SABAH erkenden, Kerkük'e gitmek üzere Bağdat'tan bindiğim otobüste tanıdık bir sima gördüm. Peter Arnett.
Dünya Bağdat'a düşen ilk bombaların haberini ondan duymuş, ilk görüntüleri CNN'de O'nunla izlemiştik. Meğer, savaşın başladığı gece, biz bombaları görmemişiz, radyodan gelen yayınlarla kuvvetlendirilen sesler eşliğinde verilen haberler sayesinde gördüğümüzü zannetmişiz.
‘‘Siz, Amerikan bombalarını gördüğünüzü zannettiniz. Ama görmediniz. Çünkü ilk gün görüntü gönderememiştik. Kameraya aldık, ama hatlar çalışmadı. Ertesi gün Amman üzerinden gönderdik ilk kasetleri’’ böyle diyor Peter Arnett.
12 yıl önceydi ve tüm dünya CNN'in karşısında, Peter Arnett'in El Raşit Oteli'nin tepesinden verdiği haberleri izliyordu.
Arnett ile Kerkük yolculuğundan sonra, eski günleri konuşmak gelecekle ilgili yorumlarını öğrenmek üzere El Raşit Otel'de buluştuk.
* * *
El REŞİT Oteli, Bağdat'ın tek lüksü. Yabancı ziyaretçiler, diplomatlar ve üst düzey devlet memurları burada buluşuyor. Kapının önündeki son model otomobiller, caddelerdeki kaportası paslı, kapıları iyi kapanmayan, vitesi tekleyen, frenleri tutmayan ambargo kurbanı otomobillerle çarpıcı bir farklılık yaratıyor.
Körfez Savaşı'nda yabancı basının üssü haline gelen El Raşit Oteli'nin girişinde, baba Bush'un mermer zemin üzerindeki çirkin bir tasviri hálá duruyor. Peter Arnett ile tam bu noktada durmak, zaman tünelinde Körfez Savaşı'na yolculuk gibi. Belki de savaş hiç bitmedi.
Körfez Savaşı sırasında verdiği haberler nedeniyle Pentagon'un sağ kanadı tarafından yeterince vatansever olmamakla eleştirilen Peter Arnett, CNN ile yine Pentagon kaynaklı bir müdahale sonucu yollarını ayırmıştı. Deneyimli gazeteci, şimdi bir Amerikan televizyon kanalı için Körfez Savaşı'nın başladığı günlere ilişkin belgesel hazırlıyor. Ama ABD'nin saldırması halinde yeniden Irak'ta olmak üzere alt yapı çalışmalarını da sürdürüyor.
ARNETT'e göre, savaş kaçınılmaz. Bush'un, ‘‘Saddam rejimi değişecek’’ açıklaması BM denetçileri Irak'a geri dönse bile, Washington'un artık düğmeye bastığını gösteriyor.
Washington'daki çeşitli senaryolardan söz ediyor Arnett, Musul ve Kerkük'e yığılacak geniş bir Amerikan gücünün Bağdat'ı kuşatması bunlardan biri. Etkili çevrelerde tartışıldığı anlaşılan bütün senaryolarda, Körfez Savaşı'nda ağırlıkta olmayan ortak bir nokta bulunuyor. Kara harekatı. Nereden bakarsanız bakın, Türkiye her resimde yer alıyor.
Diyelim Saddam rejimi devrildi, ya sonra? Uzun bir süredir Irak'a gidip gelen, bu bölgeyi iyi tanıyan Arnett, ‘‘belirsizlik’’ diyor.
* * *
ASHWAK El Kahchy, genç bir ressam. Bağdat kadınlarını çiziyor.
‘‘Bekleyiş, umut, kızgınlığı en iyi öyle dile getiriyorum. Üstelik, en büyük acıyı Irak'ın kadınları çekiyor’’ diyor. Irak, sanatıyla, sanatçısıyla direniyor.
Savaştan bu yana ambargolar altında geçen 12 yıl, orta sınıfı yok etmiş.
Bir ilkokul müdüründen, maaşını öğreniyorum. 6 dolar. Bir kilo kaliteli Basra pirinci 2 dolara yakın. Özel sektör zayıf. İstihdam yok. Herkes devlete çalışıyor, devletten para alıyor. Bu yaşam savaşında Saddam'ın siyasal hegemonyası pekişiyor. Ama kimse Amerika gelse de kurtulsak demiyor.