Üzeri gerçek elmaslarla kaplanıyor! Kilosu ise 15 bin dolardan satılıyor

İlk olarak 2005 yılında Hindistan'da kutlanan Uluslararası Çay Günü, zamanla çayın en fazla tüketildiği ülkelere de yayıldı. Çay denince akıllara ilk gelen ülkelerden biri de Türkiye olduğu için biz de 15 Aralık’ı çaya ayırdık. İşte çayla ilgili ilginç bilgiler…

Çay, ilk olarak milattan önce 2737’de, Çin topraklarında ortaya çıkıyor. Bir rivayete göre, o tarihlerde elinde sıcak su dolu kase ile bir ağacın altına oturan İmparator Şen-Nung'un kasesine kazara birkaç çay yaprağı düşer. Bu yapraklar da suya tat ve renk verir ve bu da imparatorun hoşuna gider. Daha sonra Şen-Nung, çaydan şifa bulunca ilaç niyetine kullanılmaya başlanır. Tedavi için kullanılan çay, ticaretin gelişmesiyle önemli bir ticari unsura dönüşür.

Sonraki yüzyıllarda Japon rahipler, Çin kültürünü araştırmak için ülkeye gelir. Burada çay ile ilk defa karşılaşan rahipler, giderlerken ülkerine bu güzel bitkiyi de götürürler. Böylece çay, Japonya'ya da gelir ve halk tarafından oldukça beğenilir. Öyle ki, önemli günlerde çay seremonisi bile düzenlenir.

Zamanla da Japonya'dan Asya ve Avrupa'ya yayılan çay, günümüzde ise sudan sonra en fazla tüketilen ikinci içecek durumdadır.

Dünya genelinde yıllık çay tüketimi 4 milyon tondan fazla. Peki kişi başına en fazla çay nerede tüketiliyor dersiniz? Tabii ki Türkiye’de!

Dünya Çay Komitesi’nin raporuna göre, Türkiye’de kişi başı yıllık çay tüketimi 3,5 kilogram. 1 kilogram çay yaprağından yaklaşık 200 bardak çay çıktığını göz önünde bulundurduğunuzda, yılda 700 bardak çay içtiğimizi söyleyebiliriz.

Çayın en çok tüketildiği ülke ise Çin. Toplam 2,270 milyon ton çay tüketilen Çin'de, kişi başı tüketim ise 750 gramdan fazla. Dünya ortalaması ise yine kişi başı 500 gramın üzerinde.

Dünyada tüketilen tüm çayların yaklaşık yüzde 75’ini siyah çay oluşturuyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkerinde en çok siyah çay tüketilirken, Çin'de yeşil çay üstünlüğünü koruyor. Çay tüketiminin sınırlı olduğu Avrupa ve Amerika ülkelerinde daha çok bitki çayları tercih ediliyor.

Peki ya üretim? Türkiye bu alanda da söz sahibi ülkelerden. Yılda 260 bin ton çay üretilen ülkemiz, çay üreticisi ülkeler arasında beşinci sırada yer alıyor.

Türkiye’de çay üretimine değinmişken, bitkisini 1920'li yılların başında Türkiye'ye getiren ve çay tarımını başlatan Ziraat Mühendisi Zihni Derin'i anmamak olmaz.

Dünya'da 1500'dan fazla çay türü bulunuyor. Fakat bunların beş ana kategoriye ayrıldığını belirtelim: Siyah çay, beyaz çay, yeşil çay, oolong ve pu-erh. Bu beş çay, Latince'de Camelia sinesis olarak adlandırılan bitkiden üretiliyor. Çay yaprakları farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek farklı çeşitler elde ediliyor.

Çayın tohumdan başlayan yetişme serüveni 4-12 yıl sürüyor. İlk hasat, gelişim aşamasında yani üçüncü yılda yapılıyor. Hasatta tam verim ise 12'nci yılda başlıyor. Eğer çay bitkisinin yaprakları hasat edilmezse 16 metreye kadar uzayarak bir ağaca dönüşebiliyor. Fakat, genel olarak bel yüksekliğine ulaştığında budanıyor.

Çayın en'lerine göz atacak olursak... Da Hong Pao adlı bir Çin çayı dünyanın en pahalı çayı. Kökeni Ming Hanedanı'na dayanan bu değerli çayın kilosu 1 milyon 200 bin dolardan satılıyor. Demlenme aşamaları sır gibi saklanan bu çay, Çin hükümeti tarafından milli servet ilan edildi.

En pahalı poşet çay ise bir markanın elmas çay poşeti. Markanın 75'inci yılına özel olarak üretilen çayın poşeti 15 bin dolar. Çünkü, üzeri gerçekten elmasla kaplı.

Hazır poşet çay demişken nasıl ortaya çıktığına değinmeden olmaz! Poşet çayın ilk defa 1908 yılında New York'lu çay tüccarı Thomas Sullivan tarafından ortaya çıkarıldığı düşünülüyor. Hikayeye göre, müşterilerine denemeleri için küçük çay paketleri yollamak istiyor. Bu yüzden de çayları, küçük ipek keselere koymanın uygun olacağını düşünüyor. Müşterileri de çayı kesesi ile doğrudan sıcak suya atıyor. Böylece poşet çay fikri de doğmuş oluyor.

Poşet çayın yanı sıra buzlu çayında ABD'de doğduğunu söyleyebiliriz. Her ne kadar buzlu çayın 1904 yılında İngiliz Richard Blechynden’ın icat ettiği düşünülse de gerçek öyle değil. 1877 yılında yayımlanan Housekeeping in Old Virginia dergisinde, bir buzlu çay tarifi bulunmakta.

Hakkında farklı hikayeler olan bergamotlu çayın ortaya çıkışı ise 1800'lü yıllara dayanıyor. Bu çayın İkinci Grey Dükü Charles'a, Doğu Hindistan'ın çay ithalatı üzerindeki tekelini kırdığı için hediye edildiğini ifade eden de var, gemilere hatalı yükleme sonucu yanlışlıkla ortaya çıktığını iddia eden de. Hatta bir Çinlinin hayatını kurtardığı için Dük'e hediye edildiğini söyleyen bile var. 1830-1834 yılları arasında İngiltere Başbakanı olan İkinci Grey Dükü Charles'ın adını taşıyan bergamotlu çay bugün dünya genelinde "Earl Grey" olarak tanınıyor.

Afganistan ve İran, çayı milli içecekleri olarak görüyor. Yeşil çay susuzluğu giderirken, siyah çay ise sıcak içecek olarak tüketiliyor. Her ikisi de bol şekerli hazırlanıyor. Tibet'te ise tahta yayıklarda tereyağı ile çalkalanarak hazırlanan çay, süt ya da suyla uzun bir süre demleniyor.

Hindistan'daki yerel çaylar ise oldukça yoğun bir aromaya sahip. Bol şeker, tarçın ve süt gibi ilave malzemelerle hazırlanıyor.

Kuzey Afrika ülkelerinde ise bol şeker ve nane ile ikram ediliyor.

Siyah çaya, Çin'de "kırmızı çay" deniyor. Çünkü, Çinliler çayın kurutulmuş yaprak haline göre değil demlendikten sonraki haline göre adlandırıyor. Çin'de çay ikram edilen misafir, parmaklarını masaya 2-3 defa vurarak teşekkür ediyor. Japonya'da da çay önemli bir yere sahip ve en çok tercih edilen yeşil çay, hafif ve yumuşak kıvamda tüketiliyor.

Dünyanın en büyük çay tüketen ülkelerinden biri olan İngiltere'de çay, her daim bu kadar popüler değildi. İlk olarak kaçak yollardan İngiltere'ye giren çay, sadece erkeklerin girmesine izin verilen kahve dükkanlarında el altından satılıyordu. 18'inci yüzyılın sonlarına doğru tutulan çay, süt ve şekerle lezzetlendirerek tadındaki burukluğu azaltıyorlar. Meşhur 5 çayı konsepti de tabii ki İngilizlere ait.

İçerisinde kafein, teofilin, tein ve çeşitli antioksidanlar bulun çay, doğal bir kaynak. Yine içinde bulunan mineraller açısından diş sağlığı ve kemiğe de faydalı. Ayrıca çayda bulunan tanik asidin siğillere iyi gelen bir etkisinin olduğu da ifade ediliyor.