Türk Hava Yolları’nın filosuna, ilki Haziran ayında katılacak olan "rüya uçak" olarak adlandırılan "Boeing 787-9 Dreamliner"ların uçacağı hatlar da kesinleşmeye başladı. THY, Boeing 787’leri Bali, Washington, Atlanta, Bogota-Panama hatlarına tahsis etti.
#BoeingSunExpress işe tatil bölgelerine uçuşlarla başladı. Frankfurt ve Antalya’yı ana üs olarak seçti. Çok kısa sürede “En iyi Tatil Havayolu” unvanını birçok değerlendirme kuruluşundan aldı. Ama sonra kabına sığmadı. İzmir ve Ankara’yı da üs yaptı. İstanbul’a hiç uçmadı ama pazar payını hızla büyüttü. THY ile Alman Lufthansa ortaklığı olan şirket ülkeler arasında zaman zaman oluşan gerilimlerden etkilenmedi. Profesyonel yöneticiler SunExpress’i hep konumunda korudular.
#SunexpressBüyük uçaklarla yapılacak seferlerin maliyetlerinin yüksekliği bölgesel jetlerin şansını arttırdı. Birçok havayolu bölgesel jet uçaklarına ağırlık vermeye başladı. Ne yazık ki, pazarın iki büyük oyuncusu Airbus’ta Kanada imalatı A2209 ve Brezilyalı uçak imalatçısı Embraer uçaklarının büyük kısmında, Pratt&Whitney’in pazarı alt üst eden sorunlu motorları kullanılıyor. Bu motorlar yüzünden A322-321 ailesinin Neo serisinden çok sayıda uçak hala yerde.
#AirbusDünyanın en önemli hava showlarından birine ev sahipliği yapan İngiltere’deki Farnborough kentindeyim. Farnborough International Airshow 2024’te hiçbir şey yeni değil. Devler şaşırtacak değişimleri ortaya koymuyor. Bu da gelişiyor gibi görünen havacılığın sadece arayüzlerle ilerlediğini gösteriyor. Türkiye ise 16 şirketle katıldığı dev etkinlikte gövde gösterisi yapıyor.
#FarnboroughUçaklardaki GPS sistemleri özellikle İsrail’in yarattığı savaş yüzünden bölgeye yaklaştığında Beyrut Havalimanı’nı gösteriyor. Örneğin Türkiye’nin güneyinde Irak civarına inildiğinde uçağın rotası ne olursa olsun GPS, Beyrut’u işaret ediyor. Tecrübeli pilotlar elbette yanılmıyorlar ama havada ciddi bir GPS sorunu var.
#GPSTürk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, CNN Türk ekranlarında yayınlanan Hakan Çelik ile Hafta Sonu programında soruları yanıtladı. Bolat yaptığı açıklamada THY'ye 1000 kabin memuru ve 900 pilot alınacağını açıkladı. Bunun yanında Bolat 2 yıl içinde tüm THY uçaklarında internetin ücretsiz olacağını söyledi.
#THYTürk Hava Yolları Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, CNN Türk ekranlarında yayınlanan Hakan Çelik ile Hafta Sonu programında soruları yanıtladı. Bolat yaptığı açıklamada THY'ye 1000 kabin memuru ve 900 pilot alınacağını açıkladı. Bunun yanında Bolat 2 yıl içinde tüm THY uçaklarında internetin ücretsiz olacağını söyledi.
#Hakan ÇelikGökyüzünün en yükseklerine çıkabilen dünyanın en yeni iş jetlerinden biri Falcon 6X. Daha kalktıktan birkaç dakika sonra havalimanı altınızda kalıyor. Bir füze gibi kalkıp tırmanıyor. İleri teknolojiler, güçlü motorlar insana güven veriyor. Oturduğunuz koltukta bunu tam olarak hissediyorsunuz. 47-48 bin feet’e çıktığında bile sizi ürkütmüyor. Türbülanslara takılmıyor.
#Falcon 6XTHY Amerika uçuşları için uzun süren çalışmalar yaptı. Sonunda uçulan nokta ve frekans sayısı artırıldı. En önemlisi Amerikalı yolcu değişik promosyonlarla ikna edildi. Türkiye’de konaklamaya gelen Amerikalı yolcu sayısı hızla artıyor. Yönetim kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Ahmet Bolat, önümüzdeki dönem Amerika’da yeni hatlar açılarak sistemin çok daha genişletileceğini söyledi.
#Türk Hava YollarıEskiden uçak alımlarında yapılan off set anlaşmaları tarihe karıştı. THY’nin 20 milyar dolarlık alımı ile Türkiye’de Airbus ve Rolls Rocye’un yatırım yapması ve parça alımı garanti altına alındı. Yani büyük paralar ödeyeceğiz ama aldığımız uçaklar ve uçak motorları Türk Havacılık sanayiine yeni bir kan getirecek, dolaşımı hızlandıracak.
#Türk Hava YollarıTHY’nin 2023 sonunda verdiği toplam 20 milyar dolarlık uçak siparişinin imzaları İstanbul’da atıldı. Anlaşma 150 adet A321neo ve 80 adet A350 kesin uçak siparişini içeriyor. Törende ayrıca 15 yıllık STEP programının da lansmanı yapıldı. Program, Rolls-Roys ve Airbus’ın Türk şirketleriyle üretim hedefli araştırmalar yapmasını içeriyor.
#Türk Hava Yollarıİran'ın İsrail’e İHA saldırısı başlatmasının ardından Tahran Hava Sahası tüm ticari uçuşlara kapatılması nedeniyle Türk Hava Yolları’nın uçağı havadan geri döndü. İstanbul-Meşet, İstanbul-İsfahan ve İstanbul-Şiraz uçuşlarını yapan uçakları ise havada tur atarak geri dönüş için kararı bekliyor. Öte yandan Pegasus Havayolları da İran uçuşlarını iptal etti.
#İranDeprem sonrası pistinde büyük çatlaklar oluşan Hatay Havalimanı geçici olarak kurtarıldı. Ulaştırma Bakanlığı’nca yapılan çalışma kapsamında 140 bin metreküp kazı yapıldı. Yaklaşık 5 bin 500 metreküp beton kırıldı, 5 bin 800 ton çimento enjekte edildi. Amik Gölü üzerine kurulan havalimanı pisti yeniden trafiğe açıldı. Ama yeni pist bittiğinde burası kapanacak. Terminal binası çevresinde iyileştirmeler yapılıyor.
#Hatay HavalimanıEskisi gibi değil. Şartlar değişti. Dünyanın daha fazla uçağa ihtiyacı var. Ama imalatlardaki azalmalar, sefer sayılarındaki artışlar arasında doğru orantı yok. Hızla artan seferler uçakları yoruyor. En kısa sürede bakım yapılmaya çalışılıyor. Hızlı operasyonlar için uçak zorlanıyor. İnişlerdeki yeni pilot hatalarından, üçüncü dünya ülkelerindeki havalimanlarında ay yüzeyi gibi olan pistler uçakları etkiliyor. Hızlı operasyonlar uçakları yoruyor. Daha hızlı büyük bakımlara gidiliyor. Maliyetler de artıyor. Elbette risklerde de artış oluyor.
#A350Uçak imalatlarındaki gecikmeler, parça tedarikçilerinin imalat hızlarına yetişememesi, motor imalatçılarından birindeki ciddi sorunlar hızla büyüyen havayolu şirketlerini zora soktu. Yaz ayları için havayollarının yaptığı planlar şimdiden alt üst oldu. Yeni hatlar açılması da zorlaştı. Hal böyle olunca uçak biletlerinin fiyatlarına zam gelmesi bekleniyor.
#BoeingHavacılıkta bir ülkeden başka bir ülkeye giderken aradaki üçüncü bir ülkeye inişler yapılabilir. Bunun için 5. trafik hakkı gerekir. THY de Avustralya’ya uçarken bu hakkı kullandı. Ben de bu haktan yararlandım. İlk seferine katıldığım Melbourne uçuşunun dönüşünde Singapur’da indim. 7 saat 22 dakika süren Melbourne-Singapur uçuşunda bir ara vermek iyi bir deneyim oldu.
#THYTHY Avusturalya’ya girişi Melbourne’den yaptı. Bu şirketin 6. kıtadaki ilk seferi ama uçuş yaptığı 130’uncu ülke. Singapur duraklı yapılan uçuşta yolculuk süresi toplam 24 saati buldu. İlk uçuş Boeing 777-300ER uçağı ile yapıldı. Uçağımızın 3 kaptan pilotundan ikisi Avusturalya’da doğup büyümüş pilotlardı. İşte Avusturalya uçuşundan notlar...
#THYAlaska Havayolları’nın patlayan kapısı nedeniyle birçok havacılık şirketi, Boeing 737 MAX 9 uçaklarıyla ilgili ‘uçuş iptali’ kararı aldı. Kaza ile birlikte dünya genelinde havayolu şirketlerinde bulunan Boeing’in aynı modelinden 200’den fazla uçak yere indikten sonra tekrar havalanmadı. Dünya genelinde 2 bin sefer iptal edildi. THY de aynı modeldeki 5 uçağının uçuşları için iptal kararı aldı.
#Alaska HavayollarıABD Federal Havacılık Dairesi (FAA), Alaska Havayolları’na ait yolcu uçağının kalkıştan sonra kabin kapısının kopması sonucu, 171 Boeing 737 Max 9 tipi yolcu uçaklarının kullanımını askıya aldığını, bu model uçaklarda inceleme yapılacağını duyurdu.
#ABD Federal Havacılık DairesiCebelitarık İspanya’nın güneyinde Tarık Dağı’nın yanı başında sakin bir yerleşim yeri. Başkenti olacak kadar büyük değil ama merkezinin adı Gibraltar. İki saat havalimanı pistinde geziniyorum. Sakin, gerçekten yavaş bir şehir ya da bölge olan Cebelitarık’ın sessizliğini sadece inip kalkan uçaklar bozuyor.
#CebelitarıkPandemiden sonraki en hızlı toparlanma bu yıl oldu. Hem yolcu sayıları arttı, hem de uçak sayıları. Elbette uçulan nokta sayısı, havalimanlarındaki uçak indi-kalktı grafikleri hızla yükseldi. Uçak fabrikalarının imalat hızları arttıkça sistem doruğa ulaşacak. Ancak uçak imalatlarının artması için yan saniyelerinde hıza ayak uydurması bekleniyor. Uçak bilet fiyatlarının yüksekliğine rağmen hemen her havayolu kapasitesinde ya da üstün de bir doluluk yakalıyor. Dünyada ortalama uçak dolulukları yüzde 70-80 hatta zaman zaman üstünde gerçekleşiyor. Dünyanın en çok noktasına uçan havayolları arasında liste başı olan THY taşıdığı 85 milyon yolcu ile bir rekora imza attı.
#THYTHY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat 2033 hedeflerini anlattı. 813 uçaklık bir filo ve yılda 171 milyon yolcu heyecanını paylaştı. Hedeflerinin 3.9 milyon ton kargo kapasitesine ulaşmak ve 144 milyar dolarlık ekonomik katkı yaratmak olduğunu belirten Bolat, “150 binden fazla çalışanımızla gelirimizi 52.2 milyar dolara çıkarmayı planlıyoruz” dedi.
#THYHavayolu yolcuları bilet fiyatlarına sonradan eklenen el bagajı ağırlığı ya da koltuk seçiminden kaynaklanan fiyat artışlarından şikâyetçi. Genel olarak bilet için rezervasyon yapılırken net bir rakam görmek isteniliyor. Ama şirketler arasındaki standart farklılıkları sorun yaratıyor. Avrupa’da yeni bir düzenleme gündemde.
#TAV HavalimanlarıBavula konulup kargoya gönderilen ilaçlar yolcuların büyük sorunu. Hele de gidilen yerde bavulun uçaktan çıkmaması, kaybolması, günlerce gelmemesi gibi durumlar sürekli ilaç kullanan yolcuları perişan ediyor. İlaçlarınızı asla bavula koymayın. Yanınıza alın ve mutlaka yedekleri olsun. Birçok ülkede eczaneye gidip kolayca ilaç alamazsınız.
#Boeing 737MAXSipariş vermekte geciken havayollarının büyüme hızları da düşecek. Havayolu uçağı üreten Boeing, Airbus Embraer gibi şirketler bazı modeller için ancak 2027-2028 tarihlerine rezervasyon yapabiliyorlar. Bazı modeller için fabrika tezgahları 2037’ye kadar dolmaya başladı
#Havayolu Şirketleri