Konuşan haritada çıldırtan merak

Hepsi aynı konunun peşinde. Bilgi, Nabucco bilgisi. Nabucco, Şah Deniz’den başlayarak Viyana’ya kadar uzanan doğal gaz boru hattı. Yabancı ülkeler bu boru hattına ilişkin her türlü bilginin peşinde. Soğuktan gelen casus filmi solda sıfır kalıyor.

Nabucco üzerinde hepsi şu sıralarda satranç oynuyor.

İLK AKIŞ 2014’TE

Son yıllarda her kış, özellikle aralık sonu, ocak başında, Avrupa aynı tedirginlik içinde. Acaba Rusya ile Ukrayna arasında yine hır çıkar mı, bizim doğal gazımız kesilir mi, kaygısı.

Bunu giderecek çok hayati girişim, Nabucco projesi.

Şah Deniz’den başlayan doğal gaz boru hattı, Türkiye’yi doğudan batıya geçiyor, Bulgaristan, Romanya, Macaristan üzerinden Avusturya’ya uzanıyor. Hattın en uzun bölümü 1558 kilometre ile Türkiye’de.

Boru hattına gaz verecek ülkeler Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan. İran ve Irak ile görüşmeler sürüyor, uzun vadede Mısır ve öteki çevre ülkelerin de aynı hatta gaz vermeleri planlanıyor.

Nabucco görüşmeleri 2002’de başlıyor, halen devam ediyor. Önemli adımlar geride. İlk gaz akışı 2014’te.

İNCE MANEVRALAR

Nabucco ile ilgili bir harita var. Boru hattının nereden başlayıp, nerede bittiğini, nerelerden geçeceğini gösteren renkli bir harita.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler bu haritaya, "konuşan harita" diyor. Doğal gaz satanlara da, doğal gaz satın alanlara da, hayat verecek harita.

Harita konuşuyor. Enerji üzerinden her türlü siyaset o harita yoluyla yürütülüyor. Ülkeler arasında her türlü ilişki o haritadan hareketle, ince manevralara sahne oluyor. Harita sürekli konuşuyor.

KARŞILIKLI KERTERİZ

Konuşan haritayı herkes biliyor. Buna rağmen, Ankara’da büyükelçiler bakanlıklarda cirit atıyor. Neden? Şundan:

Haritaya ilişkin en ince ayrıntıları öğrenmek amacıyla. Boru hattı tam olarak nerelerden geçecek, kim, ne kadar gaz verecek, Türkiye’nin rolü ne olacak, Bakü ve Tahran’dan Kahire ve Şam’a kadar düzenlenen toplantılarda alınan gizli kararlar neler?

Elin oğlu çıldırtan merak içinde. Kim, ne yapıyor, kim, neyi amaçlıyor, herkes birbirini kontrol ediyor. Karşılıklı kerteriz alma vaziyeti. Cirit atan büyükelçiler, tango yapan uzmanlar.

Bu ortamda Türkiye’nin rolü belli. Ucuz doğal gaz elde etmek. Rekabetçi ortamı oluşturmak. Arz güvenliğini sağlamak.

HILLARY’NİN ÇANTASI

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton yarın Türkiye’ye geliyor.

İlk anda herkes Clinton’ın yok İsrail, yok İran, yok Filistin, yok Irak üzerine, daha çok siyaset konuşacağını tahmin ediyor.

Tamam, o konular da var, ama onun asıl derdi, çantasındaki enerji dosyası. Petrol ve doğal gaz ve Nabucco dosyaları.

Türkiye’nin kırk yılı

HER zaman olduğu gibi, gırtlağımıza kadar siyasete battığımız için, çok önemli bir haber gazetelerin ötesinde, berisinde bilemediniz iki-ikibuçuk sütunda kalıyor.

Türkiye’de petrol ve doğal gaz kaynakları bulunuyor.

Doğal gaz rezervi 1.5 trilyon metreküp, petrol rezervi 10 milyar varil.

Enerji tüketimi açısından, bu miktarlar Türkiye’nin kırk yılllık ihtiyacını karşılıyor.

Bu arada Türkiye içinde 2002’de dört bin kilometre olan doğal gaz boru hatları, şu anda onbir bin kilometreye ulaşıyor. Dokuz ile giden doğal gaz şu anda 64 ili kapsıyor.