Sigaranın 'light'ı da kanser yapıyor

Sigaranın kansere yol açtığı, birçok kanser türünde rol oynadığı, yapılan araştırmalarla kanıtlandı. Ancak sigaranın akciğer kanseri için önemi daha da büyük. Araştırmalar, akciğer kanserinin yüzde 85 nedeninin sigara olduğunu ortaya koyuyor. Erkeklerde kanser ölümleri arasında birinci sırada gelen akciğer kanseri, kadınlarda da artış gösteriyor. Nedeni, kadınlarda da sigara içiminin artması.Sigara faktörü500 doktorun katılımıyla (25-28 Kasım tarihleri arasında) yapılan Ulusal 1. Akciğer Kanseri Kongresi'nde de üzerinde önemle durulan konulardan biri 'akciğer kanserinin sıklığı ve sigara faktörü'ydü. Kongre Başkanı Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Atila Akkoçlu'yla akciğer kanserini, sigarayla ilişkisini ve yol açtığı sorunları konuştuk.Akciğer kanseri artıyor mu?Gelişmiş ülkelerde azalma eğiliminde. Ama ülkemizde hâlâ akciğer kanserini oldukça sık görüyoruz. Tüm dünyanın sorunu ise, kadınlarda son 5 yıldır hastalığın daha sık görülmesi.Görülme sıklığı nedir?2 - 3 paketin üzerinde sigara içmek riski katlayarak artırıyor. Türkiye'de bir yılda görülen yeni akciğer kanseri vaka sayısının en az 10 bin olduğu tahmin ediliyor. 50-60 yaşları, hastalığın en sık görüldüğü yaşlar. 40 yaşın altında görülme sıklığı yüzde 5-10 civarında.Sigara, kanser riskini ne kadar artırıyor?Türkiye'de nüfusun yüzde 40'ı sigara içicisi. Erkeklerin yüzde 60'ı, kadınların yüzde 30'u sigara içiyor. 30'lu yıllardan günümüze, sigara içiciliği konusunda kadınlarda erkeklere göre 4-8 kat fazla olmak üzere bir artış söz konusu. 20 yıl boyunca, günde bir paket sigara içenleri risk grubu olarak kabul ediyoruz. Sigara içenlerde, içmeyenlere göre akciğer kanserinden ölüm riski 8-20 kat fazla.Bırakanlarda risk azalıyor mu?Önceden sigara içenlerde kanser riski, sigarayı bıraktıktan sonraki 15 yıl içinde azalıyor.Kanser tipi değiştiLight sigaralar da aynı etkiye mi sahip?Akciğer kanserleri, eskiden akciğerin merkezi bölgelerindeyken son yıllarda daha çok çevresel kısımlarında yerleşmeye başladı. Eskiden az görülen 'adenokanser' dediğimiz akciğer kanseri, bu düşük katranlı sigaralar gündeme geldiğinden beri artan bir eğilimde. Son yıllarda niye arttı diye baktığımızda, sigaradaki bu değişim sonucu yani light sigaraları daha derin içine çekip alınan kanserojen maddelerin akciğerin daha uç kısımlarına ulaşmasıyla orada kanser meydana geldiğini gördük. Bu tiplerin tedavisi de daha zor.Light sigaraların kanseri artırdığını söyleyebilir miyiz?Evet. Çünkü derin içe çekme her şeyin başı. Kişiler daha derin içine çektiği gibi light sigaraları daha çok tüketmeye başladılar. Dolayısıyla akciğer kanserinin bu faktörlere bağlı olarak arttığı ifade ediliyor.Peki pipo, puro içimi?Sigara kadar olmasa da yine akciğer kanseri açısından riskli.Diğer risk faktörleri nelerdir?Mesleki faktörler, kanserojen maddelerle ilgilenmek bununla ilgili meslek kolları, nikel, krom, radon, asbest gibi maddelerin endüstride kullanıldığı mesleklerde çalışmak. Çevresel faktörlerden, atmosfer kirliliği yaratacak gazlar ve kalıtsal faktörler ailevi kanser öyküsü olanları da yüksek risk grubuna koyuyoruz. Egzoz gazı veya fren balatalarından asbestin çevreye salınımı gibi birtakım hava kirliliği yapacak özellikle kış aylarındaki toksik gazlar, karbonmonoksit risk yaratıyor.Belirtileri çok çeşitliAnkara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Anabilim Dalı'ndan Prof. Dr. Hadi Akay, alarm semptomları denilen belirtiler hasta tarafından fark edilirse tedavinin kolay olduğunu belirtiyor. Akay, akciğer kanserinin, öksürüğün karakterinin değişmesinden balgam çıkarmaya, kan tükürmeye, nefes darlığından çabuk yorulmaya, ellerde çomaklaşmaya kadar çeşitli belirtiler verdiğini bazen de hiçbir belirti vermeden teşhis edilebildiğini söyledi. Hazırlayan: Ayşegül Aydoğan