, nükleerdeki rolüyle yerini saÄŸlamlaÅŸtırıyor.Â

* * *

GÃœNDEMDE enerji ile ilgili baÅŸka konular da var.

Mavi Akım’dan geçen Rus doÄŸal gazının kapasitesini artıracak olan Mavi Akım-2 boru hattı ve Rus petrolünü Samsun’dan Ceyhan’a taşıyacak olan boru hattı projesi.Â

Ayrıca Nabucco’ya katılma davetini kabul etmeyen Rusya, Türkiye’yi Güney Akım projesinde de görmek istiyor.Â

Türkiye istese de istemese de enerji rekabetinin stratejik merkezlerinden biri. Güç dengesini belirleyici konuma sahip. Türkiye’yi arkasına alan, bu pazardaki gücünü ve siyasi etkisini artıracağını biliyor.

İşte bu yüzden Türkiye sürprizlerle dolu bir ülke. Herhangi bir konuda çözüm umudu doğduğu anda, nereden geldiğini anlayamadığınız bir rüzgarla bir bakmışsınız ortalık karışmış.   

* * *

BU ziyaretin gündeminde enerji dışında da çeşitli konular var. Örneğin Rusya ile ticarette ortaya çıkan pürüzler. Gümrük sorunu, Cumhurbaşkanı Gül’ün ziyaretinde ele alınmasına rağmen hâlâ çözülebilmiş değil. Buna bir de orta ve küçük ölçekli Türk tüccarlarının iş yaptığı Çerkizovski Pazarı operasyonu eklendi. Bu pazarda yabancı malların kaçak olduğu iddiası ile yürütülen soruşturma yüzünden mallara el konduğu için çok sayıda Türk iş adamı zor durumda kaldı.

Güvenlik konusunda da işbirliği var. Bu sadece Çeçenlerin Türkiye’deki faaliyeti ile PKK’nın Rusya’daki varlığına karşı işbirliğini kapsamıyor.

Kafkasya’daki geliÅŸmelerde de iÅŸbirliÄŸini zorluyor. Â

Örneğin Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı, Gürcistan’ı Güney Osetya’yı rahat bırakmazsa askeri müdahale ile tehdit etti.

Putin’in Türkiye ziyaretinden sadece bir hafta önce yapılan bu açıklama ve bölgenin gerginleÅŸmesi Kafkasya Paktı giriÅŸimi sahibi olarak bu ziyarette gündeme gelmeyecek mi?   Â

* * *

TÃœRKÄ°YE iÅŸte böyle bir ülke enerji rekabetinin tam ortasında, farklı çıkarların en ilgisiz konuları bile birbirine deÄŸer hale getirdiÄŸi bir coÄŸrafyada.Â

Nabucco anlaÅŸmasının ardına denk gelen Putin ziyaretinin gündemine bakmak yeter.   Â

Ama bir gerçek daha var. Zorluklar büyüdükçe fırsatlar da büyüyor. Çıkarların çatıştığı noktaları, uzlaşma platformu haline dönüştürmek zor olsa da, başarmak Türkiye için büyük fırsatlar anlamına geliyor.