İspanya ve demokrasinin sınırı

İspanya'da iktidardaki Halk Partisi ile muhalefetteki Sosyalist Parti'ye göre 'Eğer söz konusu parti şiddeti, terörü destekliyorsa' kapatılması demokrasiye aykırı değildir.

Hukuk devletinin refleksi olarak kabul edilmelidir bu karar.

Bask bölgesinin bağımsızlığı için mücadele eden ETA örgütü, kısa süren ateşkes sürecinin geçen yıl bozulmasıyla yeniden terör eylemlerine başladı. Bardağı taşıran son damla ise bu ay başında, 4 Ağustos'ta meydana geldi.

Turistik St. Pola kasabasında bir bombanın patlaması sonucu biri 4 yaşında bir kız çocuğu, iki kişinin hayatını yitirmesi, 34 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan olay büyük tepki uyandırdı. St. Pola'da sokakları dolduran binlerce kişi, 'Şiddeti savunan partiler, yasallığı hak edemezler' yazılı pankartlarla yürüdü.

Ülke terörü lanetlerken, sadece ETA'nın siyasi kolu Batasuna Partisi terörü kınamaya yanaşmadı.

Parti'nin faaliyetlerinin üç yıl süreyle yasaklanması kararına neden olan da işte buydu. Batasuna'nın terörü kınamaması, eylemi kınayamayacak kadar terör örgütüne yakın olduğunun kanıtı kabul edildi.

Terörizmin üzerine gitmeye kararlı olan ve bunun alt yapısını önceden hazırlayan İspanya Başbakanı Aznar'ın aradığı kanıttı bu.

* * *

BATASUNA'nın kapatılma kararı, tamamen yasal. Karar İspanyol Parlamentosu'nun haziran ayında kabul ettiği 'ley de partidos', partiler yasasına dayanıyor.

27 Haziran tarihini taşıyan yeni parti yasasında, terörle doğrudan ilişkisi olan ya da destekleyen partilerin kapatılması öngörülüyor.

Terörü destekleme kavramı o kadar geniş ki takıyyeciliğe hiç mi hiç olanak bırakmıyor.

Yasanın 9. Maddesine göre, bir partinin demokratik ilkeleri ihlal etmesi de kapatılma nedeni olabiliyor. Ayrıca, 'insanların hayatına ya da kişiliklerine yönelik hareketleri doğru bulan, terörist örgüt ya da şahısları destekleyen' partiler de kapatılıyor bu yasaya göre.

Bu kadarla da kalmıyor. Yasaya göre, terör suçuyla hüküm giymiş olan kişilere seçim listelerinde yer vermek, ya da bu kişilerin siyaset sahnesinde etkinliklerini sürdürmelerine yardımcı olmak, gizleyerek siyaset yapmalarına yardımcı olmak, terör örgütleriyle işbirliği yapmak, terörist eylemlerin suç ortağı olmak suç kapsamına giriyor ve bir siyasi partinin kapatılma nedenli sayılıyor.

Eylemlere siyasi destek vermek ya da, terörü önemsememek bile, kapatılmaya yetiyor.

Aznar, parti kapatmakla kalmadı, sert önlemler de aldı.

Batasuna'nın 24 milyon Euro tutarındaki mal varlığına el kondu. Bir badak biranın ücretiyle birlikte müşterilerden 'devrimci vergi' de kesen ETA ile ilişkili barlar, 'herriko tabernas'lar da sıkı takipte. Buralara polis baskınları düzenleniyor.

Baskların, siyasi ve kültürel özerkliklerinin yasal güvence altında olduğu İspanya'da demokrasinin sınırı ayrılıkçılığın başladığı yerde bitiyor.



ÖZÜR

29 Ağustos 2002 tarihli gazetemizin bu köşesinde, Hadi Uluengin'in yazısı yanlışlıkla Ferai Tınç'ın imzasıyla yayınlanmıştır. Düzeltir, yazarlarımız ve okuyucularımızdan özür dileriz.