Dünyanın en iyilerini seçtiler! Türkiye'den listeye sadece o girdi...

İtalya'nın Sardinya adasının mutfağı, ülkenin geri kalanından oldukça farklı. Sardinya'nın en benzersiz tatlarından biri de "carta de musica" yani "nota kağıdı" diye de anılan bu ekmekler. Bildiğimiz balon ekmek gibi pişirilen pane carasau, ardından enine ikiye kesiliyor ve daha da inceltiliyor. Bu katmanlar bir kez daha fırınlanıyor ve uzun süre dayanacak şekilde kurutuluyor.

Sırbistan'ın bu nefis mısır ekmekleri, özellikle et yemeklerinin yanında çok iyi gidiyor. Aile yemekleri için yapılan ve fırından çıkar çıkmaz sıcak servis edilen proja'ların üzerine tuzlu kaymak peyniri de serpiştiriliyor.

Güney Kore mutfağına ait bu ekmekler için sürprizi içinde desek yanlış olmaz. Zira her bir dilimin içinden bir adet pişmiş yumurta çıkıyor. Zaten gyeran-ppang'ın kelime anlamı da yumurtalı ekmek. Sıcak bir kahvaltı seçeneği olmasının yanı sıra günün her saati atıştırmalık olarak da tüketilen bu ekmekler, ülkenin uzun kışlarında sıcak bir seçenek arayanların gözdesi.

İngilizlerin bu delikli ekmeği, özellikle sıcakken reçel, tereyağı ya da kaymakla birlikte tüketildiğinde tadına doyulmaz bir hal alıyor. Yağlı bir sacın üzerine yerleştirilmiş halka şeklindeki kalıplarda pişirilen crumpet'lar, çoğu zaman tüketilmeden önce ortadan ikiye bölünüyor ve yeniden kızartılıyor.

Pirinç unu ve Hindistan cevizi sütünden elde edilen mayalı hamur, çukur tavalara incecik dökülüyor ve kase şeklindeki bu ekmekler elde ediliyor. Özellikle sıcakken lezzetine doyum olmayan appam'lar, Sri Lanka'nın başkenti Colombo'nun en sevilen sokak lezzetlerinden. Appam'ın üzerine Hindistan cevizli sambal, tavuklu köri ya da yumurta ekleniyor.

Sorgum unundan elde edilen kisra'nın hamuru bir gece boyunca fermente edildiği için hafif ekşimsi bir lezzeti var. Krep gibi görünen bu ekmekleri yapmak tecrübe ve sabır istiyor. Etiyopya'nın injera'sı gibi kisra da hem ekmek hem de çatal kaşık olarak kullanılıyor.

Ticari mayalar ortaya çıkmadan önce fırıncılar bira mayası kullanıyordu. İsveç dilinde vörtlimpa diye adlandırılan bu ekmekler de bu geleneğin bir ürünü. Ancak günümüzde çavdardan yapılan bu ekmek, ekşiliğini mayasından değil içine eklenen portakal suyundan alıyor.

"Biscuit" İngiliz İngilizcesinde bildiğimiz bisküvilere işaret ederken, Amerikalılar için bu yumuşak ve kabarık ekmekler akla geliyor. Özellikle ülkenin güney kesimlerinin mutfağında çok önemli bir yeri olan biscuit'ler, pazar yemeklerinin olmazsa olmazı. Her yerde karışınıza çıkabilecek biscuit, et suyu sosu ya da tereyağına bulanarak tüketiliyor.

Ermenistan'ın UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesinde bulunan ekmeği lavaşın ne olduğunu tarif etmek için çok fazla söze gerek yok. Kadınların el birliğiyle kenarlarından çeke çeke büyüttüğü lavaşlar, koni şeklindeki toprak fırınlarda pişiriliyor.

Tandır fırınlarında pişen bu ekmekler, üzeri helezonlar ve damgalarla bezenmiş hamurlar aslında. Ülkenin Semerkant, Taşkent gibi şehirlerinde farklı reçetelerle yapılan non'lar fırından sıcak sıcak çıkar çıkmaz, bisikletli satıcıların arkalarına yükleniyor ve pazarlara ya da kafelere gönderiliyor.

Venezüelalı arepa ustaları (bir başka deyişle areperos'lar) mısır unundan hamur toplarını kızgın sacların üzerinde pişirerek dışı çıtır içi yumuşak bir kıvam elde ediyor. Avrupalıların gelişinden önce bile Venezüela ve çevre ülkelerin mutfağının bir parçası olan arepa'lar kahvaltıda tereyağıyla tüketildiği gibi tuzlu iç harçlarıyla doldurulduğunda tek başına bir yemek de olabiliyor.

Ortadoğu'nun birçok yerinde böyle pide türü ekmekler bulmak mümkün, ancak Yemen'in Yahudi toplumuna ait malawach için incecik açılıp tereyağıyla yağlanan hamur, katlanıp yuvarlak yapıldıktan sonra yeniden açılıyor. Böylece hamurun her yerinde kılcal tereyağı damarları oluşuyor. Ardından sıcak tavada pişirilen hamurların üzerine son olarak susam ya da çörekotu tanecikleri serpiliyor.

Komşumuz Gürcistan'ın haçapuri'sini yumurtalı ve peynirli pide olarak özetlemek mümkün. Taze imeruli ve sulguni peynirleriyle yapılan haçapuri, Gürcistan'ın en sevilen lezzetlerinden. UNESCO Somut Olmayan Kültür Mirası listesinde de bulunan haçapuri, ülkenin ekonomik seviyesinin bir ölçütü olarak Haçapuri Endeksi'ne de kaynaklık ediyor.

Ve geldik CNN Travel'ın listesine giren Türk lezzetine... Tabii ki simitten bahsediyoruz. Lezzetini fırınlanmadan önce içine batırıldığı şekerli ya da pekmezli sudan alan simit, sadece kahvaltıların değil, acıktığımız her anın vazgeçilmezi.